Radev: “Bota serbe” është kërcënim për stabilitetin e Ballkanit Perëndimor

Bashkimi Evropian duhet të marrë shumë seriozisht aktivitetet e Beogradit brenda të ashtuquajturës “doktrinë e botës serbe”, ka thënë presidenti bullgar, Rumen Radev.

Ai ka paralajmëruar se kjo doktrinë kësisoj mund të përbëjë një kërcënim për stabilitetin e Ballkanit Perëndimor.

“Ballkani Perëndimor është një pikë kritike sigurie që kërkon vëmendjen e plotë të Bashkimit Evropian… Unë besoj se është koha e duhur që të gjitha institucionet evropiane ta marrin këtë problem shumë më seriozisht. Kjo është një çështje jashtëzakonisht e ndjeshme edhe për ne”, tha Radev.

Ai këto deklarata i bëri duke iu përgjigjur pyetjes së një gazetari në lidhje me rreziqet që paraqet projekti “Bota Serbe” dhe se si kjo iniciativë nga Beogradi ndikon në sigurinë në rajon, shkruan aktuelno.me, transmeton The Geopost.

Ditë më parë edhe raportuesi i Parlamentit Evropian për Serbinë, Tonino Picula, paralajmëroi për rrezikun e projektit “Bota Serbe”, i cili synon të rindërtojë një pjesë të ish-Jugosllavisë me Serbinë në qendër të tij, duke rifituar kontrollin mbi Kosovën dhe duke sjellë shtete tani të pavarura si Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, pjesë të Bosnjës dhe Hercegovinës dhe të tjera, përsëri në orbitën e Beogradit.

“Bota Serbe” vepron si një version në shkallë më të vogël i projektit “Serbia e Madhe” të Slobodan Millosheviqit, por edhe si një homolog i konceptit “Bota Ruse” të promovuar nga Vladimir Putin, i cili dikur tha se Rusia nuk ka kufij. Të dy projektet bazohen, ndër të tjera, në ndikimin e Kishës Ortodokse.

Në fillim të qershorit 2024, presidenti serb Aleksandar Vuçiq kryesoi të ashtuquajturën Asamble kombëtare serbe në Beograd, e cila mblodhi përfaqësues të serbëve nga e gjithë ish-Jugosllavia. Në atë takim strategjik, u miratua e ashtuquajtura Deklarata gjithë-serbe, e cila paraqiti një plan për zbatimin e konceptit “Bota Serbe” në letër.

Dokumenti serb e përshkruan Kosovën si “një pjesë integrale të Serbisë”, ndërsa Republika Srpska – entiteti me shumicë serbe në Bosnjë dhe Hercegovinë – përkufizohet si “interes kombëtar i Serbisë”.

Deri në mars të vitit 2025, më pak se një vit pas ngjarjes, pasojat ishin të afërta.

Kroacia, Shqipëria dhe Kosova njoftuan krijimin e një aleance ushtarake, ndërsa Serbia dhe Hungaria, nga ana tjetër, nënshkruan paktin e tyre ushtarak. Vuçiq premtoi të ndërtonte “ushtrinë më të fortë dhe më të përparuar teknologjikisht në historinë e vendit”, gjë që shkaktoi shqetësim midis fqinjëve dhe vëzhguesve perëndimorë në lidhje me ambiciet gjithnjë e më të theksuara të Beogradit në Ballkan.

Vuçiq gjithashtu pretendoi hapur se Bullgaria ishte ftuar të bashkohej me bllokun ushtarak që rrethonte vendin e tij, por autoritetet në Sofje i hodhën poshtë shpejt spekulime të tilla.

“Tanke fluturuese”

Për vite me radhë, Beogradi ka armatosur intensivisht ushtrinë e tij me sisteme moderne armësh, duke përfshirë avionë luftarakë francezë dhe helikopterë luftarakë rusë, të cilët Vuçiq i përshkroi si “tanke fluturuese”. Menjëherë pas pushtimit rus të Ukrainës, Beogradi gjithashtu bleu sisteme kineze të mbrojtjes ajrore. Raportet tregojnë gjithashtu se Serbia ka blerë mijëra dronë iranianë “Shahed”, të cilët Rusia i ka përdorur shpesh në sulmet ndaj qyteteve ukrainase.

Nën udhëheqjen e Vuçiqit, Beogradi ka ringjallur shpirtin e Slobodan Milosheviqit përmes një konsolidimi autoritar të pushtetit, retorikës nacionaliste dhe provokimeve rajonale që sjellin ndërmend epokën e luftërave jugosllave të viteve 1990, konflikteve etnike dhe izolimit.

Vuçiq ishte ministri i propagandës i Milosheviqit dhe, sipas të gjitha gjasave, i kupton mirë qëllimet e ish-mentorit të tij për “Serbinë e Madhe” dhe pasojat e tyre, përfundon portali EU alive./KosovaPress/