“Vuçiq nuk dëshiron partneritet me BE-në, dhe tani kjo është e qartë për të gjithë”: Çfarë na thonë sulmet ndaj eurodeputetëve në Kuvend?

Situatat e pakëndshme gjatë vizitave të delegacioneve evropiane tregojnë për një marrëdhënie gjithnjë e më komplekse të autoriteteve me Brukselin. Megjithëse nuk mund të thuhet me siguri nëse bëhet fjalë për një strategji të qëllimshme apo reagime të pavëmendshme individuale, pasojat për reputacionin ndërkombëtar të Serbisë mund të jenë serioze, vlerësojnë bashkëbiseduesit tanë.

Takimi i anëtarëve të Komisionit për Mbrojtje dhe Punë të Brendshme me kryetarin e Komisionit të Bundestagut për Sigurinë, Thomas Röwekämper, i mbajtur pa praninë e opozitës, kaloi në një atmosferë shumë të tensionuar. Shkëmbimi i pikëpamjeve për çështjet e sigurisë shpejt u kthye në një debat politikisht të ashpër, në të cilin u drejtuan kritika të shumta në adresë të Gjermanisë.

Tensioni më i madh u shkaktua pas deklaratës së deputetit Aleksandar Paviq nga grupi “Ne – Forca e Popullit – Branimir Nestoroviq”, i cili deklaroi se kancelari gjerman Friedrich Merz ka “origjinë naziste” dhe se gjyshi i tij ishte një kriminel lufte nazist. Pas kësaj deklarate, Röwekämper u largua në mënyrë demonstrative nga salla, duke e ndërprerë takimin de facto.

Një situatë e ngjashme ndodhi edhe gjatë vizitës së deputetëve të Partisë së Gjelbër Evropiane (EGP), të cilët, ashtu si kolegu i tyre nga Bundestagu, u përballën me pakënaqësi.

Konkretisht, pas protestës në Novi Sad më 5 shtator, presidenti serb Aleksandar Vuçiq deklaroi se “aty ishte mbledhur një llum”, duke akuzuar aktorët e huaj se “po vijnë për të rrënuar Serbinë” dhe duke paralajmëruar se shteti do t’u kundërvihet me forcë. Ai gjithashtu tha se demonstrantët “u ndihmuan nga llumi i Partisë së Gjelbër Evropiane” dhe u bëri thirrje autoriteteve kompetente të marrin masa në përputhje me ligjin.

Bashkë-kryetarja e EGP i tha Danas se ajo dhe eurodeputeti Rasmus Nordqvist u befasuan nga kjo retorikë, duke theksuar se akuzat për nxitje të dhunës ishin të pabaza dhe se paralajmërimin për ndjekje penale e konsideronin si kërcënim.

Në këtë atmosferë padyshim kontribuon edhe retorika anti-BE që pushteti ia plasoi opinionit të brendshëm kur mesazhet nga Brukseli nuk i konvenojnë. Të tilla shpërthime ndaj zyrtarëve të huaj përshtaten në modelin e vendosur sipas të cilit pushteti, për publikun e brendshëm, i portretizon partnerët evropianë në dritë negative; megjithatë, në kontekstin e ngjarjeve aktuale, ato mund të kenë pasoja edhe për marrëdhëniet ndërmjet Beogradit dhe Brukselit.

Bashkëbiseduesit tanë besojnë se këto incidente nuk janë spontane, por të orkestruara në mënyrë strategjike nga regjimi aktual, dhe se pasojat e një sjelljeje të tillë janë serioze për reputacionin e Serbisë.

Balsha Bozhoviq, drejtor ekzekutiv i Akademisë Rajonale për Zhvillimin e Demokracisë, vlerëson se nuk bëhet fjalë për asnjë lloj incidenti, por për sjellje të organizuar e cila, siç thekson ai, thjesht nuk do të ishte e mundur pa miratimin paraprak të Aleksandar Vuçiqit. Ai shton se gjithçka që ndodh në Kuvend, veçanërisht ndaj partnerëve ndërkombëtarë, është pjesë e strategjisë politike të regjimit të Vuçiqit.

“Pra, deputetët e shumicës kanë vepruar me urdhër: pa rend, me hedhje fjalësh, ofendime dhe poshtërim të hapur të mysafirëve dhe të institucionit të tyre. Kjo nuk është papërshtatshmëri politike, është një mesazh i qartë! Vuçiq nuk dëshiron marrëdhënie partneriteti me BE-në, dhe tani kjo është e qartë për të gjithë me këtë shembull,” shpjegon ai.

Bozhoviq paralajmëron se pasojat e një sjelljeje të tillë po bëhen serioze, duke përmendur shembjen e reputacionit të Serbisë, thellimin e izolimit politik dhe rënien e mëtejshme të besimit të partnerëve evropianë si vetëm disa prej tyre. Gjëja më e rrezikshme, siç thekson ai, është se agresioni politik po normalizohet si metodë e udhëheqjes së shtetit.

“Nëse regjimi i trajton në këtë mënyrë deputetët e Bundestagut, është e vështirë të pritet që do të ketë respekt për qytetarët dhe institucionet e veta. Ngjarja e sotme konfirmon edhe një herë se Serbia nuk ka problem me Evropën, por ekskluzivisht me regjimin që as nuk po përpiqet më të fshehë se është anti-evropian,” përfundon ai.

Bogdan Radovanoviq, deputet i Frontit të Gjelbër-Majtë dhe anëtar i Komisionit për Mbrojtje dhe Punë të Brendshme, vlerëson se kjo tregon frikën e garniturës në pushtet për shkak të ndryshimeve në qëndrimin e Bashkimit Evropian ndaj qeverisë aktuale. Ai shton se BE-ja nuk mbetet më pasive ndaj problemeve që qeveria po krijon në Serbi, të cilat, sipas tij, reflektohen në kufizimin e lirive mediatike dhe qytetare, ndikimin në institucione, korrupsionin, ekzistencën e grupeve paramilitare joformale në Beograd, si dhe në reagimet represive ndaj studentëve, aktivistëve dhe përfaqësuesve të opozitës.

“Me sa duket, Progresivët e kanë kuptuar se nuk kanë më as mbështetjen e EPP-së, ndaj frika e tyre panike këtë herë u manifestua edhe përmes pakëndshmërisë që përjetoi eurodeputeti i rangut të lartë i CDU-së dhe shefi i Komisionit të Mbrojtjes të Bundestagut, Thomas Röwekämper,” thotë ai, duke shtuar se ai si anëtar i Komisionit për Mbrojtje dhe Punë të Brendshme në emër të FGM (Frontit të Gjelbër-Majtë) nuk ishte ftuar të merrte pjesë në atë takim.

Radovanoviq rikujton se të njëjtën ditë, anëtarët e Grupit Parlamentar të Miqësisë me Gjermaninë nga radhët e Partisë Përparimtare Serbe ofenduan mysafirët nga Bundestagu gjerman në një takim, pasi Kryetari dhe anëtari i Komisionit të Bundestagut për Çështjet Evropiane, Anton Hofreiter dhe Boris Mijatoviq, shprehën kritika në adresë të autoriteteve në Serbi. Ai shton se në fillim të shtatorit, pas represionit policor në Novi Sad, delegacioni i Partisë së Gjelbër Evropiane, bashkë-kryetarja Vula Ceci dhe eurodeputeti Rasmus Nordqvist, të cilët qëndruan në Serbi me ftesë të Frontit të Gjelbër-Majtë, u larguan nga vendi për shkak të fyerjeve të hapura dhe kërcënimeve ndaj sigurisë, të cilat, siç thotë ai, vinin nga udhëheqja më e lartë shtetërore, përkatësisht Aleksandar Vuçiq.

“E gjithë kjo është jehona e ankthit të Neoradikalëve për shkak të rezolutës më të ashpër të Parlamentit Evropian për të cilën Fronti i Gjelbër-Majtë, së bashku me kolegët e tjerë, luftuan përmes aktiviteteve të tyre ndërkombëtare. Kjo rezolutë, për të cilën votuan 457 deputetë, kritikon drejtpërdrejt dhe pa zbutje diplomatike qeverinë e Aleksandar Vuçiqit dhe SNS-së, madje i bën thirrje Komisionit Evropian të fillojë iniciativën për sanksionimin e atyre që janë përgjegjës për shkelje të rënda të ligjit dhe të drejtave të njeriut në Serbi,” shpjegon ai.

Ai thekson se pas këtyre ngjarjeve të fundit, ai beson edhe më fuqishëm se Bashkimi Evropian është vërtet në anën e qytetarëve të Serbisë në luftën për liri. “E ardhmja jonë dhe e fëmijëve tanë është në Bashkimin Evropian, dhe është absolutisht e qartë se kjo është e parealizueshme me Vuçiqin në pushtet,” përfundon ai.

https://www.danas.rs