Nën pretekstin e luftës për “ruajtjen e Kosovës brenda kufijve të Serbisë”, Beogradi po krijon një realitet të ri politik dhe po rrit ndikimin e tij në Republikën Srpska, Bosnjë dhe Mal të Zi. Ndërsa presidenti serb, Aleksandër Vuçiq po e kthen Serbinë në shtet autoritar, duke pretenduar se është i vetmi që mund të kontrollojë nacionalistët serbë në negociatat me Prishtinën.
Kështu thotë në një shkrim autorial për The Geopost politologu dhe gazetari serb Boris Varga, derisa shton se Vuçiq me shumë gjasë planifikon të marrë të paktën “Republikën Srpska” për Kosovën e humbur dhe t’iu japë votuesve të tij një “ëndërr të ëmbël” të një “bote serbo-ruse”.
“Megjithatë, Vladimir Putin dhe Federata Ruse nuk duan paqe”, shkruan ai.
Varga, i cili ishte edhe pjesë e Samitit ballkanik për dezinformimin që muajin e kaluar u mbajt në Prishtinë nën organizimin e The Geopost, thekson se është shqetësuese se si askush në Bashkimin Evropian nuk po pyet për krimin e organizuar që lidhet me autoritetet në Serbi.
“Me pretekstin se është i vetmi që mund të kontrollojë nacionalistët serbë në negociatat me Prishtinën, Vuçiq po e kthen Serbinë në një shtet autoritar. Zgjedhjet në Serbi gjithnjë e më shumë ngjajnë me zgjedhjet në Rusi. Dhe, është shumë shqetësuese që askush në BE nuk po pyet për korrupsionin dhe krimin e organizuar të lidhur me autoritetet në Serbi, e cila ka rezultatet më të këqija në këtë fushë në dekadën e fundit, që nga ardhja e Vuçiqit në pushtet”, shkruan ai.
SERBIA PRODHON PROPAGANDË RUSE PËR NEVOJAT E VETA
Prania e shtuar e propagandës ruse në Serbi filloi shumë më herët se pushtimi dhe lufta totale në Ukrainë. Në politikën e jashtme serbe, Rusia shfaqet si një partner strategjik i politikës së jashtme menjëherë pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës në vitin 2008. Në atë kohë, partitë politike që rrëzuan Sllobodan Millosheviqin ishin ende në pushtet në Beograd.
Rusia ka një mundësi të re për të hyrë në Serbi në 2012 pas ardhjes në pushtet të Partisë Progresive Serbe, e cila është një pjesë kryesore e shkëputur e Partisë Radikale Serbe të udhëhequr nga Tomislav Nikolliq dhe presidenti aktual i Serbisë Aleksandar Vuçiq, ndihmësit e Vojislav Sheshelj, i cili u dënua në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë.
Faza tjetër, e tretë e zgjerimit të ndikimit rus në Serbi është doktrina e re e politikës së jashtme të Kremlinit, kur presidenti rus Vladimir Putin aneksoi gadishullin ukrainas të Krimesë saktësisht dhjetë vjet më parë dhe filloi një luftë hibride. Megjithatë, kjo luftë hibride nuk u drejtua vetëm kundër Ukrainës, por edhe kundër Perëndimit.
Rajoni i Ballkanit Perëndimor, i cili është i brishtë në fushën e sigurisë, ishte një fushë ideale për të krijuar jostabilitet në fqinjësinë e BE-së. Pavarësia e Kosovës u përdor si justifikim për aneksimin e Krimesë. Putin e arsyeton aneksimin e Krimesë duke përmendur precedentin e njohjes së Kosovës, edhe pse të dy rastet nuk kanë ngjashmëri. Spastrimi etnik nuk ka ndodhur në Krime, ndërsa ka ndodhur në Kosovë me gati një milion shqiptarë të Kosovës si pararendës i gjenocidit. Kremlini mburret me cinizëm se ua mori Krimenë ukrainasve pothuajse “pa gjuajtur asnjë e shtënë”.
Serbia shumë ngadalë filloi të pranojë se çështja e pavarësisë së Kosovës është një fakt gjeopolitik, por situata po ndryshon pikërisht dy vjet më parë, më 24 shkurt 2022, ndodhi një sulm total rus ndaj Ukrainës. Putin njoftoi shkatërrimin e drejtpërdrejtë fizik të shtetit dhe kombit ukrainas, si dhe aneksimin e territoreve të pushtuara ukrainase në Rusi.
Një formë e re e fashizmit – “racizmi” ose “putinizmi” – zgjoi ndjenja revanshiste te të gjithë nacionalistët serbë. Si nacionalistët e “butë” dhe ekstremët serbë përsëri filluan të besojnë se Serbia mund t’i zgjidhë problemet e saj territoriale në mënyrë të ngjashme si në vitet 80 të shekullit të 20. Para së gjithash në Kosovë, Bosnje-Hercegovinë dhe Mal të Zi.
Propaganda ruse në Ballkanin Perëndimor krijoi konceptin e një “bote serbo-ruse” (serbisht – “srpsko-ruski svet”, rusisht – “serbsko-ruskiy myr”), që është një eufemizëm për idenë e një “Serbie të madhe”, e cila u mund ushtarakisht në ndërhyrjet e NATO-s në Bosnje në 1995 dhe në Kosovë në 1999.
Serbia është i vetmi vend kandidat për në BE që nuk ka vendosur sanksione kundër Federatës Ruse dhe propaganda ruse e luftës – “Russia Today” dhe “Sputnik” – transmetohet lirisht në Serbi. Megjithatë, e veçanta e propagandës së luftës të “botës serbo-ruse” është se përmbajtja jo gjithmonë citohet nga Moska, por shpesh krijohet dhe shpërndahet përmes mediave të kontrolluara nga Serbia në rajon – në Bosnje (Republika Srpska) dhe Mali i Zi. Shembull për këtë janë tabloidet serbe “Infomer” dhe “Alo”, të cilat ishin të vetmet që raportuan dy ditë para luftës se “Ukraina sulmoi Rusinë”. Sipas këtij parimi, Beogradi krijon përmbajtje pro-ruse të destinuara për nevojat dhe qëllimet e tij politike.
Dhe cilat janë këto synime? Regjimi jodemokratik i Aleksandar Vuçiqit pa një mundësi të re në krizën dhe luftën në Ukrainë. Vuçiq nuk hoqi dorë kurrë nga politika ekspansioniste e Serbisë në rajonin e Ballkanit Perëndimor. “I ulur në dy karrige” – Brukseli dhe Moska – dhe duke parë nga fqinji i tij, kryeministri hungarez Viktor Orban, Vuçiç ndërtoi “rrugën e tij politike” me ndihmën e propagandës ruse dhe në rrethanat e luftës në Ukrainë.
Vuçiq e sheh se zgjerimi i BE-së është shumë larg dhe po e kthen Serbinë drejt ambicieve rajonale në Ballkanin Perëndimor. Nën pretekstin e luftës për ta mbajtur Kosovën brenda kufijve të Serbisë, Beogradi po krijon një realitet të ri politik dhe po rrit ndikimin e tij në Republikën Srpska, Bosnjë dhe Mal të Zi.
Me pretekstin se është i vetmi që mund të kontrollojë nacionalistët serbë në negociatat me Prishtinën, Vuçiq po e kthen Serbinë në shtet autoritar. Zgjedhjet në Serbi po bëhen gjithnjë e më shumë si zgjedhjet në Rusi. Dhe është shumë shqetësuese që askush në BE nuk pyet as për korrupsionin dhe krimin e organizuar të lidhur me autoritetet në Serbi, e cila ka pasur rezultatet më të këqija në këtë fushë në dekadën e fundit. Që nga ardhja e Vuçiqit në pushtet.
Vuçiq me shumë gjasa planifikon të marrë të paktën Republikën Srpska për Kosovën e humbur dhe t’u japë votuesve të tij një “ëndërr të ëmbël” të një “bote serbo-ruse”. Por Vladimir Putin dhe Federata Ruse nuk duan paqe, nuk duan një “ëndër të ëmbël” dhe nuk duan stabilitet për Ballkanin Perëndimor. Kremlini dëshiron ta shohë Ballkanin si një “Luftë të dytë evropiane” dhe nuk dëshiron të shohë ndërtimin e shtetit të Kosovës, të ardhmen evropiane të Malit të Zi, Bosnjës dhe Kosovës. Pavarësisht emrit të bukur, Moska nuk do të pranojë “botën serbo-ruse”, e cila plotësisht nuk i nënshtrohet interesave të saj.