G7 i kërkon Rusisë të pranojë armëpushimin ose të vendosë sanksione të mëtejshme

Diplomatët kryesorë nga grupi i shtatë vendeve kryesore demokratike i bënë thirrje Rusisë të premten të pranojë një armëpushim të propozuar nga SHBA në luftën midis Rusisë dhe Ukrainës ose të përballet me sanksione të mëtejshme.

“Ne i kërkuam Rusisë, në këmbim, të pajtohet me një armëpushim në kushte të barabarta dhe ta zbatojë atë plotësisht”, thanë diplomatët në një deklaratë të përbashkët nga vendi i bisedimeve të tyre në Kanada. “Ne kemi diskutuar për vendosjen e kostove të mëtejshme ndaj Rusisë nëse një armëpushim i tillë nuk arrihet, duke përfshirë sanksione të mëtejshme, kufizime të çmimit të naftës, mbështetje shtesë për Ukrainën dhe mjete të tjera.”

Deklarata tha se vendet e G7 riafirmuan “mbështetjen e tyre të palëkundur për Ukrainën në mbrojtjen e integritetit të saj territorial dhe të drejtën për të ekzistuar, si dhe lirinë, sovranitetin dhe pavarësinë e saj”.

Deklarata vjen në një kohë kur Kremlini thotë se ka ende shumë punë për të bërë për të arritur një marrëveshje armëpushimi me Ukrainën, duke sinjalizuar se ajo nuk dëshiron të mbështesë plotësisht propozimin e SHBA.

Sipas Shtëpisë së Bardhë, i dërguari special i presidentit amerikan Donald Trump, Steve Witkoff, foli të enjten me presidentin rus Vladimir Putin.

Të premten, Sekretari amerikan i Shtetit Marco Rubio u tha gazetarëve se zyrtarët amerikanë do të takohen gjatë fundjavës pas kthimit të Witkoff në Uashington për të shqyrtuar nga afër pozicionin e Rusisë dhe për të përcaktuar hapat e ardhshëm.

“Mjafton të them se mendoj se ka arsye për të qenë optimist i kujdesshëm. Por ne jemi gjithashtu të vetëdijshëm se situata është e vështirë dhe komplekse”, tha Rubio pas takimeve me homologët e tij.

Të premten, Ministrja e Jashtme kanadeze Malie Joly tha: “Të gjithë ministrat e jashtëm të G7 janë dakord me propozimin e SHBA për një armëpushim, i cili mbështetet nga populli ukrainas,” dhe fokusi tani është në reagimin e Rusisë.

Ajo shtoi: “Topi tani është në fushën e Rusisë kur bëhet fjalë për Ukrainën”.

Sekretari i Jashtëm britanik, David Lammy, i bëri jehonë kësaj ndjenje në intervistat për media, duke thënë: “Ka një marrëveshje që tani ka ardhur koha për një armëpushim pa kushte. Ukraina ka shpjeguar qëndrimin e saj. Tani i takon Rusisë ta pranojë këtë”.

Lammy vuri në dukje gjithashtu se një “koalicion i të gatshëmve” po formohet për t’i siguruar Ukrainës “arkitekturën e sigurisë” të nevojshme dhe mekanizmat e monitorimit për të mbështetur armëpushimin.

Deklarata e përbashkët e vendeve të G7 vjen në një kohë kur Kremlini thotë se ka ende shumë për të bërë për të arritur një marrëveshje armëpushimi me Ukrainën, duke sinjalizuar se ajo nuk dëshiron të mbështesë plotësisht propozimin e SHBA.

Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha se Putini ishte ende në pritje të përgjigjeve pasi bëri disa pyetje në lidhje me zbatimin e armëpushimit.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy e hodhi poshtë përgjigjen e Putinit si një vendosje “të qëllimshme” të kushteve që do të ndërlikonte dhe “zgjatte” procesin.

“Një armëpushim i përkohshëm i pakushtëzuar 30-ditor është hapi i parë vendimtar që mund të na sjellë dukshëm më afër një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme”, shkroi Zelenskyy në një postim në platformën e mediave sociale X të mërkurën.

Ministrat nga Mbretëria e Bashkuar, Kanadaja, Franca, Gjermania, Italia, Japonia dhe Shtetet e Bashkuara morën pjesë në bisedimet e G7 në Charlevoix, Quebec.

Pozicioni për Kinën

Përveç Ukrainës, ministrat e jashtëm të G7 diskutuan gjithashtu rolin e Kinës në sigurinë globale, stabilitetin në rajonet e Oqeanit Indian dhe Paqësor dhe sigurinë detare pas dyerve të mbyllura.

Të premten, ministrat e jashtëm të G7 u takuan për të diskutuar sfidat strategjike të paraqitura nga Kina, Koreja e Veriut, Irani dhe Rusia. Shumë analistë të politikës së jashtme dhe zyrtarë ushtarakë i referohen këtyre katër vendeve si “boshti i ndryshimit”, duke përshkruar bashkëpunimin e tyre në rritje antiperëndimore.

Deklarata e përbashkët e G7 tha se grupi mbeti “i shqetësuar për ngritjen ushtarake të Kinës dhe zgjerimin e vazhdueshëm dhe të shpejtë të arsenalit të saj bërthamor”. Ata i bënë thirrje Kinës që të marrë pjesë në diskutimet për reduktimin e rreziqeve strategjike dhe promovimin e stabilitetit përmes transparencës.

Ministrat e Jashtëm përsëritën gjithashtu shqetësimin e tyre serioz për situatën në Detet e Kinës Lindore dhe Jugore dhe hodhën poshtë çdo përpjekje të njëanshme për të ndryshuar status quo-në, veçanërisht përmes forcës ose detyrimit.

Anëtarët e G7 theksuan gjithashtu rëndësinë e paqes dhe stabilitetit në ngushticën e Tajvanit dhe përsëritën refuzimin e tyre ndaj çdo përpjekjeje të njëanshme për të ndryshuar status quo-në me forcë ose detyrim.

Të premten, Sekretari i Shtetit Rubio i tha Zërit të Amerikës në një konferencë për shtyp se ai pret që liderët e Shteteve të Bashkuara dhe Kinës të takohen në një moment.

“Pavarësisht nëse janë dakord apo jo, ata duhet të komunikojnë me njëri-tjetrin në interes të sigurisë dhe mirëqenies së botës”, tha Rubio pas përfundimit të takimeve me ministrat e jashtëm të G7.

Një armëpushim i mundshëm në luftën Rusi-Ukrainë mund të ndikojë në praninë e SHBA-së në rajonin Indo-Paqësor, pasi zyrtarët dhe analistët sugjerojnë se përfundimi i konfliktit do të lejonte Uashingtonin të ridrejtojë burimet e tij për të adresuar sfidat në rajon.

“Unë nuk mendoj se një konflikt i pafund dhe i vazhdueshëm në Evropë apo Ukrainë është i mirë për rajonin Indo-Paqësor. “Kjo largon shumë vëmendjen, kohën dhe burimet e botës nga zonat ku ne vazhdojmë të shohim kërcënime në rritje,” i tha Rubio Zërit të Amerikës në fillim të kësaj jave gjatë një konference në bordin e një avioni ushtarak.

“Në shumë mënyra, ne mund të përqendrohemi edhe më shumë në rajonin Indo-Paqësor nëse mund të sillnim disi paqen në kontinentin evropian,” tha kryediplomati amerikan.

/www.voanews.com