Ekspertët hedhin poshtë teorinë e konspiracionit të shembjes së tendës që qeveria serbe po e promovon përmes mediave

Qeveria në Serbi nuk po ndalet me teorinë e konspiracionit të sajuar së fundmi se rënia e strehës së stacionit hekurudhor në Novi Sad është pasojë e sabotimit. Kështu, redaktori i Informer, Dragan J. Vučićević, tregoi në televizionin e tij fotografi në të cilat, sipas fjalëve të tij, shihet një pajisje që gjoja shkaktoi tragjedinë.

Bashkëbiseduesit e Danas vlerësojnë se bëhet fjalë për pretendime të pabaza me të cilat manipulohet publiku dhe ndikohet hetimi.

Vučićević në prezantimin e tij u thirr edhe në fjalët e të ndjerit Đura Rac, babait të një prej viktimave të tragjedisë në Novi Sad, se në strehë ka ekzistuar një pajisje për shkaktimin e frekuencës.

“Asnjë pajisje për shkaktimin e frekuencës nuk ka mundur të shkaktojë aksidentin”

Đorđe Lađinović, profesor në pension i Fakultetit të Shkencave Teknike (FTN), departamenti i ndërtimtarisë i të cilit ka bërë ekspertizën në rastin e rënies së strehës, thotë për Danas se asnjë pajisje për shkaktimin e frekuencës nuk ka mundur të shkaktojë aksidentin dhe se është shumë e qartë prej kohësh se çfarë e ka shkaktuar shembjen.

“Dihet se cila është shkaku i rënies së strehës, dhe kjo është korrozioni, nuk e di çfarë sheh Vučićević. Ai vetëm e huton popullin dhe përpiqet të krijojë konfuzion mes njerëzve,” thotë Lađinović.

Profesori thekson se raporti dhe analiza e ekspertëve nga FTN-ja kanë treguar qartë se si ka ardhur deri te rënia e strehës dhe se të gjitha versionet e tjera të ngjarjes janë “krejtësisht të pakuptimta”.

“Kabllot për paratensionim, me të cilat ishte varur streha, janë prodhuar në mënyrë montuese dhe janë futur në çati gjatë ndërtimit, dhe aty pranë çatisë ka mbetur një çarje e vogël përmes së cilës ka hyrë lagështia dhe kjo ka korroduar me kalimin e kohës. Korrozioni ka ngrënë rreth 40 për qind të kabllove dhe në këtë mënyrë ka zvogëluar aftësinë e tyre mbajtëse,” shpjegon Lađinović.

Ai thekson se për shkak të kësaj korrozioni, rënia e strehës do të kishte ndodhur në mënyrë të pashmangshme, ndërsa shtimi i paneleve të qelqit dhe ngarkesa shtesë vetëm e ka përshpejtuar këtë proces.

“Nuk është fajtore asnjë pajisje për emetimin e frekuencave, në pyetje ishte korrozioni i kabllove dhe plus që i shtuan edhe ngarkesë strehës, por kjo vetëm e ka përshpejtuar procesin, rënia do të kishte ndodhur herët a vonë edhe pa i shtuar ato panele qelqi. Rënia sigurisht që do të kishte ndodhur në një moment kur korrozioni do të përparonte, por është vështirë të thuhet për çfarë kohe,” nënvizon Lađinović.

Dragan J. Vučićević në paraqitjen e tij ka bërë edhe një sërë akuzash në drejtim të prokurorisë, duke pretenduar se prokurorët që në fillim ishin në dijeni për pajisjen e supozuar, por e kanë “fshehur qëllimisht nga publiku”.

Ai ka akuzuar drejtpërdrejt prokurorin Slobodan Josimović, duke pretenduar se menjëherë pas aksidentit kishte urdhëruar heqjen e mbetjeve të strehës dhe në këtë mënyrë kishte pamundësuar kryerjen e “një hetimi të vërtetë”.

“Shkelje e etikës gazetareske dhe ndërhyrje në fushën e të drejtës penale”

Avokati Vladimir Terzić thotë për Danas se shfaqja publike e pretendimeve për një sabotim të supozuar, pa asnjë provë dhe jashtë kornizave të hetimit zyrtar, mund të ketë pasoja të rënda ligjore.

“Një veprim i tillë përbën shkelje të etikës gazetareske dhe ndërhyn në fushën e të drejtës penale, dhe është e qartë se ekziston qëllimi për të ndikuar te dëshmitarët, prokurorët ose drejtimin zyrtar të hetimit,” vlerëson Terzić.

Vučićević ka pretenduar se prokurorët, siç tha ai, kanë dhënë “shpjegime kontradiktore” lidhur me pajisjen e supozuar, duke përmendur herë se bëhej fjalë për ndriçimin e fasadës, herë për një aparat për largimin e pëllumbave, gjë që ai e interpretoi si një përpjekje për fshehje të informacioneve.

Ai po ashtu pohoi se prokuroria injoron dëshmitarin e shënuar me inicialet “D. Zh.” dhe se nuk lejon përfshirjen e hetuesve të huaj në procedurë. Vučićević sugjeroi gjithashtu se “pas rastit qëndron dikush i fuqishëm”.

Vladimir Terzić thotë se në këtë rast mund të bëhet fjalë për vepra penale si pengimi i hetimit apo parandalimi i dëshmive nga neni 336 i Kodit Penal.

“Përveç kësaj, nëse përmes mediave shfaqen publikisht akuza kundër pjesëmarrësve në procedurë ose insinuata për pengim, kjo interpretohet si presion ndaj drejtësisë, dhe e gjithë kjo minon besimin e qytetarëve në institucione dhe rrezikon integritetin e procedurës,” thotë Terzić.

Përpjekje e organizuar për të manipuluar hetimin

Terzić paralajmëron se është veçanërisht e rrezikshme kur akuza të tilla të pabaza plasohen përmes tabloideve pro-qeveritare, sepse kjo mund të tregojë për një përpjekje të organizuar për të manipuluar hetimin dhe për të ndikuar paraprakisht në qëndrimin e publikut për rezultatin e tij.

“Prandaj, shfaqjet e tilla nuk janë vetëm të diskutueshme politikisht dhe etikisht, por mund të kenë edhe elemente të përgjegjësisë penale, veçanërisht nëse ekziston qëllimi i ndërgjegjshëm për të mbrojtur individë të lidhur me lëndën e hetimit,” përfundon Terzić.

Narrativa për një sabotim të supozuar në lidhje me rënien e strehës së stacionit hekurudhor në Novi Sad u shfaq në publik gjatë verës së vitit 2025. E para që e futi këtë motiv ishte kryetarja e Kuvendit të Serbisë, Ana Brnabić, duke pretenduar se bëhej fjalë për “diversion të planifikuar”.

Shpejt tema kaloi edhe në Kuvend, ku deputeti i SNS, Nebojša Bakarec, insinuoi se këshilltari në kuvendin e qytetit të Novi Sadit, Miša Bačulov, ishte i përfshirë në rrëzimin e konstruksionit.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vučić, më vonë deklaroi se “personalish nuk beson” në sabotim, por se “nuk mund ta përjashtojë”, duke nxitur edhe më tej dyshimet.

Gjatë një nga paraqitjet e presidentit në televizionin Pink, u shfaq edhe një incizim i Miša Bačulov, duke shëtitur nën strehë pak para tragjedisë.

Për pretendime të tilla, deri më sot nuk është dhënë asnjë provë./Danas/