24 vjet nga krimi monstruoz “Panda” që ishte realizuar sipas skenarit serbo-rus

Në këtë ditë saktësisht 24 vite më parë, në Kafenenë Panda në Pejë ndodhi një krim. 19 vitet e para pas krimit u shënuan nga besimi se krimi ishte kryer nga pjesëtarë të UÇK-së. Deri në dhjetor të vitit 2013. deri më sot, e vërteta e këtij krimi nuk është zbardhur dhe askush nuk ka marrë përgjegjësi për të.

Në mbrëmje, dy sulmues të veshur me të zeza dhe të maskuar hynë në kafenenë “Panda”, një vendtakim i njohur i nxënësve të shkollave të mesme të Pejës dhe qëlluan me automatik gjashtë të rinj të kombësisë serbe. Më i riu i të vrarëve ishte 15 vjeç, më i madhi 25 vjeç. Deri më sot nuk është zbardhur e vërteta e këtij krimi dhe askush nuk ka marrë përgjegjësi për të.

Pesëmbëdhjetë vitet e para pas krimit u shënuan nga besimi se krimi ishte kryer nga pjesëtarë të UÇK-së. Deri në dhjetor 2013, kur Aleksandar Vuçiq, atëherë zëvendëskryeministër i parë dhe shef i Zyrës për Koordinimin e Shërbimeve të Sigurisë, deklaroi në programin “Teška reč” të TV Pink se “ka shumë gjëra të tmerrshme me të cilat do të na duhet të përballemi, si p.sh. vrasjet e serbëve në kafenenë “Panda” në Kosovë në vitin 1998, për të cilat nuk ka asnjë provë për të vërtetuar se janë kryer nga shqiptarët, siç është supozuar”.

Kjo deklaratë shkaktoi një pikë kthese. Mediat, të cilat deri në atë kohë kishin shkruar jashtëzakonisht pak për ngjarjen dhe madje injoronin përvjetorët e saj, papritmas filluan të mbulonin krimin më gjerësisht. Më pak prej tyre u përpoqën të raportonin në mënyrë objektive për ngjarjen, dhe spekulimet dhe teoritë se kush ishte fajtori, MI-6, SAS, Legija, Rade Markoviq etj., filluan të shfaqen në numër më të madh.

Vuçiq vazhdoi të bënte deklarata periodike, zakonisht të paqarta, më shumë sugjerime sesa informacione. Shteti ka marrë hapa, Prokuroria për Krimin e Organizuar ka marrë juridiksionin. Megjithatë, gjithçka mbeti vetëm në raportet e mediave. Askush nuk u akuzua, askush nuk u dënua, as për krimin dhe as për fshehjen e tij. Familjet janë ende në pritje të përgjigjeve.

Më poshtë po publikojmë pjesë nga titujt e mediave nga Istinomeri i vitit të kaluar, të mbledhura nga Istinomer si pjesë e rubrikës Amnezia. Përveç mjeteve vizuale, ky seksion prezanton para publikut mënyrën se si mediat në Serbi trajtojnë çështjet e rëndësishme për zhvillimin e shoqërisë dhe mënyrën se si ato veprojnë si ndërmjetës në mes qytetarëve dhe zyrtarëve publikë.

Presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiq tha se kishte informacione dhe njohuri për vrasjen e gjashtë të rinjve serbë në Pejë në vitin 1998, për të cilën ende askush nuk është mbajtur përgjegjës.

“Kam informacione dhe njohuri, por autoritetet tona kompetente po kërkojnë prova të plota për të ndriçuar këtë krim të rëndë. Për sa i përket Serbisë dhe mua personalisht, prindërit e viktimave mund të jenë absolutisht të sigurt se ne nuk do ta fshehim të vërtetën, pavarësisht se kush ishte pjesëmarrës në këtë krim të tmerrshëm dhe të rëndë, qofshin ata shqiptarë apo serbë, gjë që mendoj se do të befasonte shumë njerëz”, tha Vuçiq.

Nikola Shainoviq, në atë kohë zëvendëskryeministër i ngarkuar me Kosovën, shpalli triumfalisht se rasti ‘Panda’ ishte zbardhur.

“Kur u arrestua ky grup, një shok i SUP-it të Pejës më tha në konfidencë se këta shqiptarë nuk kishin të bënin me Panda, se ishin vetëm pula”, kujton Shainoviq Ljubomir Ristiq, babai i Svetisllavit të vrarë.

Ivan Obradoviq (15), Vukota Gvozdenoviq (16), Svetisllav Ristiq (18), Zoran Stanojeviq (18), Ivan Radeviq (24) dhe Dragan Trifovic (18) u vranë në ‘Panda’ më 14 dhjetor 1998 dhe u plagosën Vllado Lonçareviq (18), Mirsad Shaboviq (34) dhe Nikola Rajoviq (18).

Ubistvo u kafiću Panda