Shtrëngimi i Putinit aty ku i dhemb: Eksportet e tij të naftës

Ka një presion në rritje ndaj BE-së për të bllokuar rrjedhën e naftës së papërpunuar ruse – një burim kryesor i monedhës për Kremlinin dhe një burim energjie që BE-ja e ka më të lehtë ta refuzojë sesa gazin natyror.

“Është e pashmangshme që të fillojmë të flasim për sektorin e energjisë dhe mund të flasim patjetër për naftën, sepse ajo është e ardhura më e madhe për buxhetin e Rusisë”, tha të hënën ministri i Jashtëm lituanez Gabrielius Landsbergis teksa mbërriti në një takim të ministrave të jashtëm të BE-së në Bruksel.

Kjo është një ide e mbështetur nga një numër në rritje i vendeve të tjera të BE-së, ndërsa blloku ndërmerr një raund të pestë të sanksioneve kundër Rusisë për pushtimin e saj në Ukrainë.

“Ne do të vazhdojmë të flasim për çfarë lloj sanksionesh mund të mendojmë përsëri, veçanërisht lidhur me energjinë,” tha shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell. Tema do të trajtohet kur udhëheqësit e BE-së të takohen më vonë këtë javë në një samit të përbashkët me Presidentin e SHBA Joe Biden – i cili tashmë ka shpallur një embargo ndaj të gjitha importeve ruse të energjisë.

Shenja frike në Moskë

“Me sa dimë, ata po diskutojnë në mënyrë aktive vendosjen e një embargoje për furnizimin e naftës [ruse],” tha të hënën zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov, duke shtuar se çdo hap i tillë do të thotë se evropianët “do të kenë një kohë të vështirë” si rezultat.

Zëvendëskryeministri Alexander Novak i tha Dumës ruse se duke pasur parasysh përgatitjet e Perëndimit për ndalimin e blerjes së naftës ruse, është gjithnjë e më urgjente që Rusia të rrisë dërgesat në Azi.

Problemi për Moskën është se ajo është shumë më e ndjeshme ndaj ndërprerjes së naftës së papërpunuar sesa ndaj sanksioneve ndaj gazit natyror.

BE-ja merr rreth një të katërtën e gazit të saj nga Rusia – shumica e gazit të transportuar nga tubacionet, gjë që e bën të vështirë zëvendësimin e shpejtë.

Por e papërpunuara është një histori tjetër. Edhe pse BE-ja merr rreth një të tretën e naftës së saj nga Rusia, vetëm 4 deri në 8 për qind vjen me tubacion – që do të thotë se mund të zëvendësohet më lehtë duke blerë naftë në tregjet ndërkombëtare. Është gjithashtu një goditje shumë më e rëndë për Rusinë, pasi ajo fiton dukshëm më shumë nga shitja e naftës sesa gazit.

Varësia nga nafta e papërpunuar ruse ndryshon shumë; Franca merr rreth 13 për qind të naftës së saj nga Rusia, Gjermania rreth një e treta, Polonia dhe Finlanda marrin dy të tretat ndërsa Sllovakia merr tre të katërtat, sipas një analize nga Transport & Environment, një OJQ.

“Çelësi është ndërprerja e financimit të makinës ruse të luftës. Sanksionet e vendosura nga Perëndimi deri më tani nuk kanë ndikuar në asnjë mënyrë qëndrimin e Rusisë”, tha Piotr Arak, kreu i Institutit Ekonomik Polatik.

E papërpunuar dhe e ndyrë

Pushtimi i Ukrainës tashmë po e bën naftën ruse një mall të keq; Nafta e parë ruse e Urals tani po tregtohet me një zbritje prej gati 30 dollarësh në krahasim me standardin global të naftës dhe po përpiqet të gjejë blerës, megjithëse ka pasur një rritje të shitjeve në tregje si India dhe Kina.

“Eksportet ruse të naftës së papërpunuar nga deti, në mars janë rritur në krahasim me muajin e kaluar,” tha Petro-Logistics, një firmë analize që gjurmon cisternat e naftës, duke shtuar: “Ka disa ngarkesa që presin destinacionet pas sanksioneve perëndimore ndaj Moskës”.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë paralajmëron se Moska mund t’i përgjigjet presionit të sanksioneve duke reduktuar prodhimin – megjithëse kjo do të mbyllte gjithashtu shumën e parave prej rreth 250 milionë euro në ditë që shkojnë nga BE në Rusi – që Ukraina thotë se ndihmon në financimin e luftës.

Duke filluar nga muaji i ardhshëm, Rusia mund të ulë prodhimin e naftës deri në 3 milionë fuçi në ditë, paralajmëroi IEA të premten – rreth një e treta e eksporteve të saj të papërpunuara.

“Me humbjen e mundshme të sasive të mëdha të furnizimeve ruse në afërsi, ekziston një rrezik real që tregjet të shtrëngohen më tej dhe çmimet e naftës të përshkallëzohen ndjeshëm në muajt e ardhshëm pasi bota hyn në sezonin e pikut të kërkesës në korrik dhe gusht”, thuhet në raportin e t IEA-së.

“Humbjet mund të rriten nëse kufizimet ose dënimi publik përshkallëzohen,” shtoi IEA në një analizë të veçantë të tregut të naftës.

Kjo tashmë po ndodh: Gjatë fundjavës, tre ofruesit më të mëdhenj të shërbimeve të fushës së naftës në botë filluan të ndërpresin lidhjet me Rusinë dhe pa to, Rusia do të ketë vështirësi në mbajtjen e vëllimeve.

Raporti i IEA-s i së premtes përfshin një listë me 10 rekomandime – duke përfshirë uljen e kufijve të shpejtësisë, favorizimin e trenave ndaj avionëve dhe nxitjen e punës në shtëpi – për të ulur kërkesën për naftë dhe për të blerë kohë që qeveritë të gjejnë zëvendësues nga vendet e tjera prodhuese të naftës.

Të marra së bashku, ato mund të kursejnë ekuivalentin e 2.7 milionë fuçive të naftsë deri në verë, nëse zbatohen plotësisht nga 31 anëtarët e IEA-s, shumica e të cilëve janë vende të BE-së. Agjencia do të mbledhë ministrat e energjisë dhe klimës nga e gjithë bota të mërkurën dhe të enjten për të koordinuar përgjigjen e tyre.

Kërkimi për naftë

Anëtarët e IEA kanë rënë dakord tashmë të lëshojnë 63 milionë fuçi rezerva urgjente nafte në treg “për të dërguar një mesazh të unifikuar dhe të fortë në tregjet globale të naftës se nuk do të ketë mungesë në furnizime si rezultat i pushtimit rus të Ukrainës”.

Por ky është vetëm një tampon i përkohshëm – dhe rezervat e naftës në vendet e OECD janë në nivelet më të ulëta në tetë vite, paralajmëroi IEA. BE-ja kërkon që vendet të mbajnë 90 ditë produkte të naftës në dispozicion, kështu që ka ende kohë për të planifikuar.

Që nga fillimi i pushtimit në Ukrainë, analistët kanë kërkuar burime alternative të naftës për të zëvendësuar naftën e papërpunuar të Urals që rafineritë evropiane janë ngritur për ta përpunuar. Urals është një naftë e papërpunuar “mesatare e thartë”, me një prani të squfurit që e bën më të vështirë dhe të kushtueshëm përpunimin e saj.

Alain Mathuren, drejtor i komunikimit në FuelsEurope, shoqata e përpunuesve të naftës në Evropë, tha se nafta e papërpunuar e lehtë arabe nga Arabia Saudite është shpesh një zëvendësues i shkëlqyeshëm për Urals kur është e disponueshme – megjithëse shumë rafineri të BE-së mund të përshtaten shpejt për të trajtuar lloje të tjera.

Por ndërsa “Arabia Saudite dhe [Emiratet e Bashkuara Arabe] kanë një kapacitet të konsiderueshëm rezervë që mund të ndihmojë menjëherë për të kompensuar një mungesë ruse,” tha IEA në raportin e saj mujor të tregut, dyshja “deri më tani nuk po tregojnë gatishmëri për të shfrytëzuar rezervat e tyre. .”

Nëse SHBA heq embargon kundër Iranit, ajo ka “afërsisht 60 milionë fuçi në depo lundruese që mund të godasin tregun menjëherë në pritje të një marrëveshjeje sanksionesh,” tha Andy Critchloë i S&P Global Commodity Insights.

Si një bonus shtesë, Critchloë shtoi: “Nafta e papërpunuar e lehtë iraniane është praktikisht një shkëmbim i ngjashëm me Uralet ruse”.

Kompania kryesore amerikane e naftës Chevron po kërkon leje për të rritur prodhimin në Venezuelë nëse autoritetet amerikane heqin një ndalim që nga viti 2019.

Por në përgjithësi, prodhuesit kryesorë globalë ngurrojnë të rriten.

Në një takim të 2 marsit të OPEC dhe aleatëve të tij prodhues të naftës – përfshirë Rusinë – në prill, pjesëmarrësit ranë dakord për një rritje modeste të përgjithshme prej 400,000 fuçive në ditë por mohuan se kishte mungesë të furnizimit global./ POLITICO/