Kina është solide në këndin e Rusisë kur bëhet fjalë për përballjen ushtarake midis Moskës, Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s mbi Ukrainën – me Pekinin që këmbëngul se Kremlini ka “shqetësime legjitime të sigurisë” që duhen marrë parasysh.
Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze, Zhao Lijian, kritikoi ashpër NATO-n të mërkurën kur u pyet për refuzimin e SHBA-së ndaj kërkesave të presidentit rus Vladimir Putin që Ukraina të mos lejohet kurrë të bashkohet me aleancën dhe që NATO të heqë dorë nga dislokimet e trupave dhe pajisjeve ushtarake në Evropën Lindore.
“NATO është një mbetje e Luftës së Ftohtë dhe zgjerimi i saj është një politikë tipike e bllokut. Si aleanca më e madhe ushtarake në botë, NATO duhet të braktisë mentalitetin e vjetëruar të Luftës së Ftohtë dhe paragjykimet ideologjike dhe të bëjë gjëra që janë të favorshme për ruajtjen e paqes dhe stabilitetit, “u tha ai gazetarëve.
“Kina kundërshton me vendosmëri të gjitha llojet e grupeve të vogla,” shtoi Zhao
“Shpresojmë që të gjitha palët përkatëse të mund të marrin parasysh plotësisht shqetësimet legjitime të sigurisë së njëra-tjetrës, të shmangin antagonizmin dhe konfrontimin dhe të adresojnë siç duhet dallimet dhe mosmarrëveshjet përmes konsultimit të barabartë mbi bazën e respektit reciprok,” vazhdoi ai.
Ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi, i përcolli të njëjtin mesazh Sekretarit të Shtetit Antony Blinken në një telefonatë të mërkurën, në të cilën Wang mbështeti arsyetimin e Putinit për ngritjen masive ushtarake të Rusisë përgjatë kufirit të Ukrainës.
Sipas një deklarate të Ministrisë së Punëve të Jashtme, kryediplomati i Pekinit fillimisht i kujtoi Blinken nevojën që “të gjitha palët të qëndrojnë të qetë dhe të përmbahen nga ndezja e tensioneve ose nxitja e krizës”.
Wang gjithashtu bëri thirrje që “mentaliteti i Luftës së Ftohtë” të braktiset për të krijuar “një mekanizëm të balancuar, efektiv dhe të qëndrueshëm të sigurisë evropiane përmes negociatave, dhe shqetësimet legjitime të sigurisë të Rusisë të merren seriozisht dhe të adresohen”.
Në atë pikë, tregon leximi kinez, Wang u duk se po angazhohej për të mbrojtur argumentin e Putinit se Rusia po i përgjigjet vetëm agresionit nga SHBA dhe aleatët e saj evropianë.
“Siguria e një vendi nuk duhet të jetë në kurriz të sigurisë së të tjerëve dhe siguria rajonale nuk duhet të garantohet duke forcuar apo edhe zgjeruar blloqet ushtarake,” tha Wang.
Përveç aneksimit të Krimesë në vitin 2014, Rusia ka mbështetur milicinë pro-separatiste që luftojnë forcat qeveritare në rajonin Donbas të Ukrainës lindore. Luftimet atje kanë vrarë më shumë se 14,000 njerëz.
Putin ka pohuar gjithashtu se NATO po “pompon” Ukrainën me armë dhe ka akuzuar SHBA-në për nxitje të tensioneve.
“Nuk kemi ku të tërhiqemi”, tha Putin muajin e kaluar, duke theksuar se çdo raketë e vendosur në Ukrainë do të jetë në gjendje të arrijë Rusinë në më pak se pesë minuta.
“Ata na kanë shtyrë në një vijë që nuk mund ta kalojmë. E kanë çuar deri në atë pikë sa thjesht duhet t’u themi: ‘Stop!’”, tha ai në atë kohë.
Kremlini shprehu ndjenja të ngjashme këtë javë pasi Pentagoni të hënën vendosi 8,500 anëtarë të shërbimit amerikan në “gadishmëri të shtuar” mbi ngritjen ushtarake ruse.
“Shtetet e Bashkuara po përshkallëzojnë tensionet,” tha zëdhënësi Dmitry Peskov. “Ne po i shikojmë këto veprime të SHBA me shqetësim të madh.”
Leximi i thirrjes së Departamentit të Shtetit me Wang tha se Blinken “theksoi sigurinë globale dhe rreziqet ekonomike të paraqitura nga agresioni i mëtejshëm rus kundër Ukrainës dhe përcolli se de-eskalimi dhe diplomacia janë rruga e përgjegjshme përpara”.
Marrëdhëniet midis Moskës dhe Pekinit janë më të ngrohtat e tyre në dekada – të ndërtuara mbi mosbesimin e tyre të ndërsjellë ndaj Perëndimit dhe SHBA-së.
Në një samit virtual në dhjetor, presidenti kinez Xi Jinping i tha Putinit se ai mbështet Rusinë që kërkon garanci sigurie për të “mbrojtur” interesat e saj kombëtare.
“Aktualisht, disa forca ndërkombëtare nën maskën e “demokracisë” dhe “të drejtave të njeriut” po ndërhyjnë në punët e brendshme të Kinës dhe Rusisë dhe po shkelin brutalisht ligjin ndërkombëtar dhe normat e njohura të marrëdhënieve ndërkombëtare,” i tha Xi Putinit, sipas shërbimit shtetëror të lajmeve Xinhua.
Dy liderët duket se kanë krijuar një marrëdhënie pasi SHBA sanksionoi Kinën për shtypjen e saj ndaj popullsisë myslimane ujgure dhe bëri të njëjtën gjë me Rusinë për Krimenë.
“Një model i ri bashkëpunimi është formuar midis vendeve tona, i bazuar, ndër të tjera, në parime të tilla si mosndërhyrja në punët e brendshme dhe respektimi i interesave të njëri-tjetrit,” i tha Putin Xi.