Kievi dhe Uashingtoni kanë kritikuar dekretin e Moskës që lejon banorët e dy rajoneve të Ukrainës, Kherson dhe Zaporizhia, të marrin nënshtetësinë ruse.
Ministria e Punëve të Jashtme të Ukrainës protestoi kundër “lëshimit të paligjshëm të pasaportave”, duke e cilësuar atë një “shkelje flagrante të sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës, si dhe të normave dhe parimeve të së drejtës ndërkombëtare humanitare”.
Zëdhënësi i Departamentit të Shtetit të SHBA Ned Price shprehu shqetësimin se plani ishte pjesë e “përpjekjes së Rusisë për të nënshtruar popullin e Ukrainës – për të imponuar vullnetin e saj me forcë”.
“Është diçka që ne e refuzojmë me forcë,” u tha Price gazetarëve.
Më 25 maj, presidenti rus Vladimir Putin nënshkroi një dekret në lidhje me banorët e dy rajoneve të Ukrainës, pjesë të të cilave u pushtuan nga forcat ruse gjatë pushtimit të paprovokuar të Ukrainës.
Dekreti thotë se banorët e dy rajoneve mund të marrin pasaporta ruse sipas një procedure të thjeshtuar të prezantuar në vitin 2019 për banorët e rretheve ukrainase të Donetsk dhe Luhansk, të cilat kontrollohen nga separatistët e mbështetur nga Moska.
Pasi Rusia nisi një pushtim të Ukrainës më 24 shkurt, forcat e saj pushtuan pjesën më të madhe të rajonit Kherson, duke përfshirë kryeqytetin e rajonit, Kherson, dhe rreth gjysmën e rajonit të Zaporizhia. Megjithatë, kryeqyteti rajonal i Zaporozhye mbeti nën kontrollin e Ukrainës.
Putin dhe zyrtarë të tjerë rusë këmbëngulën se qëllimi i pushtimit nuk ishte pushtimi i Ukrainës.
Zyrtarët në Moskë theksojnë se këto rajone mund të bëhen pjesë e Rusisë.
“Sistemi i thjeshtuar do të na lejojë të gjithëve të shohim qartë se Rusia ka qenë këtu jo vetëm për një kohë të gjatë, por përgjithmonë,” tha për RIA Novosti Kirill Stremousov, nënkryetar i rajonit Kherson, i cili u emërua nga Moska.
“Ne i jemi shumë mirënjohës presidentit rus Vladimir Putin për gjithçka që ai bën për ne, për mbrojtjen e popullit rus në tokat historike ruse që tani janë çliruar”, tha Stremousov.
Aplikantëve nuk u kërkohet të kenë jetuar në Rusi dhe nuk duhet të ofrojnë dëshmi të burimeve të mjaftueshme financiare ose të kalojnë një provim në Rusisht. Do të duhen rreth tre muaj për të përpunuar kërkesën, tha Stremousov, duke shtuar se rajoni Kherson ka filluar gjithashtu punën për krijimin e qendrave për lëshimin e pasaportave ruse.
Autoritetet në Krime, deklaruan për Detin e Zi ukrainas që u aneksua ilegalisht nga Moska në 2014, se ishin gati të krijonin qendra lëshimi të pasaportave për qytetarët ukrainas që duan t’i marrin ato. / RSE
