Sondazhi i opinionit tregon qëndrim të ftohtë ndaj anëtarësimit të Gjeorgjisë dhe disa shteteve të Ballkanit Perëndimor dhe kundërshtim ndaj pranimit të Turqisë.
Evropianët janë përgjithësisht të hapur ndaj idesë së anëtarësimit të Ukrainës në BE, pavarësisht kostove dhe rreziqeve, por janë të vakët në rastin më të mirë për zgjerimin e planifikuar të unionit për të përfshirë Gjeorgjinë dhe Ballkanin Perëndimor, sipas një sondazhi.
Komisioni Evropian muajin e kaluar rekomandoi fillimin e bisedimeve zyrtare të pranimit me Ukrainën dhe Moldavinë. 27 liderët e BE-së do të diskutojnë propozimin në një samit në Bruksel këtë javë – edhe pse kryeministri i Hungarisë Viktor Orbán ka thënë vazhdimisht se është kundër fillimit të negociatave me Kievin.
Zgjerimi, prej kohësh në dyshim, është bërë një prioritet urgjent i BE-së që kur Rusia filloi luftën e saj kundër Ukrainës. Në nëntor, Komisioni bëri thirrje gjithashtu për bisedime pranimi me Bosnje dhe Hercegovinën – pasi Sarajeva të jetë gati – dhe rekomandoi statusin e vendit kandidat për Gjeorgjinë.
Ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba tha të hënën se do të ishte “shkatërruese” për Kievin dhe BE-në nëse samiti nuk do të mbështeste fillimin e bisedimeve të pranimit. Nuk e imagjinoj dot… As që dua të flas për pasojat”, tha Kuleba.
Sondazhi i gjashtë vendeve anëtare të BE-së për Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë (ECFR) gjeti mbështetje të konsiderueshme për kandidaturën e Ukrainës dhe, në një masë më të vogël, të Moldavisë dhe Malit të Zi, por edhe shqetësime të mëdha ekonomike dhe të sigurisë.
Megjithatë, pati një kundërshtim të gjerë ndaj anëtarësimit të mundshëm, veçanërisht nga Turqia, si dhe një reagim i ftohtë ndaj perspektivës së Shqipërisë, Bosnjës, Gjeorgjisë, Kosovës, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë për t’iu bashkuar Bashkimit.
Ndërsa samiti i kësaj jave do të përqendrohet në rrugët drejt pranimit të Ukrainës dhe vendeve të tjera, debati mbi mënyrën se si të arrihet kjo “mezi ka filluar”, tha Piotr Buras, një zyrtar i lartë i ECFR-së i cili është një ” i thirrur për një “kalim konkret” për aderimi.
“Retorika gjeopolitike nga Brukseli maskon shqetësimet e thella në vendet anëtare për pasojat e mundshme të zgjerimit dhe skepticizmin e përhapur rreth aftësisë së BE-së për të thithur anëtarë të rinj,” tha Buras.
Një plan kohor do të krijonte hapësirë për reformat e brendshme të BE-së, do të forconte qëndrueshmërinë dhe do t’i tregonte publikut pse zgjerimi është thelbësor, tha ai. Engjellushe Morina, një tjetër zyrtar i lartë i ECFR, tha se samiti mund të jetë “më i rëndësishmi në historinë e fundit të BE”.
Sondazhi zbuloi se mbështetja për pranimin e Ukrainës është më e larta në Danimarkë (50%) dhe Poloni (47%), ndërsa opinionet janë më të lartat në Rumani (32% pro, 29% kundër), Gjermani (37% pro, 39% pro) % kundër) dhe Franca (29% pro, 35% kundër) janë afërsisht të ndara. Në Austri, 52% ishin kundër.
Megjithatë, 45% e të anketuarve kishin frikë se anëtarësimi i Ukrainës do të kishte një ndikim negativ në sigurinë e BE-së, ndërsa 25% besonin se do ta përmirësonte atë, ndërsa 39% besonin se pranimi i Kievit do të kishte një ndikim negativ në vendin e tyre të sigurisë.
Shumë evropianë nuk panë asnjë përfitim ekonomik nga anëtarësimi i Ukrainës. Ndërsa 43% e të anketuarve në Poloni dhe 37% në Rumani panë një ndikim pozitiv në ekonominë e BE-së, 54% në Danimarkë dhe 46% në Austri kostot e pritura.
Kishte gjithashtu frikë për ndikimin e zgjerimit në fuqinë politike të BE-së në botë. Polonia dhe Danimarka ishin më optimistë në këtë drejtim: respektivisht 43% dhe 35% e qytetarëve besonin se anëtarësimi i Ukrainës do të kishte një ndikim pozitiv.
Nga ana tjetër, Austria (42%) dhe Gjermania (32%) kishin më shumë gjasa të mendonin se anëtarësimi i Ukrainës do të zvogëlonte fuqinë politike të BE-së në botë, ndërsa të anketuarit në Francë dhe Rumani ishin më të ndarë.
ECFR identifikoi një ndarje të qartë midis vendeve anëtare “të vjetra” dhe “të reja” të BE-së në lidhje me parimin e përgjithshëm të zgjerimit. Të anketuarit në Austri (53%), Gjermani (50%) dhe Francë (44%) kishin më shumë gjasa të besonin se BE-ja nuk duhet të pranojë anëtarë të rinj.
Në të kundërt, një shumicë në Rumani (51%) dhe një shumicë në Poloni (48%) besonin se BE-ja duhet të ndiqte zgjerimin. Danimarka ishte disi e jashtme midis vendeve anëtare “të vjetra”, me vetëm 37% kundër zgjerimit të menjëhershëm.
Sondazhi gjeti kundërshtim të fortë ndaj anëtarësimit të mundshëm të Turqisë në BE, me 51% të të anketuarve në të gjashtë vendet që e refuzuan idenë dhe më pak se një në pesë të anketuar mbështesin çdo përparim në anëtarësimin turk.
Evropianët janë gjithashtu të rezervuar për anëtarësimin e Shqipërisë, Bosnjë dhe Hercegovinës, Kosovës, Gjeorgjisë, Moldavisë, Malit të Zi, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë në BE: më pak se 30% e të anketuarve janë në favor të anëtarësimit të këtyre tetë vendeve.
Mbështetja më e ulët për anëtarësim ishte Kosova (20% pro, 37% kundër), Shqipëria (24% pro, 35% kundër), Serbia (25% pro, 35% kundër) dhe Gjeorgjia (25% pro, 31% kundër) .
Opinionet për Maqedoninë e Veriut (26% pro, 27% kundër) dhe Bosnje-Hercegovinën (28% pro, 29% kundër) u shpërndanë në mënyrë më të barabartë, ndërsa Moldavia (30% pro, 28% kundër) dhe Mali i Zi (30% kundër, 25 %) mbështeti anëtarësimin në BE./The Guardian/