Dmitry Peskov, njeriu i akuzuar për komunikimin e pikëpamjeve të Presidentit Vladimir Putin me pjesën tjetër të botës, mohoi javën e kaluar se Kremlini po përpiqej të rrëzonte qeverinë e Ukrainës ose të sillte ndryshimin e regjimit. Ky ndryshim befasues sugjeron se Moska më në fund mund të jetë gati ta konsiderojë Volodymyr Zelensky si udhëheqësin e zgjedhur në mënyrë legjitime të Ukrainës.
Ndërsa deklarata e Peskov natyrisht shkaktoi një bujë – jo vetëm sepse Kremlini nuk dëshiron asgjë më shumë se fuqinë për të zgjedhur kreun e shtetit të Ukrainës – lind pyetja se pse Peskov dëgjohet këto ditë. Ndërsa në të kaluarën është folur për ndikimin e zëdhënësit të Kremlinit, nëntë muajt e fundit kanë treguar gjerësisht se fjalët e tij kanë pak peshë.
Gjatë së njëjtës periudhë, Rusia ka humbur çdo pozitë ndërkombëtare që ka pasur ndonjëherë. Vetëm pushtimi i tij do të kishte qenë i pamjaftueshëm për të arritur atë rezultat. Por përtej kësaj, Rusia është tërhequr edhe nga organizatat dhe institucionet ndërkombëtare ku mund të diskutohej legjitimiteti i qeverisë ukrainase. Si mund të jetë ende temë diskutimi tani? Legjitimiteti dhe ligjshmëria e qeverisë ukrainase vjen vetëm nga populli ukrainas.
Pra, cili ishte qëllimi i deklaratës së Peskov?
Me sa duket, synohej të tregonte dëshirën e Moskës për t’u kthyer në një dialog të civilizuar me Ukrainën – dhe për të shkëmbyer pseudo-realitetin në të cilin Kremlini dhe mbështetësit e tij kanë jetuar vitin e kaluar me një dozë të shëndetshme të Realpolitik. Në fund të fundit, asnjë agresor nuk mund të refuzojë pafundësisht bisedimet e paqes nëse trupat e tij nuk priten me lule, dhe kjo nuk ishte rasti, për ta thënë butë, me ushtrinë ruse në Ukrainë – megjithëse Kremlinit iu desh shumë kohë për ta pranuar këtë fakt.
Qeveria ruse jo vetëm që ka demonizuar dhe vënë në dyshim legjitimitetin e homologut të saj ukrainas që nga fillimi i pushtimit, por në mënyrë të përsëritur gjatë nëntë viteve të fundit, duke etiketuar qeverinë e Kievit një grup “nazistësh dhe të varur nga droga” dhe “krimet e regjimit” foli sikur i gjithë vendi të ishte një kamp burgu.
Kohët e fundit, Putin ka filluar të përdor përsëri termin “partnerët ukrainas” për t’iu referuar qeverisë Zelensky – diçka që ai e bëri për herë të fundit në verën e vitit 2021. Natyrisht, në kuptimin tregtar të termit të Putinit, “partnerët” nuk janë saktësisht miq – në fund të fundit, ai i është referuar prej kohësh Perëndimit si “partnerët” e tij – por është një hap i caktuar përpara nga “nazistët dhe të varurit nga droga”.
Në verën e vitit 2021, pati përpjekje të ndryshme për zgjidhjen e konfliktit në Donbas. Procesi dukej i vështirë, por jo i pashpresë. Prandaj është domethënëse që, në lidhje me marrëveshjen e drithit të ndërmjetësuar nga Turqia-OKB, Putini i referohet edhe një herë qeverisë së Kievit si “partneri i tij ukrainas” – dhe siguria e fundit e Peskov se Moska nuk po kërkonte ndryshimin e regjimit në Ukrainë duket se vetëm konfirmon këtë ndryshim retorik.
Kremlini duket se po ndryshon gjuhën e tij për konfliktin, duke i sinjalizuar botës se agresori tani është gati të kthehet në tryezën e bisedimeve.
Për më tepër, Rusia tani duket e gatshme për një lloj tjetër negociatash. Në të kaluarën, Kremlini e ka përdorur termin “bisedime” për një ultimatum dhe jo për një dialog. Megjithatë, siç kanë treguar samitet e fundit në mbarë botën, askush nuk u beson më fjalimeve të tilla bombastike nga Moska, duke i parë ato si një pretekst për përshkallëzim të mëtejshëm ose një pauzë shumë të nevojshme në armiqësitë për t’u rigrupuar për operacione të reja ushtarake.
Por Putin tani dëshiron t’u tregojë qartë “partnerëve” të tij në Perëndim dhe në Ukrainë se ai është i gatshëm të flasë për hapa realë drejt paqes – edhe nëse mbetet e paqartë saktësisht se çfarë do të thotë ai me këtë. Rusia ndoshta e ka kuptuar tashmë se retorika e saj e kërcënimeve dhe ultimatumeve ka dështuar dhe rrezikon vetëm diskreditimin e mëtejshëm të Moskës dhe forcimin e statusit të Rusisë si një pabesë globale.
Kthimi i Rusisë në realpolitikë (nëse është vërtet kështu) ka një qëllim ushtarak dhe politik. Kremlini ka të ngjarë të ketë kuptuar atë që Ukraina dinte që nga fillimi i pushtimit dhe atë që Perëndimi e dinte që kur Rusia u tregua e paaftë për të siguruar një fitore të shpejtë.
Rusia pushtoi fqinjin e saj me synimin për të nisur një luftë hibride, për të tërhequr NATO-n në konflikt dhe më pas për të zhvilluar bisedime. Në vend të kësaj, pasoi një luftë e plotë. Në një farë mase, pushtimi i mundësoi Kremlinit të realizojë dëshirën e tij për të luftuar NATO-n në një nivel teknologjik, por edhe kjo betejë humbet pa shpresë.
Një shenjë se Rusia është serioze për bisedimet me qeverinë ukrainase janë sulmet e vazhdueshme të Rusisë ndaj infrastrukturës civile të vendit. Ndërsa kjo nuk e ndryshon situatën ushtarake dhe shërben vetëm për të forcuar vendosmërinë e ushtrisë ukrainase, Kremlini parashikon qartë se kjo do të shërbejë gjithashtu për të rritur presionin mbi udhëheqjen e Kievit për t’i dhënë fund luftës.
Por kjo llogaritje e dukshme është e pabazë, pasi populli ukrainas ka qenë prej kohësh i përgatitur për të duruar vështirësi të rënda këtë dimër. Situata ka arritur në një pikë ku Putin së shpejti nuk do të ketë zgjidhje tjetër veçse të zhvillojë bisedime me Zelensky. Ndërkohë, presidenti ukrainas gjithashtu ka zbutur retorikën e tij dhe nuk refuzon më kategorikisht të flasë me Putinin.
Vetëm disa javë para fillimit të luftës, në një konferencë për shtyp me presidentin kazak Kassym-Jomart Tokayev, Putin buzëqeshi dhe citoi një varg nga një rimë shumë problematike ruse e çerdhes. “Të pëlqen apo jo, do të duhet ta durosh, bukuroshja ime”, tha Putin kur u pyet për pakënaqësinë e Ukrainës me marrëveshjet e Minskut.
Por tani tavolinat janë kthyer, dhe vetë Rusia është bërë bukuroshja e goditur që nuk ka zgjidhje tjetër veçse të buzëqeshë dhe të durojë vuajtjet që do të vijnë./themoscowtimes/