„Kina është sfida më e madhe afatgjatë e Sigurisë Kombëtare për SHBA-në dhe mendoj se është në disa fronte“, thekson në intervistën për TheGeopost Greg Myre korrespondent i Sigurisë Kombëtare në NPR. Myre ishte gjithashtu korrespondent nga Moska dhe gazetar që hyri me trupat e NATO-s në Kosovë në 1999.
Ndër të tjera Myre flet edhe për sistemin politik të SHBA-së, por edhe të Rusisë dhe ndikimin e kësaj të fundit
Intervista e plotë:
TheGeopost: Cilat janë sfidat më të mëdha për Sigurinë Kombëtare në SHBA tani?
Unë po bisedoj me shumë njerëz të cilët ose janë duke punuar në Sigurinë Kombëtare tani ose me ish-zyrtarë ose analistë, dhe kombinuar me përvojën time, mendoj se ka vërtet një konsensus të fortë këtu në SHBA se Kina është sfida më e madhe afatgjatë e Sigurisë Kombëtare për SHBA-në dhe mendoj se është në disa fronte.
Është në frontin ushtarak, për një aksion të mundshëm ushtarak kinez në Tajvan, është një gjë e madhe, diçka që nuk kemi dëgjuar shumë për të dhe tani dëgjojmë për të gjatë gjithë kohës, kështu që ky është ai front ushtarak.
Sfida e teknologjisë, të cilën ndonjëherë njerëzve u pëlqen ta përcaktojnë atë në kushtet e konkurrencës që nuk është fitim apo humbje, por SHBA-ja duhet të qëndrojë përpara ose të arrijë në disa fusha me Kinën, kështu që ekziston.
Ka konkurrencë në aspektin e sistemit politik, SHBA-të ndjenin për një kohë të gjatë se demokracia jonë dhe sistemi ynë ekonomik i tregut, të gjithë do të ishin të interesuar për këtë, por kinezët, siç e dini mirë, duan të kenë vizionin e tyre për botën dhe e shohin veten si lider botëror dhe ofrojnë një këndvështrim tjetër ku keni një shtet shumë të fortë dhe nuk keni zgjedhje dhe se nuk keni gjithë kaosin e çrregullt që shihni në demokraci këtu në SHBA, ata mendojnë se ky është një sistem më i mirë, kështu që ata po ofrojnë një model vërtet të ndryshëm që ka pasur shumë sukses ekonomik, kështu që unë mendoj se në të gjitha këto fronte, ushtarake, ekonomike, politike, Kina paraqet sfidë të vërtetë për SHBA-në dhe rolin udhëheqës të saj që ka në botë.
TheGeopost: Si korrespondent i SHBA-së në Moskë, a besoni në teori se pas Putinit do të vijë një Putin tjetër apo Rusia mund të ndryshojë?
Kur isha atje në fund të viteve ’90, me të vërtetë ndjeva se Rusia do të shkonte deri në pikën që kemi parë në vendet e tjera evropiane pas rënies së komunizmit, qoftë Polonia, Republika Çeke apo ndonjë tjetër vend që kanë bërë shumë përparime, politikisht dhe ekonomikisht dhe Rusia mund të marrë më shumë kohë, por përfundimisht do të arrinte atje, dhe se këtu nuk do të shihnim një linjë të pastër ndarëse, do të kishte probleme. Por siç e kemi parë në të kaluarën, në thelb, që nga ardhja e Putinit në pushtet, kjo nuk ka ndodhur fare.
Rusët mendoj se fillimisht ishin të lumtur me Putinin, pasi ai ishte një lider i fortë që mund ta rivendoste Rusinë si një vend të fortë dhe t’i nxirrte nga ai lloj kaosi.
Ajo që vjen pas Putinit, askush nuk e kishte menduar se ai do të ishte aty kaq gjatë, kështu që ndoshta është shumë e rrezikshme të bësh parashikime, por, vetëm duke parë historikisht (këtë e vënë në dukje një numër njerëzish), Mikhail Gorbatchev dhe Boris Jeltsin ishin dy liderët e vetëm rusë në një mijë vjet që kanë dhënë dorëheqje vullnetarisht, dhe të gjithë të tjerët ose kanë vdekur në pushtet ose janë vrarë ose nuk kanë hequr dorë lehtë pushtetin.
Pra, mendoj se ndonjëherë në perëndim njerëzit mund të mendojnë, oh mirë, nëse Putini largohet nga skena, le të themi, Navalny do të del nga burgu dhe do të udhëheqë një Rusi të re demokratike, dhe ndoshta, mund të spekulohet në atë mënyrë, por unë mendoj se, ju shikoni edhe me këtë luftë në Ukrainë, keni parë shumë kritika që vijnë nga njerëzit që thonë se Putini nuk po bën presion mjaftueshëm në Ukrainë, ai nuk po e ndjek luftën mjaft fuqishëm dhe kështu, sigurisht që duhet të dyshoni ose mendoni se lideri i ardhshëm rus, cilido qoftë ai, kurdo që të jetë, do të vinte nga shërbimet e sigurisë, nga ana e ashpër konservatore e Rusisë dhe jo kjo ana më liberale, demokratike e cila është zhdukur pak a shumë në dy dekadat e fundit.
TheGeopost: Si i shihni ndërhyrjet ruse në Ballkan dhe sfidat për shtetet ballkanike?
Sigurisht, kjo është e vërtetë, mendoj se pyetja do të ishte shkalla. Në vitin 1999 isha në kufirin e Kosovës, isha në Kukës të Shqipërisë ndërsa luftimet po zhvilloheshin në Kosovë, kështu që jam i njohur pak me atë zonë, e di rolin dhe përfshirjen ruse, ata ishin shumë mbështetës të serbëve dhe janë ende. Pra, unë mendoj se ato lidhje historike do të vazhdojnë të jenë atje, kushdo që është në krye në Rusi do të vazhdojë, pyetja është se sa fuqishëm.
Unë mendoj se ajo që po ndodh në Ukrainë do të na tregojë shumë, nëse vendet perëndimore që punojnë me Ukrainën janë në gjendje të ndihmojnë Ukrainën të rivendosë sovranitetin e saj dhe kontrollin mbi të ardhmen e saj, mendoj se kjo do t’i dërgojë një mesazh shumë të fortë Rusisë dhe vendeve të tjera në lidhje me kufijtë se çfarë mund të bëjnë ata, por sigurisht që mund të shihni se ku keni një lloj përfundimi të çrregullt pa bindje. Vitin e kaluar ne po mendonim se Rusia mund të merrte Ukrainën. Mendoj se ka shumë skenarë të ndryshëm, por Rusia nuk do të heqë dorë nga ideja e saj se është një lojtar kyç në Ballkan dhe pjesë të tjera të Evropës.
Nuk dua të bëj ndonjë parashikim të vështirë, por Rusia do të përfshihet, çështja është shkalla e përfshirjes së tyre. /TheGeopost/