Gazetarja bjelloruse në ekzil: Propaganda e Lukashenkos – e sofistikuar, përdor narrativat ruse

Bjellorusia po përdorë metoda të sofistikuara të propagandës. Gazetarja bjelloruse, Hanna Liubakova në një intervistë për The Geopost, tregon vështirësitë e luftimit të kësaj propagande nga ekzili pasi, siç thotë ajo, njerëzit nuk guxojnë të flasin kundër qeverisë.

Ajo përmend rastin e fundit, ku duke fshehur arsyet politike, pushteti i Lukashenkos, aktivistin Andrei Gnyot e akuzon për “envazion fiskal”, në mënyrë që të bashkëpunojë edhe me Interpol-in.

Liubakova nënvizon se pushteti bjellorus ka propagandë të sofistikuar dhe se përdorë narrativat ruse. Sipas saj, Bjellorusia ka humbur sovranitetin në fushën e informacionit.

“Për shkak se shumë media, shumë faqe interneti, mijëra prej tyre ose u ndaluan ose u klasifikuan si ekstremiste, u bë e rrezikshme që njerëzit të merrnin informacion nga burime të pavarura… Ka propagandë pro-ruse, pro regjimit dhe është më e vështirë të përhapet informacion i pavarur në Bjellorusi”, thotë ajo.

Intervista e plotë:

The Geopost: Faleminderit për këtë intervistë për The Geopost. A mund të na tregoni pak për situatën aktuale, dezinformimin dhe propagandën në Bjellorusi, e cila ndonjëherë është më e sofistikuar se propaganda ruse?

Liubakova: Po me të vërtetë. Mendoj se ajo që është e rrezikshme është, së pari, se propaganda bjelloruse, propaganda pro regjimit, nuk përbëhet vetëm nga narrativa dhe pozicione pro-Lukashenkos. Ata tani po kopjojnë edhe narrativat ruse, raportet ruse, dhe i paraqesin ato si këndvështrimi i vetëm, pra nuk ka të bëjë vetëm me Lukashenkon, por edhe me qëndrimet pro-ruse. Zakonisht themi se kjo do të thotë se kemi humbur sovranitetin në fushën e informacionit. Dhe për shkak se shumë media, shumë faqe interneti, mijëra prej tyre ose u ndaluan ose u klasifikuan si ekstremiste, u bë e rrezikshme që njerëzit të merrnin informacion nga burime të pavarura. Kjo nuk ka të bëjë vetëm me censurën ose të mos jeni më në gjendje të hyni në faqet e internetit me VPN, por edhe për njerëzit që ndëshkohen dhe persekutohen për leximin, ndarjen ose pëlqimin e përmbajtjes. Pra është bërë praktikisht e pamundur përhapja e informacionit brenda vendit dhe ju duhet të përdorni të gjitha këto lloj mesazhesh të fshehura apo mjete të tjera për të përhapur informacion të pavarur. Pra, ka propagandë pro-ruse, pro regjimit dhe është më e vështirë të përhapet informacion i pavarur në Bjellorusi.

The Geopost: Sa e vështirë është të punosh dhe të lidhesh me njerëzit në mërgim?

Liubakova: Po, pikërisht. Para së gjithash, është çështja e besimit. Jemi në mërgim dhe pse duhet të na dëgjojë populli i Bjellorusisë? Kjo është pyetja për të cilën ne gjejmë gjithmonë një përgjigje. Ju duhet të qëndroni të lidhur me njerëzit në vend. Ju duhet ta ndërtoni atë besim. Ju duhet të raportoni për çështjet që janë të rëndësishme për ta nga këndvështrimi i tyre, jo nga këndvështrimi ynë në mërgim. Sigurisht që në mërgim duhet të kontrollosh faktet, të verifikosh dhe të bësh kërkime. Ju nuk mund të telefononi dhe të flisni vetëm me njerëzit, sepse është ose e rrezikshme për burimet ose dëshmitarët, ose ata thjesht do të refuzonin të flisnin me ju nëse jeni duke folur për njerëz të biznesit ose njerëz të qeverisë. Është e rrezikshme që njerëzit në Bjellorusi të flasin me mua, e lëre më me të tjerët.

The Geopost: Javën e kaluar kemi pasur një rast ku një aktivist nga Bjellorusia është në burg në Serbi në pritje të ekstradimit. Çfarë lloj mesazhi është ky për të gjithë ata që luftojnë për demokracinë perëndimore për të inkurajuar luftën e tyre?

Liubakova: Po saktësisht. Prandaj shpresoj që Andrei Gnyot të mos presë të ekstradohet. Shpresoj se ai është duke pritur për zgjidhjen, për zgjidhjen e problemit të tij. Kjo është shpresa ime vërtet e madhe. Sepse ai është regjisor filmi, është gazetar dhe ka bërë video për organizata që janë klasifikuar si ekstremiste. Pra, është e qartë se ai do të përballet me ndjekje penale nëse ekstradohet në Bjellorusi. Kështu që unë shpresoj se kjo nuk do të ndodhë. Këtu ka disa mesazhe. E para i drejtohet Interpolit: Mos pranoni bjellorusët, mos bashkëpunoni me regjimin bjellorus. Aktualisht akuzat e mia kanë karakter politik. Unë jam duke qëndruar në gjykatë në këto momente, duke pritur vendimin, dënimin. Menduam se aktgjykimi do të shpallej të premten e kaluar kur gjykata mbajti një seancë tjetër, por ende nuk është shpallur, kështu që ndoshta nuk është bërë ende publik. gjykim, por nuk i di vërtet detajet. Nuk e di se çfarë po ndodh atje. Është disi e çuditshme. Por rasti im është qartësisht politik, apo jo? Unë akuzohem për tentativë për të uzurpuar pushtetin, për të dëmtuar sigurinë kombëtare, për të qenë anëtar i një organizate ekstremiste dhe për nxitje të urrejtjes. Akuzat ndaj Andrei Gnyot nuk janë politike, por ekonomike. Pra, ai u akuzua për evazion fiskal, gjoja evazion fiskal dhe prandaj Interpoli bashkëpunoi me regjimin. Ky është një mesazh për të gjitha organizatat që janë ende duke bashkëpunuar me regjimin bjellorus: ndaloni së bërëi këtë, mos mendoni se akuzat e tyre janë legjitime ose se mesazhet ose kërkesat e tyre janë legjitime. Pra ky është mesazhi im i parë. E dyta është: Mos vazhdo si më parë.   Lukashenko ka kryer kaq shumë krime ndërkombëtare. Nuk ka rrugë kthimi. Presioni ligjor dhe ekonomik duhet të rritet. Po flasim për sanksione. Po flasim për fletarrestet ndërkombëtare dhe gjykatat ndërkombëtare, për vendimet dhe urdhërarrestet për Lukashenkon dhe regjimin e tij. Dhe ka mënyra dhe mjete për ta bërë këtë, por disi nuk ka pasur vullnet politik dhe vendime në këtë drejtim dhe kjo duhet të ndryshojë. Dhe sigurisht, nga ana tjetër, mbështetja e shoqërisë civile dhe mediave të pavarura në Bjellorusi. Ata kanë vërtetuar efektivitetin e tyre. Shumica absolute e popullsisë është kundër pjesëmarrjes së Bjellorusisë në luftën kundër Ukrainës, dhe kjo për shkak se ne, gazetarë dhe aktivistë të shoqërisë civile, kemi qenë kaq efektivë në përhapjen e mesazheve tona dhe arritjen e njerëzve në vend vitet e fundit. Në terma afatgjatë nuk jam shumë optimiste sepse propaganda funksionon dhe Bjellorusia fatkeqësisht nuk bën përjashtim, por tani për tani ne po e fitojmë këtë luftë për mendjet e njerëzve dhe duhet të ketë më shumë përpjekje dhe më shumë mbështetje dhe ndihmë për median e pavarur dhe shoqërinë civile, sepse ju dijeni se lufta nuk po zhvillohet vetëm në front, por edhe në mendjet e njerëzve.

/The Geopost