Bashkimi Evropian (BE) është “thellësisht i shqetësuar” nga votimi i mbajtur në Parlamentin e Malit të Zi në fillim të nëntorit, i cili në fakt ndryshon prerogativat e presidentit të republikës duke miratuar ligjin në procedurë urgjente, sipas një njoftimi për shtyp i BE-së.
“Të gjithë aktorët politikë duhet të përmbahen nga çdo veprim që mund të thellojë më tej krizën institucionale dhe të minojë institucionet demokratike të vendit”, thuhet në deklaratë, duke u bërë thirrje të gjithë aktorëve të kenë prioritet ndërtimin e konsensusit për emërimin e menjëhershëm të anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese në votimin e ardhshëm në Parlament më 22. Nëntor.
Deklarata vlerëson se midis gjërave të tjera të rëndësishme, funksionaliteti i plotë i Gjykatës është vendimtar për sigurimin e ligjshmërisë së institucioneve demokratike.
Gjykata Kushtetuese e Malit të Zi është jofunksionale që nga 13 shtatori për shkak se janë tre gjyqtarë nga gjithsej shtatë dhe nuk ka kuorum për marrjen e vendimeve.
Në fund të tetorit, përpjekja e katërt për zgjedhjen e gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese dështoi në Kuvend. Asnjë nga katër kandidatët e propozuar nuk mori mbështetjen e nevojshme të dy të tretave të deputetëve, pra 54 vota.
Në raundin e dytë, jo më vonë se një muaj nga tani, zgjedhjet do të kërkojnë një shumicë prej tre të pestat prej 49 deputetësh.
Bashkimi Evropian thotë se anëtarësimi në BE është zgjedhja strategjike e shumicës dërrmuese të qytetarëve malazezë dhe synimi i deklaruar publikisht i shumicës dërrmuese të aktorëve politikë malazezë.
“Mali i Zi udhëhoqi në mesin e vendeve kandidate të BE-së. Përparimi i vazhdueshëm në pranimin në BE kërkon që të gjithë aktorët politikë të mbështesin funksionalitetin e institucioneve demokratike të vendit dhe të forcojnë sundimin e ligjit”, nënvizoi BE në një deklaratë.
Një shumicë parlamentare prej 41 deputetësh të udhëhequr nga fronti Demokratik pro-rus (DF), Demokratët dhe lëvizja Qytetare Ura miratuan me 1. Nëntor, ndryshimet në ligjin për presidentin e Malit të Zi, të cilat synojnë të kufizojnë përgjegjësitë kushtetuese të Milo Gjukanoviç.
Sipas ndryshimeve të Ligjit, kufizimet i referohen procedurës së zgjedhjes së mandatarit për përbërjen e Qeverisë, e cila kalon në shumicën parlamentare, dhe emërimit dhe tërheqjes së ambasadorëve, që praktikisht transferohet nga Gjukanoviq në Qeveri.
Sipas Kushtetutës së Malit të Zi, kompetenca ekskluzive e propozimit të Mandatarëve për përbërjen e qeverisë së re i takon presidentit të shtetit.
Me ndryshimin e ligjit për presidentin, shumica parlamentare dëshiron ta transferojë këtë proces në Kuvend, në mënyrë që DF, Demokratët dhe Ura të përpiqen të emërojnë edhe një herë deputetin dhe ish diplomatin Miodrag Lekiq si mandatar për përbërjen e qeverisë së re./RSE/