
Rusia ka kapur dy nga katër fushat e litiumit të Ukrainës që nga fillimi i pushtimit të saj në shkallë të plotë në 2022, duke e privuar potencialisht Kievin nga një burim kryesor ekonomik.
Më 11 janar, Rusia pretendoi se kishte marrë kontrollin e Shevchenkos, një vendbanim rural në rajonin Donetsk të Ukrainës lindore. Vendbanimi ndodhet në një nga depozitat më të mëdha të litiumit në Ukrainë.
Ekspertët thonë se kapja nga Rusia e rezervave të litiumit të Ukrainës mund të ketë implikime për pjesën tjetër të Evropës dhe përpjekjet e kontinentit për kalimin në energjinë e gjelbër.
I njohur si “ari i bardhë”, litiumi është një material i rëndësishëm për bateritë që përdoren në pajisje të tilla si telefonat inteligjentë, laptopët dhe automjetet elektrike.
Sipas sondazheve gjeologjike, Ukraina ka rreth 500,000 tonë litium të pashfrytëzuar, një nga rezervat më të mëdha në Evropë.
Rod Schoonover, një ekspert i sigurisë kombëtare dhe themelues i Grupit Ecological Futures me bazë në SHBA, beson se nuk ka gjasa që kapja e rezervave të litiumit të Ukrainës të jetë një qëllim i madh lufte për Moskën. Vetë Rusia ka rezerva të konsiderueshme.
Megjithatë, pasuria minerale e Ukrainës është një arsye pse vendi është i rëndësishëm për Rusinë, thonë ekspertët.
Mburoja e Ukrainës, një pllakë e lashtë shkëmbore masive që shtrihet në pjesën më të madhe të Ukrainës qendrore dhe jugore, përmban minerale të vlefshme si hekuri dhe litiumi, si dhe metale të rralla të tokës.
Rëndësia vetëm do të rritet
Bashkimi Evropian po përpiqet të sigurojë furnizimet lokale të lëndëve të para kritike si litiumi dhe të zvogëlojë varësinë e tij nga furnizuesit e huaj, përfshirë Kinën.
Litiumi është kyç në përpjekjet e Evropës për të reduktuar varësinë e saj nga lëndët djegëse fosile dhe për të kaluar në energjinë e gjelbër.
Me rezervat dhe afërsinë e saj të konsiderueshme, Ukraina është një partner premtues, thotë Schoonover.
“Pushtimi rus ka zhdukur çdo përparim në shfrytëzimin e rezervave të Ukrainës, por pasi të rivendoset stabiliteti, këto burime me kalimin e kohës mund të bëhen një gur themeli i autonomisë strategjike të Evropës në mineralet kritike”, tha ai./Rferl/