Paralajmërimet për operacione të rreme të Rusisë ngjallin frikë në Evropë

Moldavia ka hedhur poshtë paralajmërimet e fundit të Rusisë mbi Transnistrinë si një taktikë për të përhapur “panik dhe mosbesim” kundër qeverisë së saj properëndimore, me ekspertët që paralajmërojnë se kjo mund të jetë projektuar për të hapur rrugën për veprime ushtarake nga Moska në Evropë.

Të hënën, agjencia shtetërore e lajmeve Tass raportoi, duke cituar komentet nga Shërbimi i Inteligjencës së Jashtme Ruse (SVR), se presidentja moldave Maia Sandu “po përgatit një plan për një operacion ushtarak në Transnistria, askush nuk mund të garantojë se ajo nuk do të përpiqet të lëshojë një luftë.”

RT më vonë citoi një raport nga SVR që thoshte se Sandu kishte për qëllim të vendoste “kontroll mbi Transnistrinë”, duke përfshirë një “konfiskim me forcë” të termocentralit të rajonit dhe kishte hartuar plane për të dëbuar forcat ruse nga shteti separatist, i cili ligjërisht njihet si territor moldav.

Instituti për Studimin e Luftës, një institut kërkimor në Uashington, DC, tha në një vlerësim të operacioneve ushtarake ruse të hënën se këto përpjekje mund të çojnë në përhapjen e panikut dhe mosbesimit në shoqërinë moldave ndaj qeverisë pro-perëndimore të Sandu-së. Kremlini gjithashtu mund të jetë duke pregaditur terren informacioni për një operacion të rremë në Transnistria.”

Newsweek ka kontaktuar Ministrinë e Jashtme Ruse me email për një përgjigje ndaj raportit të SVR dhe deklaratës së ISW.

Adrian Balutel, shefi i shtabit të Sandu, tha se akuzat për një operacion të ardhshëm ushtarak ishin të rreme dhe i quajti deklaratat e SVR “dezinformim serioz dhe i rrezikshëm, i krijuar për të mbjellë panik dhe mosbesim”, njoftoi gazeta rumune Agerpres. Balutel shtoi se zgjidhja e mosmarrëveshjes territoriale mbi Transnistrinë do të kërkonte “tërheqjen e plotë dhe të pakushtëzuar të trupave ruse, të cilat janë të vendosura ilegalisht në territorin sovran të Republikës së Moldavisë”.

Akuza të ngjashme janë ngritur në lidhje me Bjellorusinë, ku kanalet Telegram pro-Kremlinit kanë spekuluar se SHBA po përgatitet për një grusht shteti kundër regjimit aktual të Presidentit Alexander Lukashenko. Si dëshmi, një bloger citoi këshillat e fundit të Departamentit të Shtetit të SHBA-së për udhëtimin për vendin, i cili u kërkoi amerikanëve në Bjellorusi që të “largoheshin menjëherë” dhe paralajmëroi për “potencialin e trazirave civile”.

Newsweek ka kontaktuar Ministrinë e Jashtme të Bjellorusisë për koment përmes emailit.
“Gjithçka që bëjmë për të mbështetur Ukrainën do të thotë gjithashtu nxitje e stabilizimit në lidhje me Moldavinë,” tha Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock në shtator. “Është e qartë se cili është shqetësimi më i madh i njerëzve këtu: se nëse Ukraina bie, Moldavia është vendi i radhës”.

Gjatë mandatit të Lukashenkos, Bjellorusia është shndërruar në një shtet satelit të Federatës Ruse. Mbështetja retorike e ofruar nga qeveria e afërt me Kremlinin për aktivitetet e Rusisë në Ukrainë dhe oferta e Lukashenkos për të pritur raketa ruse në territorin e tij kanë përkeqësuar frikën se kombi i Evropës Lindore është përfshirë plotësisht në arsenalin gjeopolitik të Moskës.

Çfarë duhet të dini

Që nga fundi i Luftës së Ftohtë, Transnistria – zyrtarisht Republika Pridnestroviane e Moldavisë – ka mbetur një republikë e vetëshpallur në Evropën Lindore, e panjohur ndërkombëtarisht, por që funksionon si një shtet de facto. Që nga konflikti i armatosur në fillim të viteve 1990, Rusia ka mbajtur një prani të fortë ushtarake në entitetin e panjohur, pavarësisht thirrjeve për riintegrim me Moldavinë, shtetin e saj mëmë.

Autoritetet Transnistriane kanë sugjeruar bashkimin me Rusinë, edhe pse rajoni ende njihet ndërkombëtarisht si pjesë e Moldavisë. Në të njëjtën kohë, Moska ka paralajmëruar vazhdimisht se Moldavia mund të përpiqet të rimarrë kontrollin e zonës me forcë.
Çfarë thonë njerëzit

Ministria e Punëve të Jashtme të Moldavisë i tha Newsweek në një deklaratë: “Pretendimet se autoritetet e Republikës së Moldavisë po përgatisin veprime ushtarake në Transnistria janë dezinformata serioze dhe e rrezikshme, të krijuara për të nxitur panik dhe mosbesim. Ne përsërisim se Kishinau mbetet i përkushtuar ndaj zgjidhja paqësore e konfliktit, pa përjashtim një hap kyç drejt zgjidhjes së konfliktit është tërheqja e plotë dhe e pakushtëzuar e trupave ruse vendosur ilegalisht në territorin sovran të Republikës së Moldavisë”.

Instituti për Studimin e Luftës tha në vlerësimin e tij: “Kremlini mund të jetë duke pregaditur terren informacioni për një operacion të rremë në rajonin separatist pro-rus të Transnistrisë, me gjasë në një përpjekje të vazhdueshme për të destabilizuar Moldavinë dhe për të penguar integrimin e saj në Bashkimin Evropian”.

Kryeministri moldav Dorin Recean, siç citohet në Agerpres të hënën, tha: “Unë jam duke vëzhguar edhe një herë një fushatë dezinformimi dhe madje histerie. Në hapësirën publike, një gënjeshtër dhe një skenar apokaliptik po promovohet edhe një herë që Republika e Moldavisë synon të marrë kontrollin e rajonit të Transnistrias, të krijojë skenarë ushtarakë, e përmend edhe një herë: është pjesë e luftës hibride [të Rusisë]”.
Çfarë ndodh më pas

Autoritetet moldave kanë mohuar pretendimet e SVR-së se Sandu po planifikon një operacion ushtarak në Transnistria, i cili sipas raporteve është i motivuar nga një mosmarrëveshje mbi dërgimin e gazit rus në vend. Në mesin e dhjetorit, parlamenti moldav votoi për të vendosur një gjendje të jashtëzakonshme në sektorin e tij energjetik mes një mosmarrëveshjeje me gjigantin rus Gazprom mbi borxhet e papaguara, të cilat Kishinau nuk i njeh.

Ukraina, përmes së cilës tranzitohet gazi natyror rus, ka vendosur të lejojë që marrëveshja e saj e tranzitit me Gazprom të skadojë më 31 dhjetor, duke kërcënuar më tej furnizimet me energji të Moldavisë./Newsweek/