Javën e kaluar, armiqësi të reja kanë shpërthyer midis Armenisë dhe Azerbajxhanit në rajonin e Nagorno-Karabakut. Si rezultat, rreth 100 njerëz u vranë në javën më të keqe të dhunës në rajon që nga viti 2020. Azerbajxhani ka të ngjarë të luajë në avantazhin e tij, duke e ditur se Rusia, garantuesi tradicional i stabilitetit të rajonit, ishte shpërqendruar nga pushtimi i saj në Ukrainë.
Baku kishte të drejtë. Kryeministri armen Nikol Pashinyan javën e kaluar i kërkoi zyrtarisht koalicionit të sigurisë të udhëhequr nga Moska të Organizatës së Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO) të ndërhynte, duke shkaktuar Nenin IV mbi Mbrojtjen Kolektive, i cili e detyron organizatën të mbrojë shtetet e saj. Rusia nuk ka ofruar asnjë ndihmë.
Rusia ka vite që përpiqet të tregojë se NATO është një aleancë e dobët. Dy mund ta luajnë këtë lojë. Tani është koha që NATO të kthejë tabelat për luftën e informacionit të Moskës, duke përdorur operacionet e informacionit për të treguar se CSTO nuk është një aleancë e besueshme.
Rusia e ka parë gjithmonë NATO-n si një kërcënim dhe Moska ka vite që kërkon një hallkë të dobët në aleancë. Moska e ka ndjekur me shqetësim zgjerimin e NATO-s në Evropën Lindore që nga vitet 1990 dhe në vitin 2008 Putin e shpalli zgjerimin e NATO-s drejt lindjes një “kërcënim të drejtpërdrejtë”. Në dhjetor 2021, Putin kërkoi një garanci nga NATO se nuk do të zgjerohej drejt lindjes. Pasi Finlanda dhe Suedia njoftuan synimin e tyre për t’u bashkuar me NATO-n pas pushtimit rus të Ukrainës, Putin bëri kërcënime të hapura bërthamore. Që nga pushtimi, Kremlini e ka akuzuar NATO-n për një luftë me Rusinë.
Rusia është përpjekur prej kohësh ta portretizojë NATO-n si një tigër letre. Edhe pse një konflikt i drejtpërdrejtë midis Rusisë dhe Perëndimit është shumë i pamundur, Moska ka qenë në kërkim të dobësive të NATO-s. Moska shpreson të përfshijë NATO-n në një konflikt lokal në të cilin liderët e NATO-s refuzojnë të shkojnë në luftë, duke e ekspozuar kështu nenin 5 si një premtim bosh. Retorika e liderëve perëndimorë nuk i ka ndihmuar. Në vitin 2018, presidenti francez Emmanuel Macron tha se NATO ishte “e vdekur truri”. Në vitin 2018, Presidenti i SHBA Donald Trump pyeti me zë të lartë nëse SHBA duhet të mbrojë Malin e Zi “të vogël” nëse vendi bashkohet me NATO-n.
Putini nuk mund të ishte më i lumtur me këto deklarata dhe Moska po punon për të nxitur tensionet dhe protestat etnike në vendet anëtare të NATO-s në Ballkan duke kryer operacione informacioni dhe duke aktivizuar përfaqësuesit e saj në rajon. Për shembull, Serbia, një përfaqësues de facto i Rusisë, së fundmi përshkallëzoi tensionet mbi targat e makinave kosovare për të testuar gatishmërinë e NATO-s për të ndërhyrë në një konflikt lokal. Në mënyrë të ngjashme, Moska ka nxitur tensionet fetare në Mal të Zi nëpërmjet Kishës Ortodokse Serbe. Moska u fajësua gjithashtu për sulme masive kibernetike në dy vende anëtare të NATO-s, Malin e Zi dhe Shqipërinë, në shtator.
Edhe pse NATO tha muajin e kaluar se do të ndërhynte në rast të një përshkallëzimi në Kosovë, mediat ruse dhanë lajmin se NATO do ta braktiste Kosovën në rast emergjence. Megjithatë, Perëndimi mund të mësojë një ose dy gjëra nga përpjekjet e fundit të Rusisë kundër NATO-s: është Rusia, jo Perëndimi, ajo që po mbron në mënyrë të pasigurt aleatët e saj – dhe NATO duhet ta njoftojë botën.
Refuzimi i Rusisë për të ndihmuar Armeninë nuk ka kaluar pa u vënë re nga popullsia armene. Moska është e detyruar kontraktualisht të mbrojë Armeninë në rast të një konflikti mbrojtës, por ka preferuar të luajë rolin e ndërmjetësit që kur konflikti u intensifikua në vitin 2020. Qindra njerëz u mblodhën në Jerevan të dielën e kaluar, duke i bërë thirrje Armenisë që të tërhiqet nga CSTO, blloku i sigurisë i udhëhequr nga Moska që ruan përgjegjësinë e Moskës për mbrojtjen e Armenisë.
Protestat e fundit kundër CSTO-së në Armeni i ofrojnë NATO-s mundësinë e përsosur për të ekspozuar mosbesueshmërinë e Rusisë. NATO duhet të përdorë operacionet e informacionit për të arritur tek aleatët tradicionalë të Rusisë në vende si Bjellorusia, Kazakistani, Moldavia apo Ballkani dhe t’u tregojë atyre të vërtetën se Rusia refuzoi të ndihmonte aleatin e saj, Armeninë, kur ky vend kishte nevojë për ndihmën më të madhe.
Do të ishte gjithashtu e rëndësishme t’u afroheshim udhëheqësve afrikanë. Rusia ka përdorur hapësirën e informacionit në Afrikë për të fajësuar SHBA-në dhe aleatët e saj për luftën në Ukrainë dhe për të fajësuar Perëndimin për mungesën e ushqimit atje. Bashar al-Assad në Siri është një tjetër objektiv i përshtatshëm. Në varësi të bujarisë ruse për pozicionin dhe fuqinë e tij, ai duhet të bëhet të kuptojë se sa e dobët dhe e paqëndrueshme është në të vërtetë Moska.
Në vend që ta lejojë Rusinë të shfrytëzojë NATO-n, Putini duhet të kuptojë se nëse regjimi i tij vazhdon të minojë aleancën, ai mund të presë presion të barabartë dhe të kundërt ndaj CSTO-së – me mirësjelljen e NATO-s./kyivpost/