Trump kërcënon Rusinë me sanksione pas sulmit masiv ajror të fundit në Ukrainë

Presidenti i SHBA Donald Trump kërcënoi Rusinë me sanksione të mëtejshme për sulmin e saj të vazhdueshëm ndaj Ukrainës, por e quajti sulmin e fundit të madh të Moskës jo befasues dhe tha se Kievi duhet “të qëndrojë në top” dhe të punojë për paqen.

Komentet e Trump në një postim në mediat sociale dhe gjatë një paraqitjeje në Shtëpinë e Bardhë më 7 mars erdhën disa orë pasi Rusia nisi një sulm masiv me raketa dhe dron mbi infrastrukturën e energjisë dhe gazit në disa rajone të Ukrainës, ku pushtimi i gjithanshëm i Moskës është tani në vitin e tij të katërt.

Ata pasuan një thirrje të presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy drejtuar aleatëve të vendit të tij për t’i kërkuar Rusisë që t’i japë fund luftës, me një armëpushim në ajër dhe në det që ishte hapi i parë.

“Duke pasur parasysh se Rusia aktualisht është duke ‘dërrmuar’ Ukrainën në fushën e betejës, unë jam duke konsideruar fuqimisht sanksione bankare në shkallë të gjerë, sanksione dhe tarifa kundër Rusisë derisa të arrihet një armëpushim dhe një marrëveshje përfundimtare për paqen”, shkroi Trump në Truth Social më 7 mars.

“Për Rusinë dhe Ukrainën, uluni në tryezë menjëherë para se të jetë tepër vonë”, shtoi ai. “Faleminderit!!!”

Trump nuk hyri në detaje për masat e mundshme. Disa ditë pas marrjes së detyrës më 20 janar, ai kishte folur për përdorimin e “taksave, tarifave dhe sanksioneve” për të sjellë Rusinë në tryezën e bisedimeve, por nuk u njoftuan masa të reja.

Deklarata e re ishte një nga ato pak që Trump ka bërë javët e fundit për të sjellë Rusinë në tryezën e negociatave. Kjo pasoi konfrontime të tensionuara midis Shteteve të Bashkuara dhe Ukrainës, duke përfshirë një debat me zë të lartë në Shtëpinë e Bardhë më 28 shkurt, pas së cilës Trump tha se Zelenskyy nuk ishte gati për paqe.

Më vonë, më 7 mars, Trump tha në Shtëpinë e Bardhë se ai besonte se presidenti rus Vladimir Putin donte paqen, por ai donte garanci më të forta nga Kievi.

“Unë mendoj se të dyja palët duan një zgjidhje,” tha ai, “por unë e shoh Ukrainën, sinqerisht, më e vështirë për të negociuar me të dhe ata nuk kanë kartat më të mira.”

“Për sa i përket zgjidhjes përfundimtare, mund të jetë më e lehtë të negociosh me Rusinë, gjë që është befasuese”, tha Trump. Ai përsëriti se Rusia ka “rrahur” Ukrainën kohët e fundit, por tha se mendonte se e kuptonte pse.

“Unë mendoj se ai po bën atë që do të bënte kushdo në atë pozicion”, tha Trump, duke shtuar: “Unë kam pasur gjithmonë një marrëdhënie të mirë me Putinin. Dhe ju e dini, ai dëshiron t’i japë fund luftës.”

“Unë mendoj se ai do të jetë më bujar sesa duhet dhe kjo është shumë mirë”, tha ai. “Kjo do të thotë shumë gjëra të mira.

Trump mbrojti vendimin e tij këtë javë për të pezulluar ndihmën ushtarake për Kievin dhe për të kufizuar ndarjen e inteligjencës me Ukrainën, duke thënë: “Duhet të di se ata duan të arrijnë një marrëveshje. Nëse ata nuk duan të bien dakord, ne nuk jemi më këtu.

“Ukraina duhet të qëndrojë në top dhe të përmbushë detyrën e saj,” tha ai.

Në fjalimin e tij të mbrëmjes më 7 mars, Zelenskyy tha se Ukraina donte paqen “sa më shpejt të jetë e mundur” dhe ishte “e vendosur të ishte shumë konstruktive”.

“Çështja është e qartë: paqe sa më shpejt të jetë e mundur, siguri sa më e besueshme”, tha ai.

Një arsye kryesore për tensionet e fundit midis SHBA dhe Ukrainës ka qenë rezistenca e Trump ndaj thirrjeve të përsëritura të Zelenskyy për garanci konkrete të sigurisë për Kievin në rast të një armëpushimi ose marrëveshjeje paqeje. Kur u pyet për këtë gjatë paraqitjes së tij në Shtëpinë e Bardhë, Trump tha: “Para se të mendoj për [garancitë e sigurisë], dua t’i jap fund luftës”.

Më herët, Zelenskyy tha në një postim në mediat sociale se Rusia kishte gjuajtur rreth 70 raketa lundrimi dhe balistike dhe gati 200 drone në objekte të ndryshme energjetike në Ukrainë, duke përfshirë goditjen e ndërtesave të banimit.

Ai nuk tha nëse ka pasur të vdekur nga sulmet. Sulmet vijnë në mes të një shtytjeje diplomatike për bisedime paqeje, me një delegacion ukrainas që udhëton në Arabinë Saudite javën e ardhshme për t’u takuar me zyrtarët amerikanë dhe për të hartuar një kornizë për një marrëveshje paqeje.

“Hapat e parë drejt krijimit të paqes reale duhet të jenë detyrimi i autorit të vetëm të kësaj lufte, pra Rusisë, që të ndalojë pikërisht sulmet e tilla ndaj jetës”, shkroi Zelenskyy.

“Kjo realisht mund të kontrollohet. Heshtja në qiell – ndalim i përdorimit të raketave, dronëve me rreze të gjatë dhe bombave ajrore. Dhe gjithashtu paqja në det – një garanci e vërtetë për trafikun normal të anijeve.”

Në ngjarjen me Trump në Shtëpinë e Bardhë, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare Mike Waltz tha se ai dhe Sekretari i Shtetit Marco Rubio do të takohen me delegacionin ukrainas në Arabinë Saudite.

Waltz tha se ai beson se Shtetet e Bashkuara “do t’i rregullojnë gjërat me Ukrainën”.

Ministri i Jashtëm ukrainas Andriy Sybiha tha se ai kishte një “bisedë konstruktive” me Rubio më 7 mars për të diskutuar takimin e ardhshëm.

“Ukraina dëshiron një fund të luftës dhe udhëheqja e SHBA-së është thelbësore për arritjen e paqes së qëndrueshme. Ne diskutuam gjithashtu se si mund të avancojmë bashkëpunimin tonë dypalësh”, tha Sybiha në një postim në X.

Sulmi masiv – sulmi i 30-të i tillë në infrastrukturën energjetike të Ukrainës që nga fillimi i pushtimit rus në 2022 – është pjesë e një strategjie më të gjerë ruse që synon infrastrukturën kritike energjetike të Ukrainës. Gjatë dy javëve të fundit, sulmet ruse kanë goditur vazhdimisht objektet energjetike në rajonin e Odessa.

Sipas Forcave Ajrore të Ukrainës, sulmi filloi në orën 03:03 të mëngjesit kur Rusia hodhi raketat e lundrimit Kalibr nga Deti i Zi. Menjëherë më pas, ajo paralajmëroi kundër përdorimit të një avioni luftarak MiG-31K që mbante raketa hipersonike Kinzhal.

Përveç kësaj, forcat ruse nisën një breshëri dronësh në një sulm të koordinuar.

Zelenskyy tha se avionët F-16 dhe Mirage-2000 të ofruara nga Franca u përdorën në zmbrapsjen e sulmit. Avionët ishin pjesë e një pakete ndihme të shpallur nga presidenti francez Emmanuel Macron në qershor 2024.

Si rezultat i sulmit të 7 marsit, Polonia aktivizoi sistemet e saj të mbrojtjes ajrore dhe dërgoi avionë luftarakë në ajër. Forcat e Armatosura Polake thanë në një deklaratë se për shkak të aktiviteteve ruse të fluturimit me rreze të gjatë, Polonia dhe aleatët e saj kishin nisur një operacion ajror për të monitoruar dhe luftuar çdo kërcënim të mundshëm.

Naftohaz, kompania shtetërore e gazit ukrainase, konfirmoi se ky ishte sulmi i 17-të i kombinuar në infrastrukturën e saj.

Drejtori i Përgjithshëm i kompanisë, Roman Chumak, tha se objektet e prodhimit të rëndësishme për prodhimin e gazit ishin dëmtuar rëndë, por puna e restaurimit ishte tashmë duke u zhvilluar.

Edhe pse Moska ka mohuar në mënyrë të përsëritur sulmin ndaj infrastrukturës civile, Ukraina dhe organizatat ndërkombëtare i kanë quajtur sulmet krime lufte dhe kanë theksuar se spitalet, shkollat, objektet energjetike dhe sistemet e furnizimit me ujë në të gjithë vendin ishin në shënjestër.

/www.rferl.org