Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stioltenberg tha sot në Bukuresht se ministrat e punëve të jashtme të vendeve anëtare të aleancës ranë dakord të rrisin mbështetjen e tyre për Bosnje-Hercegovinën, Gjeorgjinë dhe Moldavinë.
Duke folur në një konferencë për shtyp pas takimit të tretë dhe të fundit të Këshillit dyditor të Atlantikut të Veriut (NAC) në Bukuresht, Stoltenberg tha se të tre vendet ishin “partnerë të rëndësishëm” të NATO-s “përballë presionit rus”.
Takimi i tretë i NAC, ku ministrave nga anëtarët e NATO-s Suedia dhe Finlanda u bashkuan nga krerët e misioneve diplomatike të Bosnjë-Hercegovinës, Gjeorgjisë dhe Moldavisë, diskutuan “shqetësimet e përbashkëta të sigurisë dhe mënyrat për të forcuar bashkëpunimin”, tha Stoltenberg.
“Aleatët ranë dakord të rrisin mbështetjen për këto vende, duke përfshirë ndërtimin e kapaciteteve të sigurisë, reformat dhe trajnimin për të përmirësuar institucionet e sigurisë dhe mbrojtjes”, tha Stoltenberg, raporton Beta. Ai tha se aleatët shprehën solidaritetin me të tre vendet, duke shtuar se “është nxjerrë një mësim” nga lufta e Rusisë kundër Ukrainës se tre partnerët “duhet të mbështeten pa vonesë”.
Stoltenberg tha se Bosnja dhe Hercegovina është e rëndësishme për stabilitetin e Ballkanit, ku NATO ka qenë e pranishme që nga vitet 1990, duke ndihmuar në ndalimin e një “lufte brutale etnike”.
“Është koha për të pranuar Suedinë dhe Finlandën si anëtarë të plotë”
Ministrave të NATO-s iu bashkuan Suedia dhe Finlanda në të gjitha diskutimet në takimin dy-ditor. Stoltenberg njoftoi se procesi i ratifikimit të anëtarësimit të tyre në NATO është drejt përfundimit.
“Aderimi i tyre do t’i bëjë ata më të sigurt dhe aleancën tonë më të fortë. Është koha t’i mirëpresim ata si anëtarë të plotë të Aleancës”, tha ai.
Ministri i Jashtëm suedez Tobias Bilstrom tha të mërkurën se Suedia dhe Finlanda po bëjnë përparim të mirë në arritjen e një marrëveshjeje me Turqinë për pranimin e vendeve nordike në NATO.
“Dje (29 nëntor) patëm një bashkëpunim shumë të mirë dypalësh midis Suedisë, Finlandës dhe Turqisë dhe pas këtij takimi ndjeva se ka përparim. Ne po ecim përpara,” u tha Bilstrom gazetarëve pas mbërritjes në ditën e dytë të ministrave të jashtëm të NATO-s në Bukuresht më 30 nëntor.
Suedia dhe Finlanda braktisën politikën e tyre të gjatë të mos-angazhimit ushtarak dhe aplikuan për t’u bashkuar me aleancën ushtarake pasi forcat ruse filluan një pushtim të Ukrainës në shkurt, nga frika se presidenti rus Vladimir Putin mund t’i sulmonte ata.
Të 30 vendet anëtare të NATO-s duhet të ratifikojnë zyrtarisht protokollin e anëtarësimit të Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar me aleancën. Vetëm parlamentet e Turqisë dhe Hungarisë duhet ta bëjnë këtë.
Takimi i ministrave të jashtëm të NATO-s vazhdoi në Bukuresht të mërkurën në mëngjes, më 30 nëntor, me një takim të ri të Këshillit të Atlantikut të Veriut (NAC).
Të mërkurën, ministrat e jashtëm të NATO-s pritet të përpiqen të sigurojnë vendet në fqinjësi të Rusisë që të mos kenë frikë se Rusia mund t’i destabilizojë ato ndërsa konflikti në Ukrainë po zvarritet, duke shkurtuar furnizimet me energji dhe duke rritur çmimet.
“Arsyeja për këtë takim është sinjali ynë për rëndësinë e krijimit të stabilitetit jo vetëm për vendet e NATO-s por edhe më gjerë,” tha ministri i jashtëm holandez Wopke Hoekstra pas mbërritjes së tij në Bukuresht për ditën e dytë të bisedimeve.
Të martën, aleatët e NATO-s premtuan ndihmë shtesë për Ukrainën për të ndihmuar në riparimin e infrastrukturës energjetike të dëmtuar rëndë nga bombardimet ruse.
Ministri i Jashtëm estonez Urmas Reinsalu u tha gazetarëve se NATO donte të siguronte që pas luftës në Ukrainë, Rusia “nuk do të jetë në gjendje të diktojë opsionet e sigurisë dhe mënyrën e jetesës së fqinjëve të saj”.
Moldavia, e cila shtrihet midis Ukrainës dhe Rumanisë, paralajmëroi popullin e saj javën e kaluar që të përgatitet për një dimër të ashpër pasi ajo përballet me një krizë “akute” energjetike që mund të ndezë pakënaqësi popullore.
Ajo po përballet gjithashtu me një konflikt të pazgjidhur separatist për 30 vjet. Një kontigjent i paqeruajtësve rusë është i vendosur në Transnistria.
Separatistët e mbështetur nga Rusia kontrollojnë dy rajone separatiste të Gjeorgjisë – Abkhazinë dhe Osetinë e Jugut.
Udhëheqësit evropianë janë të shqetësuar se vendet në skajet jugore dhe lindore të kontinentit do të humbasin durimin ndërsa presin anëtarësimin në Bashkimin Evropian dhe NATO, duke i lënë ata të hapur ndaj përpjekjeve ruse dhe kineze për të fituar ndikim.
Ministrat e NATO-s do të diskutojnë gjithashtu se si të forcohet qëndrueshmëria e shoqërive, disa ditë pasi Stoltenberg paralajmëroi vendet perëndimore se ata duhet të jenë të kujdesshëm që të mos krijojnë varësi të re nga Kina, teksa heqin dorë nga furnizimet ruse me energji./RSE/