Rampa e BE-së për naftën nga Rusia: Nga sot nën sanksione është edhe Serbia

Një grup i ri sanksionesh të Bashkimit Evropian kundër Rusisë ka hyrë në fuqi sot. Si rezultat i këtij vendimi, Serbisë i ndalohet importi i naftës ruse përmes tubacionit e naftës kroat Janaf.

Vendimi për të kufizuar çmimin e naftës ruse në 60 dollarë për fuçi dhe embargoja e importeve të naftës ruse në Bashkimin Evropian, nga të cilat përjashtohen vetëm Hungaria, Sllovakia dhe Republika Çeke për shkak të vendndodhjes së tyre gjeografike, hyjnë në fuqi sot dhe varësia e shtuar për naftën ruse, e cila është e pamundur të kapërcehet në afat të shkurtër, sipas EWB.

Kufiri i çmimit prej 60 USD për barel vlen për të gjithë naftën ruse të shitur në vendet e treta duke përdorur cisterna të BE-së dhe G7, kompanitë e tyre të sigurimit dhe institucionet e kreditit. Moska ka sinjalizuar se nuk do të respektojë kufirin e çmimeve dhe do të ulë prodhimin nëse është e nevojshme. BE dhe G7 do të rishikojnë kufirin e çmimeve çdo dy muaj.

Si ndikon ky vendim në Serbi?

Vendimi i BE-së për të kufizuar çmimin e naftës ruse të eksportuar nga vendet e treta ka ngritur shumë pluhur në Serbi. Sanksionet kundër Rusisë praktikisht i janë kaluar Sebisë, pasi Serbia nuk do të jetë më në gjendje të importojë naftë përmes Janaf, pasi ato të vendosen.

Megjithatë, ministria përkatëse kishte thënë më herët për Nova.rs se është e garantuar furnizimi i sigurt i produkteve të naftës në tregun vendas, “në të cilin NIS luan një rol të rëndësishëm”.

“Pas 5 dhjetorit, kur do të hyjë në fuqi grupi i tetë i sanksioneve të BE-së kundër Federatës Ruse, do të garantohet një furnizim i papenguar i të gjitha llojeve të naftës të disponueshme në tregun e lirë, duke ruajtur kështu sigurinë e furnizimit të rafinerisë së Pançevës, tha ministria.

Siç u nënvizua, një sasi e konsiderueshme e naftës që importojmë nuk vjen nga territori i vendeve të sanksionuara.

“Më e rëndësishmja, pavarësisht nga kriza energjetike me të cilën përballet e gjithë Evropa, qytetarët mund të llogarisin në një furnizim të sigurt të të gjitha produkteve të naftës. Përveç trajtimit të çështjes së furnizimit, po punohet edhe për rritjen e rezervave të naftës bruto, e cila krahas stoqeve të qëndrueshme e produkteve të naftës, do të ofronte siguri shtesë në rast të ndërprerjeve të tregut”, tha ministria.

Vendimi për ndalimin e importeve të naftës ruse në Serbi ka zemëruar anëtarët e udhëheqjes serbe, veçanërisht presidentin Aleksandar Vuçiq, pasi disa vende të BE-së janë të përjashtuara nga ndalimi. Kjo është dashur të zbatohet edhe për Serbinë, por sipas Vuçiqit, edhe Kroacia ka insistuar që Serbia të mos përjashtohët nga ndalimi.

“Ne e dinim për vendimin e mëhershëm se ky lloj sanksioni do të zbatohej për vendet e Ballkanit Perëndimor, por ndërkohë KE mori një vendim që të na përjashtonte nga ai dhe më pas doli Kroacia me propozimin e saj që ne të mos përjashtohemi, dhe se ata, Hungaria, Republika Çeke, Sllovakia dhe Rumania do të jenë. Ky është ndryshimi që ndodhi. Fatkeqësisht, nuk mendoj se do të përjashtohemi dhe po përgatitemi të blejmë ndonjë naftë tjetër”, tha ai në momentin e parë.

Më vonë u thanë fjalë edhe më të ashpra dhe e gjithë situata çoi në një tendosje të re në marrëdhëniet midis Beogradit dhe Zagrebit.

“E përsëris, Kroacia sapo po bënte punën e saj, të cilën e ka bërë që nga viti 41”. Kroacia thjesht po bën punën e saj, gjithçka që ka bërë në 70, 80 vitet e fundit. Nuk më vjen fare inat”, polemizoi presidenti serb me gazetarët kroatë.

Ndalimi i importit të naftës ruse është i njohur prej gjysmë viti. Në qershor, Vuçiq tha se Serbia do të humbiste rreth 600 milionë dollarë për shkak të sanksioneve të vendosura ndaj naftës ruse.

Në atë kohë, ai tha se nafta irakiane ishte më e shtrenjtë me 31 dollarë për barel.

“Serbia është e sanksionuar sepse duhet të transportojë naftën ruse me cisternë në Omiš në Kroaci dhe transporti me det është i sanksionuar”, tha presidenti serb.

Kur u bë e qartë se Serbia nuk do të përjashtohej nga ndalimi i importit, kryeministrja Ana Brnabiq tha se një vendim i tillë i BE-së do të kushtonte qindra milionë euro.

“Bashkimi Evropian i ka lejuar këto sanksione në dëm të jetës dhe standardeve të të gjithë qytetarëve serbë, duke përfshirë edhe anëtarët e pakicës kombëtare kroate. Kjo do të na kushtojë qindra milionë euro”, tha Brnabić./Nova.rs/