Shtetet e Bashkuara të martën kufizuan ashpër pjesëmarrjen e Hungarisë në programin e saj të heqjes së vizave për shqetësimet e sigurisë në lidhje me pasaportat e reja të lëshuara midis 2011 dhe 2020, raporton Politico.eu.
Sipas programit amerikan të heqjes së vizave, qytetarët e vendeve pjesëmarrëse mund të udhëtojnë në SHBA për turizëm ose biznes deri në 90 ditë pa vizë dhe thjesht kanë nevojë për të ashtuquajturin Sistemi Elektronik për Autorizimin e Udhëtimit (ESTA).
Nga e marta, megjithatë, vlefshmëria e ESTA për mbajtësit e pasaportave hungareze do të reduktohet nga dy në një vit dhe ESTA do të jetë e vlefshme vetëm për përdorim të vetëm.
Ky veprim i paprecedentë në përgjigje të shqetësimeve të sigurisë prek Hungarinë si i vetmi nga 40 vendet pjesëmarrëse në programin amerikan, shkruan ata.
Pas ardhjes në pushtet në vitin 2010, qeveria e kryeministrit hungarez Viktor Orbán zbatoi një ndryshim të madh të politikës duke u dhënë shtetësinë hungarezëve etnikë jashtë vendit – duke përfshirë Rumaninë, Sllovakinë dhe Ukrainën. Kritikët vendas thonë se masa e diskutueshme e Orbanit synon të përmirësojë shanset e tij elektorale.
David Pressman, ambasadori i SHBA-së në Budapest, i tha POLITICO-s në një intervistë para publikimit, “Qeveria hungareze ka lëshuar qindra mijëra pasaporta si pjesë e një programi të thjeshtuar natyralizimi pa mekanizma të rreptë të verifikimit të identitetit.”
Qeveria e SHBA-së e ka angazhuar qeverinë hungareze gjatë disa viteve për këtë “vulnerabilitet të sigurisë” në disa administrata, tha Pressman. Por “qeveria hungareze vendosi të mos e mbyllë atë”.
“Kjo është me të vërtetë një ditë fatkeqe,” tha Pressman. “Ky nuk është rezultati që SHBA-ja dëshironte apo kërkonte.”
Lëvizja e Uashingtonit vjen në një kohë kur marrëdhëniet e Hungarisë me partnerët e saj perëndimorë janë në një pikë të ulët.
Aleatët e Budapestit në NATO janë thellësisht të zhgënjyer që Parlamenti hungarez nuk e ka ratifikuar ende kandidaturën e Suedisë për t’u bashkuar me aleancën.
Ekziston gjithashtu shqetësimi i vazhdueshëm për zyrtarët e lartë hungarezë që promovojnë narrativën e Kremlinit, si dhe për përpjekjet për të lehtësuar sanksionet evropiane kundër Moskës. Në fillim të këtij viti, SHBA vendosi sanksione kundër një banke me bazë në Hungari, me lidhje me Rusinë.
Një numër vendesh perëndimore kanë folur për përkeqësimin e standardeve demokratike në Hungari, si dhe për politikat dhe retorikën që ata besojnë se minojnë të drejtat e njerëzve LGBTQ+.
Pressman vuri në dukje se ekspertët amerikanë kishin identifikuar më parë mënyra për të adresuar shqetësimet e sigurisë.
Në vitin 2017, SHBA deklaroi se statusi i programit të heqjes së vizave për Hungarinë ishte i përkohshëm dhe shqetësimet e sigurisë ishin gjithashtu pas vendimit për t’i bërë hungarezët e lindur jashtë vendit të papërshtatshëm nga viti 2020.
Tani, të gjithë mbajtësit e pasaportave hungareze do të preken.
“Është çështje zgjedhjeje”, tha ambasadori.
“Qeveria hungareze deri më tani ka zgjedhur të mos adresojë këtë shqetësim të sigurisë, kjo është arsyeja pse SHBA-të janë përgjigjur”.