Rusia dhe Kina po bashkëpunojnë gjithnjë e më shumë në Arktik, gjë që mund të ndikojë në stabilitetin rajonal, tha ushtria amerikane teksa publikoi strategjinë e saj për rajonin të hënën. Rusia ka rihapur qindra objekte ushtarake të epokës sovjetike në Arktik, thuhet në raport.
Kina, e cila e përshkruan veten si një shtet “afër Arktikut”, gjithashtu ka ambicie atje dhe ka thënë se synon të ndërtojë një “Rrugë Polare të Mëndafshit”. Kina i kushton vëmendje burimeve minerale dhe rrugëve të reja të transportit, ndërsa akullnajat po tërhiqen me rritjen e temperaturave.
“Gjithnjë e më shumë, Republika Popullore e Kinës dhe Rusia po bashkëpunojnë në Arktik përmes instrumenteve të shumta të fuqisë kombëtare”, thuhet në raportin e Pentagonit. “Ndërsa fusha të rëndësishme të mosmarrëveshjeve midis PRC dhe Rusisë mbeten, shtrirja e tyre në rritje në rajon është shqetësuese dhe (Departamenti i Mbrojtjes) vazhdon të monitorojë këtë bashkëpunim”, thuhet në raport.
Rrugët detare të Arktikut po përdoren gjithnjë e më shumë për të lidhur ekonomitë kryesore në të gjithë Oqeanin Paqësor dhe Atlantik, pasi ngrohja globale zvogëlon grumbullimet e akullit dhe lejon periudha më të gjata pa akull në det. Kina dhe Rusia kanë punuar së bashku për të zhvilluar rrugët e anijeve në Arktik, ndërsa Rusia kërkon të dërgojë më shumë naftë dhe gaz në Kinë në mes të sanksioneve perëndimore, ndërsa Kina kërkon një rrugë alternative të transportit detar për të reduktuar varësinë e saj nga ngushtica e Malacca.
“Kina ka marrë pjesë në çështjet e Arktikut në përputhje me parimet bazë të respektimit të bashkëpunimit të favorshëm dhe zhvillimit të qëndrueshëm dhe ka forcuar bashkëpunimin me palët e tjera për të mbështetur paqen dhe stabilitetin”, u tha gazetarëve të martën Mao Ning, një zëdhënës i ministrisë së jashtme kineze. Studiuesit e sigurisë dhe atashetë ushtarakë rajonalë thonë se mbështetja e Kinës në rrugët e anijeve të Oqeanit Indian shihet si një cenueshmëri strategjike për Pekinin, veçanërisht në një konflikt mbi Tajvanin.
Raporti i Pentagonit shtoi se Kina po kërkonte të përdorte “dinamikë në ndryshim në Arktik për të ndjekur ndikim dhe akses më të madh, për të përfituar nga burimet e Arktikut dhe për të luajtur një rol më të madh në qeverisjen rajonale”. Raporti shtoi se ushtria amerikane kishte një strategji “monitoroni dhe përgjigjuni” në rajon, e cila ishte ndërtuar mbi mbledhjen e inteligjencës, bashkëpunimin me aleatët dhe aftësinë për të vendosur mjete ushtarake.
Këtë muaj, SHBA-ja, Kanadaja dhe Finlanda do të formojnë një konsorcium për të ndërtuar anije akullthyese, që synojnë të forcojnë ndërtimin e anijeve të aleatëve dhe të kundërshtojnë Rusinë dhe Kinën në rajone polare gjithnjë e më strategjike. Marrëveshja – të cilën tre anëtarët e NATO-s synojnë ta nënshkruajnë deri në fund të vitit – do të bashkojë kërkesat nga aleatët në kapacitetin e ndërtimit të anijeve, tha zyrtari, duke shtuar se ajo ishte krijuar për të dërguar një mesazh për Rusinë dhe Kinën./Reuters/