Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC) ka lëshuar urdhër-arrest për dy zyrtarë të lartë ushtarakë rusë të akuzuar për krime lufte kundër civilëve ukrainas.
Urdhri i arrestit emërton Sergei Kobylash, gjeneral-lejtnant në Forcat e Armatosura Ruse dhe Viktor Sokolov, admiral në Marinën Ruse.
GJNP-ja deklaroi se ata ishin përgjegjës për krimet e luftës sepse ata drejtuan sulme ndaj civilëve, shkaktuan dëme të tepërta në popullatën civile dhe kryen krimin kundër njerëzimit përmes akteve çnjerëzore.
Gjykata, me seli në Hagë, Holandë, iu referua sulmeve të Moskës ndaj termocentraleve dhe nënstacioneve të kryera nga forcat ruse në disa lokacione gjatë luftës në Ukrainë.
Me vendimin e së martës, komuniteti ndërkombëtar vazhdoi përpjekjet e tij për të sjellë para drejtësisë oficerët e lartë rusë për luftën dyvjeçare në Ukrainë muajin e kaluar.
Marsin e kaluar, ICC lëshoi një urdhër arresti për presidentin rus Vladimir Putin dhe zyrtaren e lartë Maria Lvova-Belova mbi një plan të supozuar për të dëbuar fëmijët ukrainas në Rusi.
Urdhër-arrestet e reja shënojnë herën e parë që komandantët ushtarakë janë akuzuar.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky e përshëndeti masën. “Çdo autor që kryen krime të tilla duhet të dijë se do të mbahet përgjegjës,” shkroi ai në X, i njohur më parë si Twitter. “Drejtësia ndërkombëtare kërkon kohë, por është thelbësore”.
Megjithatë, Kremlini tha se Rusia nuk i njeh urdhër-arrestet sepse nuk kishte nënshkruar Statutin e Romës të ICC.
“Ky nuk është vendimi i parë i tillë. Ne jemi gjithashtu të vetëdijshëm se ka procedura të ndryshme të mbyllura që kryhen në fshehtësi. Prandaj, ne i konsiderojmë këto vendime në përputhje me rrethanat,” u tha gazetarëve të mërkurën zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.
Sokolov ka qenë komandanti rus i Flotës së Detit të Zi në Krime që nga gushti 2022.
Vitin e kaluar, Ukraina pretendoi se e kishte vrarë atë në një sulm në gadishullin e pushtuar, pas së cilës ai u shfaq në një intervistë disa ditë më vonë.
Komuniteti ndërkombëtar ka akuzuar prej kohësh Rusinë për kryerjen e krimeve të luftës në sulmet e saj ndaj qyteteve dhe qytezave të Ukrainës dhe infrastrukturës kryesore civile.
Në dhjetor, u njoftua se katër ushtarë rusë ishin akuzuar për krime lufte kundër një amerikani që ka jetuar në Ukrainë gjatë pushtimit rus, sipas një aktakuze historike të zbuluar në gjykatën federale në Virxhinia.
Gjykimi i ushtarëve rusë ishte hera e parë që qeveria e SHBA ka përdorur një ligj të vjetër dekadash për të ndjekur penalisht krimet e luftës kundër qytetarëve amerikanë.
Rusia – si SHBA, Ukraina dhe Kina – nuk janë anëtare e ICC. Meqenëse Gjykata nuk kryen gjykime në mungesë, zyrtarët e akuzuar rusë ose do të duhet të ekstradohen nga Moska ose të arrestohen jashtë Rusisë.
Kremlini gjithmonë i ka hedhur poshtë akuzat për krime lufte.
ICC-ja është e vendosur në Hagë, Holandë, dhe u krijua nga një traktat i quajtur Statuti i Romës, i cili u dorëzua për herë të parë në Kombet e Bashkuara. Shumica e vendeve në botë – 123 në total – janë palë në traktat, por ka përjashtime të dukshme, përfshirë Rusinë.
ICC-ja synon të jetë një gjykatë e “zgjidhjes së fundit” dhe nuk ka për qëllim të zëvendësojë sistemin gjyqësor të një vendi. Gjykata, 18 gjyqtarët e së cilës shërbejnë për nëntë vjet, ndjek penalisht katër lloje krimesh: gjenocid, krime kundër njerëzimit, krime agresioni dhe krime lufte.