Ne jemi absolutisht të gatshëm për dialog për të gjitha çështjet. Ne nuk morëm pjesë në shantazhe politike, por propozuam me përgjegjësi zgjidhje për të dalë nga kriza, tha kryetari i Malit të Zi dhe Partisë Demokratike të Socialistëve (DPS) Milo Gjukanoviq.
Gjatë paraqitjes së tij të ftuar në televizionin malazez, ai ka kujtuar se kjo parti ka bërë një deklaratë publike menjëherë pas miratimit të Ligjit për Presidentin.
Kemi thënë se miratimi i këtij ligji është në kundërshtim me Kushtetutën dhe se është i kërcënuar rendi kushtetues dhe juridik i vendit, se rrezikshëm çon në shkatërrimin e mëtejshëm institucional të Malit të Zi dhe kemi frikë se epilogu i fundit i këtij kërcënimi ndaj sovranitetit merr fund. në finale, është pavarësia e Malit të Zi. Gjithashtu kemi theksuar se një veprim i tillë i Kuvendit ka vënë në pikëpyetje kuptimin e funksionimit të këtij institucioni të rëndësishëm shtetëror në Mal të Zi, që nëse vazhdon, sigurisht që tregon nevojën për masa jashtëinstitucionale dhe kemi bërë tre propozime. Propozimi i parë është që Ligji për Presidentin të mos futet në sistemin juridik të Malit të Zi, në mënyrë që miratimi i tij të mos përsëritet për herë të dytë pas kthimit të pritshëm të Presidentit – përkujtoi Gjukanoviq.
Madje, shtoi ai, propozimi është kthimi në fillim të dialogut për gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese.
Dhe të përpiqemi të arrijmë një shumicë prej dy të tretash përmes dialogut në Komisionin Kushtetues, dhe propozimi i tretë ishte që të ulemi dhe të biem dakord për një datë për zgjedhjet e parakohshme parlamentare, sepse është shumë e qartë dhe e qartë se Mali i Zi është në një fazë të thellë politike. , institucionalisht, mbi krizën ekonomike ende të pamjaftueshme dhe se e vetmja rrugëdalje e përgjegjshme nga kjo situatë janë zgjedhjet e parakohshme parlamentare. Për këto kërkesa nuk ka pasur asnjë reagim të shumicës parlamentare – tha Gjukanoviq.
Ai gjithashtu theksoi se dje ishte caktuar një seancë parlamentare, ku ishte planifikuar që të shpalleshin sërish dy të tretat, ose në këtë rast tre të pestat, mbi gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese pa përpjekje paraprake për arritjen e konsensusit.
Është mirë që Kryetari i Kuvendit i është përgjigjur rikujtimit të këtyre kërkesave nga partia kryesore opozitare. Është mirë që tani kemi pak kohë të përpiqemi të kemi një dialog të përgjegjshëm mes qeverisë dhe opozitës. Ajo që dua të them si kryetar partie është se ne jemi absolutisht të gatshëm për dialog për të gjitha këto çështje dhe se nuk na interesonte shantazhi politik, por propozimet e përgjegjshme për zgjidhje nga kriza dhe natyrisht nga pozicioni i President, dëshiroj të përshëndes punimet e djeshme, duke uruar që Kuvendi të bëjë përpjekje shtesë për të marrë vendime në fushën e kompetencës së tij, të cilat janë në interesin më të mirë të shtetit të Malit të Zi, dhe jo vetëm në interesin e veçantë të disa partitë parlamentare – tha Gjukanoviq.
Ai vlerësoi se Mali i Zi është padyshim në krizë të funksionimit të institucioneve të tij.
Dhe me të vërtetë, unë vazhdimisht e theksoj këtë pikërisht sepse kam frikë se rrezikimi i qëndrueshmërisë ekonomike të Malit të Zi dhe rrezikimi i funksionalitetit të institucioneve mund të jetë në dobi të të gjithë përfaqësuesve të politikës që kundërshtojnë pavarësinë e Malit të Zi dhe përparimin malazez në rrugën evropiane. Prandaj desha t’u kujtoj të gjithë aktorëve të jetës politike se ne jemi bashkërisht përgjegjës për sigurimin e qëndrueshmërisë ekonomike dhe funksionalitetin e institucioneve – tha Gjukanoviq.
Është e pamundur të jesh në pushtet dhe të mos ndihesh përgjegjës për problemet
Presidenti i vendit tha se është e pamundur të jesh pjesë e qeverisë dhe të mos ndihesh të paktën objektivisht përgjegjës për problemet në vend.
Nuk jam i vetmi që pretendoj se aktualisht funksionon institucioni i presidentit, kushdo qoftë në atë detyrë, i merr të gjitha vendimet në juridiksionin e tij dhe i merr në përputhje me Kushtetutën. Duke njohur një krizë në funksionimin e një pjese të caktuar të qeverisë, nuk u drejtova masave jashtëkushtetuese – kishte juristë që sugjeronin publikisht se Kushtetuta parashikonte mundësinë që Presidenti të shpërndante Parlamentin me dekret. Unë u përgjigja – saktësisht, por në kushte të caktuara që nuk janë plotësuar deri më tani – tha ai.
Gjukanoviq tha se nuk do të ishte kontribut i mirë që presidenti t’i bashkohej rrënimit të përgjithshëm të Kushtetutës dhe se do të ishte gabim.
Në vend të kësaj, Presidenti vazhdimisht bën thirrje për respektim të pakushtëzuar dhe rigoroz të Kushtetutës. Shkelja e dukshme e kushtetutës ka ndodhur në Parlament. Dhe nuk jam i vetmi që e them këtë. Unë jam shumë i kujdesshëm kur ai e shpreh këtë vlerësim, sepse e di që vendimin përfundimtar, vendimin përkatës për shkeljen e Kushtetutës, do ta bëjë Gjykata Kushtetuese, por ka disa gjëra që janë aq të dukshme sa nuk mund të thuhet. të mos shihen – tha Gjukanoviq.
Ai theksoi se disa deputetë që votuan për miratimin e Ligjit presidencial thanë se nuk është mirë të ndryshohet Kushtetuta me ligj.
Jo se nuk është mirë, por nuk lejohet. Nuk ka asnjë justifikim për grisjen e Kushtetutës – theksoi Gjukanoviq.
Ai tha se shkelja e Kushtetutës nuk ishte e rastësishme.
Pikërisht pasi mësuam se nuk ka Gjykatë Kushtetuese që më parë të jetë bllokuar nga veprimet e papërgjegjshme të së njëjtës shumicë parlamentare, pra me dëshirën e dukshme për të treguar se Mali i Zi është institucionalisht jofunksional dhe se si i tillë, për përfundimin e parë, nuk e meriton. progresi i mëtejshëm në rrugën evropiane, dhe mendoj se përfundimi përfundimtar është se Mali i Zi nuk e meriton të ekzistojë si një shtet i pavarur sovran dhe se, pas vërtetimit të paqëndrueshmërisë së tij ekonomike dhe mosfunksionimit të tij institucional, del përfundimi se ai duhet të aneksohet në një shtet më të madh shtetit fqinj – tha presidenti i Malit të Zi.
Jemi në fazën përfundimtare të përgatitjeve për zgjedhjet e brendshme partiake
I pyetur se sa kohë do të qëndroni në skenën politike si lider i Partisë Socialiste Demokratike, Gjukanoviç tha se njerëzit e zgjuar nuk i informojnë konkurrentët e tyre para kohe për planet e tyre.
Megjithatë, ai tregon se së shpejti në rend dite do të jetë edhe çështja e kandidatëve për zgjedhjet presidenciale dhe ato brenda partisë.
Do të vijë momenti dhe nuk është i largët kur do të zgjedhim kandidatin tonë për zgjedhjet presidenciale. Mund të jetë kushdo. Jemi në fazën e fundit të përgatitjeve për zgjedhjet e brendshme partiake. Kemi punuar shumë seriozisht në periudhën e kaluar, kemi ndërmarrë riregjistrim serioz të anëtarëve sepse duam të zgjedhim kryesinë e Partisë Socialiste Demokratike me votim të drejtpërdrejtë të anëtarëve të regjistruar. Kështu që të dyja gjërat do të jenë në rend dite shumë shpejt dhe kur të krijohen kushtet do të informoj opinionin. Mendoj se do të bëja një shërbim të dëmshëm të politikës që e përfaqësoj nëse do të filloja me një deklaratë të parakohshme – tha Gjukanoviq.
“Nuk do të mërzitesha pa politikë”
I pyetur se çfarë do të bënte në pjesën tjetër të jetës së tij nëse për ndonjë arsye do të pushonte së angazhuari në politikë, Gjukanoviq tha se nuk arriti të përmbushte shumë dëshira për veten, familjen dhe miqtë e tij.
Kam shumë afinitete që nga sporti në letërsi të ndryshme e deri tek përmbajtje të ndryshme kulturore që do të doja t’i ndiqja që të mos ndihesha aspak i privuar dhe të mos mërzitesha fare. Përkundrazi, kam përshtypjen se koha që më ka mbetur nuk do të jetë e mjaftueshme për të arritur gjithçka që dëshiroj. Tani duhet të fokusohemi në marrjen e më të mirës nga Mali i Zi. Pastaj, kur kemi gjetur formulën për funksionalitet të ri, qëndrueshmëri ekonomike, nivel më të lartë të sundimit të ligjit dhe një rrugë të hapur për Malin e Zi drejt synimit evropian, mendoj se janë përmbushur angazhimet më të rëndësishme dhe atëherë të gjithë kemi, do të thoja, një e drejtë morale më shumë se e qartë për t’iu përkushtuar afiniteteve tona – përfundoi Gjukanoviq.
Vendi ka nevojë urgjente për një qeveri të përgjegjshme
Gjukanoviq beson se vendi ka probleme serioze me financat publike dhe ekonominë dhe se rrugëdalja nga kjo situatë janë zgjedhjet e parakohshme.
Se si do të ndahet pushteti pas këtyre zgjedhjeve të parakohshme është supozimi i kujtdo, por nuk ka gjasa që Mali i Zi të ketë parë dy qeveri kaq të këqija në dy vitet e fundit. Megjithatë, një situatë e tillë krize e bën të domosdoshëm mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme me shpresën se qytetarët tani do ta kuptojnë më mirë të gjithë skenën politike në Mal të Zi – beson ai.
Ai beson se qytetarët tani mund të marrin vendime më të mira se kujt t’i besojnë për të udhëhequr të ardhmen e tyre në zgjedhjet e parakohshme të ardhshme.
I pyetur nëse DPS-ja është e përshtatshme për zgjedhje në këtë moment, nëse merret parasysh se kjo parti nuk është më në pushtet në 20 komuna, Gjukanoviq ka theksuar se kjo pyetje nuk është e përshtatshme.
I udhëhequr nga interesat partiake, mund t’ju them: “Le të zgjasë edhe pak kjo, “ky kalbësi” të vazhdojë, që njerëzit të kuptojnë se kjo politikë që është sot në skenë nuk është e mirë për perspektivën e tyre dhe se mund të lëkundemi dhe rifitojmë njëfarë besimi që e humbëm më 30 gusht”. Por kjo do të ishte një arsye partie. Arsyeja shtetërore është – ky vend ka nevojë për një qeveri të përgjegjshme – menjëherë, kushdo qoftë në krye. Ajo sigurisht nuk mund të udhëhiqet nga ata që tashmë formalisht e kanë humbur legjitimitetin e tyre përmes votimit të parlamentit – theksoi Gjukanoviq.
Ai përkujtoi se në zgjedhjet në Nikshiq DPS ka marrë 40 për qind të votave, ndërsa në Podgoricë ka rreth 35 për qind të votave.
Ai mori pushtetin në Bijelo Polje dhe Tivar, dhe këto janë katër komuna. Këto katër komuna përbëjnë të paktën dy të tretat e elektoratit në Mal të Zi, pak më shumë se dy të tretat. Pra, a mendoni se është pak?”, pyeti Gjukanoviq.
Në demokracitë evropiane, siç thotë ai, 25 për qind është e ditur që ke një përfaqësues.
Por e pranoj se tani po mësojmë disa mësime të reja për demokracinë dhe se kemi nevojë për një nivel të ri të kulturës demokratike dhe kulturës së përgjegjësisë. Pra, ne duhet të presim për të mësuar këto mësime. Do të rezultojë se qeverisë nuk do t’i mjaftojnë as 35 e 40 për qind e DPS-së. Sigurisht, ne do të jemi të gatshëm të bëjmë koalicion me të tjerët dhe të përpiqemi të formojmë një qeveri të përgjegjshme që do ta çojë Malin e Zi më tej në rrugën evropiane, por e përsëris, ky nuk është interesi ynë parësor. Interesi kryesor është që Mali i Zi të ketë një qeveri të përgjegjshme, e cila fatkeqësisht nuk ekziston për dy vjet e tre muaj – tha Gjukanoviq.
DPS po përgatitet për sfida të reja
Ai tregoi se DPS do të vazhdojë reformat brenda radhëve të saj dhe se do të vazhdojë të përgatitet për sfida të reja politike përmes zgjedhjeve të menjëhershme për kryesinë e re të partisë.
Nuk duhet të ketë dyshim se do të ndodhë që do ta shohim në një të ardhme shumë të afërt, sepse Partia Socialiste Demokratike nuk ka folur kurrë në mënyrë të papërgjegjshme, duke bërë premtime dhe pastaj duke i harruar ato premtime – tha Gjukanoviq.
Ai tha se kundërshtarët politikë të DPS mendojnë se partia e tij duhet të dobësohet.
Sepse edhe në këto dy vjet e gjysmë është treguar se në aspektin politik DPS është një pengesë e vështirë për pavarësinë e Malit të Zi, karakterin e tij civil, multietnik dhe rrugën e tij evropiane dhe ata janë kundër saj. Ata duan që Mali i Zi të jetë pjesë e “botës serbe”. Prandaj duan ta dobësojnë këtë strukturë politike. Dhe tani po propozojnë se si duhet të duket kryesia e Partisë Socialiste Demokratike. Ne nuk i jemi përgjigjur kësaj budallallëku për një kohë të gjatë. Për një kohë të gjatë kemi menduar seriozisht se çfarë është e mirë për ne që të jetë mirë për Malin e Zi, sepse mendoj se nëse Mali i Zi dëshiron t’i përmbahet konceptit të tij borgjez, organizimit të tij qytetar, do t’i duhet një parti e fortë qytetare për ca kohë. si shtylla kurrizore e politikës së tij shtetërore, si të thuash. Do të ishte mirë të kishte më shumë oferta të tilla. Për momentin më duket se e vetmja ofertë e tillë është Partia Demokratike e Socialistëve – vlerësoi Gjukanoviq.
Jemi gati të bisedojmë me DF, por nuk do të ndryshojmë platformën
Ai e konsideron të dëshirueshme që të zhvillohet një dialog politik, edhe nëse njësitë pjesëmarrëse janë në platformat më të largëta ideologjike dhe thekson se DPS është gjithmonë e gatshme të bisedojë me Frontin Demokratik (DF).
DFt është një përfaqësues i qartë i politikës së Serbisë së Madhe në Mal të Zi. Përderisa nuk më pëlqen, besoj se është një liri politike legjitime përderisa nuk cenon kushtetutën, përderisa nuk cenon sistemin juridik dhe përderisa nuk bëhet objekt i legjislacioni penal. Partia Socialiste Demokratike është një avokate e vendosur e një Mali të Zi civil, multietnik dhe evropian. Jemi të largët, por kjo nuk do të thotë që nuk duhet të flasim me njëri-tjetrin dhe po flasim. Ndoshta nuk është aq publik dhe ne nuk flasim në nivel të krerëve të qeverive, por eurodeputetët tanë komunikojnë rregullisht për të gjitha çështjet. Prandaj, ne jemi të gatshëm për një bisedë të tillë në çdo kohë, natyrisht, me një mesazh shumë të qartë se nuk kemi ndërmend të ndryshojmë platformën tonë – tha Gjukanoviq.
Gjyqësori do të mbetet nën ndikimin e politikës për sa kohë të kemi njerëz të papërgjegjshëm në pushtet
I pyetur se sa kohë do të jetë gjyqësori nën ndikimin e politikës, Gjukanoviq u përgjigj se kështu do të jetë përderisa kemi “sjellje të papërgjegjshme nga njerëzit nga politika shtetërore malazeze – veçanërisht nga ata që përfaqësojnë shumicën parlamentare dhe formojnë qeverinë”.
Besoj se kemi qenë në një fazë të tillë të jetës politike në dy vitet e fundit. Kushtetuta e Malit të Zi u ndryshua në vitin 2013, duke vendosur detyrimin për të zgjedhur gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese me një shumicë prej dy të tretash, dhe në atë kohë isha skeptik për këtë ide – pikërisht bazuar në supozimin e një ndarje të thellë politike në Mal të Zi. shoqëri që është e vjetëruar. Duke ditur që rrënjët e kësaj ndarjeje janë historikisht të vjetra, e dija se do të na duhej shumë kohë për ta kapërcyer këtë ndarje dhe se ndërkohë Gjykata Kushtetuese duhet të jetojë, se duhet të pushtohet me një shumicë prej dy të tretash në Parlament – tha Gjukanoviq.
Ai tha se e mban mend shumë mirë zgjedhjen e gjyqtarëve të Gjykatës Kushtetuese dhe se avokatët më të njohur malazezë kanë ardhur në Gjykatën Kushtetuese.
Këta ishin gjyqtarë të gjykatave më të larta dhe profesorë të së drejtës kushtetuese ose të disiplinave juridike të ngjashme. Me futjen e kësaj rregulloreje për shumicën e nevojshme dy të tretash për zgjedhjen e gjyqtarëve, ne e kemi politizuar këtë procedurë. Nëse ju duhet të zgjidhni gjyqtarë me dy të tretat e deputetëve, atëherë jeni në një situatë ku, nëse doni që propozimi juaj për një palë numra referimi për gjyqtarët e Gjykatës Kushtetuese të miratohet, keni menjëherë një kërkesë, një pritje e një partie parlamentare, përkrahja e së cilës ju duhet, dhe ata kanë kandidatin e tyre. Në përpjekjet tona më të mira për ta bërë procedurën më demokratike me një shumicë prej dy të tretash për zgjedhjen e gjyqtarëve kushtetues, ne e kemi politizuar atë dhe e kemi bërë rezultatin e saj të varur nga vullneti politik i partive parlamentare – tha Gjukanoviq.
Problemi është përkeqësuar gjatë dy viteve të fundit
Ai vlerësoi se përzgjedhja e gjyqtarëve amerikanë ka shkuar relativisht mirë në administratën e mëparshme.
Të gjithë kanë pasur shtatë gjyqtarë të Gjykatës Kushtetuese – tha ai.
Gjukanoviq tha se problemi ishte shfaqur dhe përshkallëzuar gjatë dy viteve të fundit – kur qeveria e re refuzoi t’i përmbahej rregullit që shumica e dy të tretave arrihet përmes konsultimeve midis qeverisë dhe opozitës.
Propozimi i fundit u paraqit nga Komisioni i Çështjeve Kushtetuese të Parlamentit dhe u miratua me një shumicë prej 41 votash. Pra, një shumicë e thjeshtë. Ajo përzgjodhi katër propozime dhe ia dorëzoi opozitës për miratim. Epo, nuk funksionon kështu. Epo, mendoj se është e qartë se nuk funksionon kështu. Dhe tani prisni që opozita t’ju mbështesë dhe prisni që ne të diskutojmë për cilësinë e kandidatëve. Epo, jo, nuk kemi hyrë ende në atë temë. Kemi një temë të mëparshme. Në komisionin kushtetues duhet të përpiqemi të gjejmë një kandidat në dialogun mes qeverisë dhe opozitës, i cili mund të llogarisë në një shumicë prej dy të tretash. Nuk ka rrugë tjetër – theksoi Gjukanoviq.
Siç tha ai, në vitet e para pas rikthimit të pavarësisë, kemi pasur zgjidhje të mëparshme ku gjyqtarët zgjidheshin nga Parlamenti.
Dhe kështu ishte ende e mundur të kundërshtohej, si të thuash, standardi i pavarësisë së gjyqësorit, sepse ka qenë gjithmonë një supozim real që parlamentarët, të udhëhequr jo nga kriteri i pavarësisë së gjyqësorit, por nga disa nga interesat e tyre, duhet të gjykojnë një gjyqtari zgjedh dhe jo një tjetër. Me reformën në drejtësi, për të cilën u krijuan kushtet në vitin 2013 përmes ndryshimeve kushtetuese, u krijuan struktura që janë tërësisht në përputhje me zgjidhjet në demokracitë evropiane. Ju e dini që në atë kohë u krijua Këshilli Gjyqësor dhe Këshilli i Prokurorisë, pra aty ka njerëz që do të thoja se janë përzgjedhur nga struktura të ndryshme, nga struktura e prokurorëve apo nga struktura e gjyqtarëve, varësisht se për cilin këshill po flasim. rreth, dhe nga radhët e avokatëve të dalluar, dhe mendoj se në njërin këshill dhe në tjetrin është një njeri nga pushteti ekzekutiv – tha Gjukanoviq.
Sipas tij, kërkesat sistematike për pavarësinë e gjyqësorit në Mal të Zi janë identike me kërkesat sistemike në demokracitë e tjera evropiane.
Prandaj, as pushteti i mëparshëm dhe as aktual nuk mund të ankohet se nuk i kanë ndryshuar këto zgjidhje sistemore, se nuk kanë dashur të futin zgjidhje sistematike, të cilat janë kusht i domosdoshëm për pavarësinë e gjyqësorit. Besoj se gjyqtarët kanë punuar në përputhje me përgjegjësinë e tyre profesionale, me standardet e tyre të larta morale, të cilat supozojnë se njerëzit do të zgjidhen në këto pozita, të cilat në fund të fundit gjithmonë do të mbrojnë të drejtat e çdo qytetari të Malit të Zi. Vesna Medenica ishte në detyrë për një kohë të gjatë dhe të drejtën për të kandiduar nuk e kishte vendosur presidenti, qeveria apo Kuvendi, por autoritetet përkatëse shtetërore, të cilët ia njohën të drejtën për ta bërë këtë. Ai ishte pjesë e publikut malazez që e konsideroi problematik një interpretim të tillë. Ju kujtohet se kishte dyshime për mandatin e tretë të presidentit të vendit, z. Vujanoviq – tha Gjukanoviq.
Ai ka theksuar se Gjykata Kushtetuese ka dhënë mendimin e saj për këtë çështje.
Ka një pjesë të publikut që beson se ky nuk është interpretimi i saktë, por ne nuk mund të vëmë gjithçka në perspektivë. Në të vërtetë, nëse deri tani i lejojmë vetes të interpretojmë të drejtën e dikujt përtej mënyrës se si e ka interpretuar Gjykata Kushtetuese, atëherë sigurisht që nuk është një kontribut për jetën demokratike në Mal të Zi, është një kontribut për mospërfilljen e institucioneve, një rrëmujë që krijon konfuzion dhe relativizon ato që duhet të jenë norma të pacënueshme, rregulla të pacenueshme të krijuara nga Kushtetuta e Malit të Zi. Vesna Medenica kishte një vërtetim se i takon ky mandat. Kur pati disa mosmarrëveshje në publik, Medenica dha dorëheqjen nga ky post – kjo çështje tani është e kaluar – tha Gjukanoviq.
“Nuk duhej të kisha ftuar të gjitha palët në takim”.
Duke iu përgjigjur pyetjes se a e ka shkelur Kushtetutën kur nuk ka ftuar disa parti parlamentare për të diskutuar për emërimin e Miodrag Lekiqit si përfaqësues dhe nëse ai është ofenduar nga Kushtetuta, Gjukanoviq tha se udhëhiqej nga parimi i të qenit racional, se nuk i duhej të ftonte të gjitha palët sepse as më parë.
Fillimisht, duhet mbajtur mend se Parlamenti, gjegjësisht shumica parlamentare, me këtë rast doli në konkluzione të caktuara, ia kaloi iniciativën Gjykatës Kushtetuese dhe nuk ka dyshim se Gjykata Kushtetuese, kur të konstituohet, do të prezantojë qëndrimin e saj. marrë përsipër këtë çështje, të cilën pa dyshim do ta respektoj. Unë vetëm dua t’ju them se në të vërtetë nuk kishte asnjë motiv të fshehtë, asnjë paragjykim. Kam vepruar si në çdo rast të mëparshëm. Dëshiroj t’ju kujtoj se gjatë këtij legjislativi i kam dhënë dy mandate – një ish-kryeministrit Krivokapiq, tjetrin kryeministrit aktual Abazoviq, i cili ende është në krye të qeverisë me mandat teknik. Prandaj, kur i ftova përfaqësuesit e partive parlamentare në konsultime, jam udhëhequr nga parimi që ato të jenë racionale”, tha Gjukanoviq.
Ai vazhdoi të reflektojë për këtë situatë.
Nëse ftoj Frontin Demokratik, lista e të cilit përfshin shumicën e atyre që kundërshtojnë tani, dhe nëse DF thotë se nuk ka nevojë për konsultime, se aktualisht po punojnë për krijimin e shumicës që do të mbështesë kandidatin dhe se do më jepni deri në ditën e fundit, pra 30 ditë është afati kushtetues për propozimin e një kandidati, për të dhënë sipas premtimit të tyre, sipas letrës së tyre, përmbajtjen e letrës së tyre, nënshkrimet e 41 deputetëve si garanci që ata qëndrojnë pas tyre. kandidat për mandatin, atëherë është vërtet e kotë tani që unë të cicëroj brenda DF, kështu që po kërkoj dikë që ndoshta do t’i përgjigjet asaj bisede. Jo, e kuptoj që FD-ja nuk ka nevojë të konsultohet, se do të ma paraqesë propozimin e saj, i cili do të firmoset nga 41 deputetë dhe vetëkuptohet që unë do ta propozoj atë kandidat si përfaqësues për përbërjen e Kuvendit. Qeveria. Kjo nuk ndodhi. Dhe tani ata po përpiqen të gjejnë arsye për të sfiduar kushtetutshmërinë e veprimeve të presidentit. Nuk mendoj se ka shkelje të Kushtetutës, por siç thashë, iniciativën e Kuvendit e konsideroj legjitime dhe për mua ajo që konstaton Gjykata Kushtetuese do të jetë e pacenueshme – tha Gjukanoviq.
Ai tha se nëse vërtet ekziston vullneti politik dhe nëse kanë të njëjtat synime, mund të arrijnë kuorumin shumë shpejt.
Nëse duam që Mali i Zi të jetë funksional dhe të vazhdojë në rrugën evropiane. Atëherë mund ta arrijmë këtë marrëveshje shumë shpejt – tha Gjukanoviq.
I pyetur nëse qëndrimi i Bashkimit Evropian (BE) ka ndryshuar në kuptimin deklarativ, Gjukanoviq tha se e mirëpret prezantimin e ndryshuar të BE-së.
Besoj se ne të gjithë kemi nevojë për mesazhe shumë të qarta në komunikimin e ndërsjellë, në mënyrë që të kuptojmë njëri-tjetrin menjëherë dhe të vendosim nëse jemi partnerë që dëshirojmë të punojmë së bashku në rrugën e përparimit të mëtejshëm evropian të Malit të Zi apo jo – tha Gjukanoviq.
Ai theksoi se DPS-ja mbështeti zgjedhjen e qeverisë së pakicës, e cila aktualisht është në mandat teknik.
Ne i kemi dhënë mandatin një njeriu që ka saktësisht tre deputetë në Parlament dhe i katërti është përfaqësues i CIVIS. Pra, nuk mjafton legjitimitet për të drejtuar qeverinë, por ne kemi bërë një marrëveshje të mirë paraprakisht. Dhe kjo është – ju japim mbështetje për një vit, nuk do të marrim pjesë në këtë qeveri, ju keni dy detyra – njëra është të vazhdoni urgjentisht të përmbushni detyrimet e agjendës evropiane për të çliruar rrugën evropiane të Malit të Zi, e cila ka qenë e hapur pasi që zgjedhjet e qeverisë së mëparshme të kryeministrit Krivokapiq janë bllokuar. Dhe së dyti, ju duhet të punoni për të rivendosur besimin e investitorëve në Malin e Zi dhe mjedisin e tij të biznesit, sepse ai besim është nën kërcënim dhe kjo kërcënon të paralizojë zhvillimin ekonomik të Malit të Zi. Ne gjithashtu ramë dakord të bëjmë një analizë pas një viti. Nëse rezultatet nuk janë mjaft të mira, do të shkojmë në zgjedhje parlamentare, nëse rezultatet që janë të dëshirueshme ose që janë mbi pritjet tona, do të krijohen kushtet për të vazhduar mandatin e qeverisë – tha Gjukanoviq.
Ai tregoi se çfarë kishte ndodhur ndërkohë.
Më 24 shkurt, Rusia sulmoi Ukrainën. Deri atëherë kemi qenë shumë kritikë ndaj Bashkimit Evropian dhe politikës së tij të zgjerimit – jemi ankuar vazhdimisht se BE-ja e ka harruar politikën e zgjerimit, se fatkeqësisht ajo ndalet në rajonin më të ndjeshëm. Ballkani Perëndimor ka qenë tradicionalisht pjesa e butë e Evropës, përmes së cilës armiqtë e Evropës kërcënojnë sigurinë evropiane në përgjithësi, se kjo nuk është gjeopolitikisht e mençur dhe se zgjerimi dhe integrimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor duhet të vazhdojë. Këto mesazhe nuk i pëlqejnë publikut europian. Por pas 24 shkurtit, pas agresionit rus kundër Ukrainës, Evropa u trondit. Dhe pastaj Evropa hapi derën dhe tha se tani duhet të vazhdojmë politikën e zgjerimit dhe të përfundojmë procesin e bashkimit të Evropës, dhe këtu u krijua një mundësi e madhe për Malin e Zi. Mali i Zi ishte shembulli më i përshtatshëm për Evropën për të treguar se politika e zgjerimit është e gjallë – sepse Mali i Zi është vendi që hapi të gjithë kapitujt e negociatave – tha Gjukanoviq.
Sipas tij, gjithçka tregon se kemi një mundësi ideale që Mali i Zi të bëhet anëtar i Bashkimit Evropian në një kohë relativisht të shkurtër.
Në vend të kësaj, qeveria aktuale braktisi axhendën evropiane, braktisi marrëveshjen dhe vendosi të zgjidhë disa çështje që nuk kanë të bëjnë fare me të ardhmen e Evropës. Ne gjithashtu e mbështetëm nënshkrimin e traktatit me Kishën Ortodokse Serbe, thjesht thamë se duhet të jetë mjaft gjithëpërfshirëse, mjaft transparente, në mënyrë që institucionet të përfshihen në çështjet e diskutueshme – kur ishte fjala për çështjen e preambulës. Instituti Historik i Malit të Zi, kur është fjala për dyshimin se pjesa normative shkel Kushtetutën e Malit të Zi – Fakultetin Juridik të Malit të Zi. Por e gjithë kjo u shpërfill, kështu që ata donin të bënin diçka në prapaskenë, në dëm të shtetit të Malit të Zi – sipas Gjukanoviq.
Nuk jam i sigurt nëse ka entuziazëm në BE për të promovuar Malin e Zi.
Siç shtoi ai, entuziazmi nga ana e Bashkimit Evropian nuk është aq i madh sa ishte menjëherë pas 24 shkurtit.
Nuk mund të them se dera është e mbyllur. Jo, mendoj se dera është e hapur, mendoj se Evropa do të vazhdojë politikën e bashkimit, por nuk jam i sigurt se pasi kemi dështuar në pritjet e tyre se do ta vendosim interesin tonë evropian mbi interesat e tjera kombëtare, nuk jam i sigurt se ka aq shumë entuziazëm mes tyre sot për ta shtyrë Malin e Zi në derën e anëtarësimit në Bashkimin Evropian. Kjo perspektivë e ndryshuar e BE-së vjen si rezultat i dijes se nuk ka marrë përgjigjen dhe bashkëpunimin e pritur në Mal të Zi gjatë muajve të fundit për të rinovuar partneritetin që në kohën e duhur do të çojë në anëtarësimin e Malit të Zi në Bashkimin Evropian – tha presidenti i vendit.
Gjukanoviq tha se do t’i respektojë absolutisht të gjitha institucionet evropiane sepse i sheh ato si institucione partnere.
Në periudhën tonë në pushtet, nuk ndodhi që Mali i Zi të shpërfillte asnjë rekomandim të Komisionit të Venecias, të hynim në ndonjë aventurë të ndryshimit të Kushtetutës apo të disa ligjeve kyçe pa u konsultuar me to, dhe në veçanti detyrimin për t’u harmonizuar me acquis evropiane, asnjëherë nuk është lënë pas dore.- tha Gjukanoviq.
Sipas tij, çdo ligj i miratuar gjatë mandatit të qeverisë së kaluar ka qenë detyrimisht i koordinuar me institucionet përkatëse të BE-së.
Siç tha ai, kjo ndonjëherë zgjati gjysmë viti.
Ne prisnim të merrnim një vlerësim se është në përputhje me acquis juridike evropiane, sepse nuk mund të lëvizni drejt Bashkimit Evropian nëse nuk e keni harmonizuar më parë sistemin tuaj kushtetues dhe juridik me atë evropian – tha Gjukanoviq.
Nuk mund ta lejojmë veten të mbetemi të pastrehë pa shtet
Gjukanoviq theksoi se vetëm këtu është veprimtaria e Kishës Ortodokse Serbe, e cila që në momentin e parë nuk e pranon Malin e Zi si shtet të pavarur dhe malazezët si entitet kombëtar.
Nëse pajtohemi me ndonjë shpjegim për një gjë të tillë, kam frikë se do të pendohemi në një moment në të ardhmen, sepse pikërisht kjo mund të ndodhë me ne – të mbetemi nomadë të pastrehë pa shtet, të mbetemi sepse kemi mbetur pa identitetin tonë në të kaluarën jo shumë të largët. Mendoj se duhet të luftojmë kundër kësaj. Natyrisht, gjithmonë duke marrë parasysh rreptësisht se çështjet e politikës shtetërore janë një gjë, se çështjet e organizimit dhe funksionimit të brendshëm të kishës janë një gjë, se kuptohet autonomia e kishës, por duhet kuptuar edhe se kisha. nuk ka të drejtë të veprojë në dëm të shtetit në të cilin shërben – theksoi Gjukanoviq./Pobjeda