
Prokurorja polake pretendon se çështja përfshin dëshminë e të paktën pesë personave të dyshuar si pjesë e një qelie sabotazhi, si dhe gjetje konfidenciale nga shërbimet e sigurisë.
Sipas hetuesve polakë, rrjeti rus përdori kozmetikë të rreme, jastëkë masazhi dhe lodra seksi, së bashku me pajisje ndezëse të improvizuara, për të sabotuar depot e dërgesave në MB, Gjermani dhe Poloni verën e kaluar. Sipas një burimi të njohur me hetimin polak, gjithçka tregon për një operacion të lidhur me shërbimin e inteligjencës ushtarake ruse GRU.
Pakot shpërthyen më 19, 20 dhe 21 korrik të vitit të kaluar – në Birmingham, Leipzig në Gjermani dhe afër Varshavës. Fatmirësisht nuk ka të lënduar. Në tetor, shërbimet evropiane të sigurisë e paraqitën rastin si një shembull të “agresionit hibrid” rus, të cilin Moska po e përdor për të destabilizuar vendet që mbështesin Ukrainën. Sipas disa zyrtarëve të sigurisë, qëllimi ishte testimi i këtij lloji të sulmit në mënyrë që eksplozivë të ngjashëm të mund të futeshin në pako që udhëtonin me avionë mallrash për në SHBA dhe Kanada.
Sipas detajeve të dhëna për Reuters nga një burim i afërt me hetimin polak, IED-të ishin fshehur në jastëkë dhe detonatorët ishin bërë nga pajisje elektronike të lira gjurmuese të çelësave të prodhimit kinez. Efekti u përforcua nga substancat xhel të vendosura në tubat e “kozmetikës”, të cilat në fakt përmbanin përbërës të ndezshëm si nitrometani. Ndër kimikatet e gjetura në pako ishte edhe magnezi shumë reaktiv.
Prokurori polak pretendon se çështja përfshin dëshminë e të paktën pesë personave të dyshuar si pjesë e një qelie diversante, si dhe gjetje konfidenciale nga shërbimet e sigurisë. Midis të dyshuarve është një shtetas ukrainas, Vladyslav D., i cili hetuesit besojnë se ishte një person kyç në dërgimin e paketës. Ai dyshohet se ka marrë udhëzime përmes Telegramit nga një person i cili është prezantuar si “Bojevnik”. Në një deklaratë për Reuters, Zyra e Prokurorit polak konfirmoi se ishte gjetur një paketë e katërt e pashpërthyer, duke i lejuar ata të analizojnë përmbajtjen në detaje.
Sipas hetuesve, Vladyslav udhëtoi me makinë nga Katowice në Lituani më 18 korrik, ku mori materialin nga automjeti në Kaunas dhe më pas paketoi katër pako në Vilnius, duke përfshirë jastëkë, tuba dhe lodra seksi. Ai aktivizoi detonatorët përpara se t’ia dorëzonte një personi me fjalën e koduar “Mary” dhe pakot u dërguan nga Vilnius të njëjtën ditë.
Ai u arrestua në Poloni në fillim të gushtit dhe u akuzua për aktivitete terroriste për inteligjencën ruse. Një gjykatë në Varshavë zgjati paraburgimin e tij deri në maj. Vladyslav ka mohuar akuzat dhe, sipas prokurorisë, ka bërë “shpjegime të gjera”, detajet e të cilave nuk janë të disponueshme publikisht për shkak të fshehtësisë së hetimeve.
Lidhje me Bosnjë dhe Hercegovinën
I dyshuari i dytë është shtetasi rus, 44-vjeçari, Alexander B., i cili gjithashtu është identifikuar si pjesëtar i së njëjtës qeli. Sipas autoriteteve polake, detyra e tij ishte të përgatiste logjistikën për dërgesat e ardhshme në Amerikën e Veriut duke dërguar pako me atlete dhe veshje në Uashington dhe Otava për të mbledhur informacion mbi procedurat postare dhe afatet.
Në Bosnje dhe Hercegovinë, u arrestua Alexander B., i njohur në publik si Alexander Bezrukavyi nga Rostov-on-Don. Gjatë marrjes në pyetje në Sarajevë, ai deklaroi se nuk kishte asnjë lidhje me planin e sabotimit. Pas një beteje të humbur ligjore, ai u ekstradua në Poloni në shkurt. Ai gjithashtu mohon të gjitha akuzat, duke përfshirë punën për një shërbim të huaj të inteligjencës.
Rusia: ‘lajme të rreme’ dhe ‘rusofobia‘
Kremlini ka hedhur poshtë akuzat për përfshirje në sabotim. “Ne nuk dimë asgjë për këtë”, tha zëdhënësi Dmitry Peskov për Reuters. “Ne nuk e përjashtojmë mundësinë që ky të jetë një tjetër lajm i rremë ose një manifestim i një narrative të verbër rusofobike”.
GRU, shërbimi i inteligjencës ushtarake të Rusisë, nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
Ekspertët polakë theksojnë se materialet e përdorura për pajisjet – përfshirë plehrat dhe mjetet piroteknike – mund të merren legalisht dhe se pajisjet, megjithëse të prodhuara në mënyrë të papërpunuar, janë të rrezikshme për shkak të padukshmërisë së tyre dhe mundësisë së ndezjes nga distanca.
– Kjo është një mënyrë jashtëzakonisht e lirë, shumë efektive dhe anonime për të bërë pajisje shpërthyese, – tha Jarosław Stelmach, një ish-ekspert për asgjësimin e bombave dhe drejtor i projektit të konsulencës së sigurisë Safety Project.
Ky hetim, i raportuar nga gazetarët e Reuters në Varshavë, Londër dhe Vilnius, ofron llogarinë më të detajuar deri më tani të aktiviteteve të dyshimta të lidhura me operacionet e inteligjencës ruse në tokën evropiane./Oslobodjene.ba/