Si saktësisht mund të shembet regjimi i Putinit?

Është e qartë për të gjithë, përveç ndoshta vetë Putinit, se regjimi i tij po i afrohet fundit. Të paktën diskutimet për të ardhmen e vendit në Rusi zhvillohen sikur as Putini dhe as sistemi i tij nuk ekzistojnë ende. Pyetja është: si saktësisht mund të shembet regjimi i Putinit?

Ka kohë që shpresa se zgjedhjet do të rrëzonin qeverinë, edhe pse nuk ka pasur zgjedhje reale në Rusi për të paktën 15 vjet. Por disa ende shpresonin se edhe një numër i vogël deputetësh të pavarur mund të ndryshonin atmosferën në vend, ndërsa të tjerë besonin se zgjedhjet mund të rrëzonin regjimin. Asnjë nga këto nuk është aktualisht e mundur.

Kremlini e ka bërë të pamundur situatën për pothuajse të gjithë politikanët e opozitës, duke i burgosur ose duke i ndaluar të kandidojnë për poste për arsye absurde. Referendumi për ndryshimin e kushtetutës dhe zgjatjen e sundimit të Putinit u ka treguar edhe vëzhguesve më optimistë se regjimit nuk i intereson se çfarë mendon askush dhe se nëse ai shkëlqen në ndonjë gjë, ai është duke falsifikuar rezultatet e zgjedhjeve. Çdo zgjedhje nën Putinin mund të jetë vetëm një farsë.

Kishte gjithashtu shpresë (dhe në të njëjtën kohë frikë) se regjimi do t’i nënshtrohej revolucionit, se populli mund të humbiste durimin dhe të rrëzonte qeverinë dhe se forcat e sigurisë nuk do të guxonin të lëviznin kundër qindra mijëra demonstruesve. Megjithatë, ngjarjet e nëntë muajve të fundit kanë bërë që të flitet për një revolucion të tingëllojë si një ëndërr.

Tani Putin është në “luftë” me Shtetet e Bashkuara dhe NATO-n, dy organizata që konsiderohen armiq nga shumica e rusëve. Kundërshtarët e Putinit tani nuk shihen më në anën e popullit, por në anën e Shteteve të Bashkuara dhe për këtë arsye nuk mund të llogarisin në mbështetjen popullore. Kjo, së bashku me gatishmërinë e regjimit për të përdorur dhunën, e bën të pamundur një revolucion në të ardhmen e parashikueshme.

Në të njëjtën kohë, regjimi në formën e tij aktuale nuk ka asnjë shans për të mbijetuar. Mungesa e një rruge drejt fitores jo vetëm në Ukrainë, por në përgjithësi, mungesa e një vizioni për të ardhmen, varfërimi i burimeve morale dhe politike, pamundësia për të mbijetuar në izolim dhe emigrimi i pjesëve të mëdha të popullsisë i bëjnë ndryshimet të pashmangshme. Sulmet ushtarake ukrainase dhe sanksionet perëndimore nuk do të lejojnë që sistemi të vonojë pafundësisht shkatërrimin e tij.

Sigurisht, lufta bërthamore është një mundësi, por përveç skenarit të apokalipsit global, ekzistojnë vetëm dy skenarë realistë për fundin e regjimit të Putinit: njëri është i tmerrshëm, tjetri ka pak të bëjë me demokracinë, por të paktën i jep Rusisë. një shans një të ardhme.

Skenari i parë është kolapsi i shpejtë i qeverisë ruse. Në thelb, qeveria tashmë është në rënie: po humbet qartë kontrollin, urdhrat nuk po zbatohen ose, si në rastin e mobilizimit, po zbatohen në një mënyrë kaq joortodokse, saqë pasojat negative janë shumë më të mëdha se pozitivet për regjimin.

Megjithatë, kundërsulmimi i Ukrainës dhe problemet socio-ekonomike në rritje mund të krijojnë një efekt bore dhe të gjithë stabilitetin mund të humbasë. Kjo ndodhi një herë më parë: në ditët e fundit të Bashkimit Sovjetik, kur Mikhail Gorbaçovi nxori dekret pas dekreti që askush nuk donte t’i bindej dhe të cilin as ai nuk mund ta zbatonte.

Në atë kohë kishte institucione që ndërhynë dhe parandaluan kaosin: organizatat e partisë në disa republika dhe në rajonet ruse, ekipi i Boris Jelcinit dhe organet e reja të pushtetit në republikat baltike. Rusia e sotme nuk ka institucione të tilla.

Kjo do të thotë se një kolaps i shpejtë i regjimit do të çonte në mënyrë të pashmangshme në luftë të lirë: do të përplaseshin formacionet ushtarake me drejtues të ndryshëm; “Të pafuqishmit” e Putinit – lideri çeçen Ramzan Kadyrov dhe themeluesi i Grupit Wagner, Yevgeny Prigozhin – do t’i bashkoheshin luftës me luftëtarët e tyre dhe struktura të tjera rajonale të udhëhequra nga gjeneralë dhe guvernatorë ambicioz do t’i bashkoheshin luftimeve. Shkalla e dhunës dhe e gjakderdhjes do të ishte e paimagjinueshme; do të ishte apokaliptike.

Një skenar më pak i frikshëm është një “grusht shteti pallati”. Nuk ka pse të jetë një atentat. Është e mundur që Putini të rrëzohet ose të bindet të japë dorëheqjen. Ndjekësit e tij pa dyshim janë të vetëdijshëm se ai e ka sjellë vendin – dhe më e rëndësishmja, ata personalisht – në një qorrsokak. Problemi i tyre kryesor nuk është Ukraina apo Rusia, por aftësia e tyre për t’u pajtuar personalisht me Perëndimin dhe për të rimarrë kontrollin e pasurisë dhe llogarive të tyre bankare. Rrethimi i Putinit e di se ata kurrë nuk do të mund ta bëjnë këtë për sa kohë që Putini është në pushtet.

Veçanërisht në rast të humbjeve të mëdha ushtarake, ekziston mundësia që disa nga këshilltarët më të besuar të Putinit t’i ofrojnë atij një strategji daljeje. Ndoshta një figurë e parëndësishme që do të ishte e lehtë për t’u manipuluar mund të bëhej president. Ky lider nominal do të kishte për detyrë t’i jepte fund luftës, t’i bënte të gjitha lëshimet e mundshme Perëndimit dhe kështu të blinte “falje” nga rrethi i ngushtë i Putinit. Perëndimi ka shumë të ngjarë të bashkëpunojë për të parandaluar një luftë të tretë botërore.

Ne nuk e dimë nëse ka njerëz në rrethin e ngushtë të Putinit aq të guximshëm për t’i bërë një propozim të tillë, duke qenë se ai prej vitesh është i rrethuar me njerëz pa kurriz. As nuk e dimë nëse Putini do ta pranonte një ofertë të tillë, veçanërisht pasi ish-presidenti i Kazakistanit Nursultan Nazarbayev – i cili besonte se mund të ruante ndikimin e tij kur ia dorëzoi presidencën Kassym-Jomart Tokayev, një njeriu të cilit i besonte dhe që ai e konsideronte të afërt – humbi. gjithë pushtetin dhe ndikimin brenda vetëm një jave kur Tokayev shpalli pavarësinë e tij. Tani edhe liria dhe jeta e Nazarbajevit varen nga Tokajevi.

Një shembull edhe më rrëqethës për Putinin është ai i ish-presidentit jugosllav Slobodan Millosheviç, i cili u dërgua në gjykatë në Hagë nga njerëzit e tij.

Ata në rrethin e brendshëm të Putinit që guxojnë t’i propozojnë presidentit një dorëheqje duhet gjithashtu të jenë të përgatitur për të ndërmarrë veprime të mëtejshme nëse propozimi nuk pranohet. Përndryshe, kam frikë se shanset e vendit tonë për të mbijetuar janë zero./The Moscow Times/