Samiti Ukrainë-Ballkani Perëndimor, Synelnyk tregon çfarë presin ekspertët ukrainas – përmendet edhe mundësia e njohjes së Kosovës

Sot në Tiranë do të mbahet Samiti Ukrainë – Ballkani Perëndimor, ku pritet të diskutohen përpjekjet dhe vendimet e përbashkëta për rrugën drejt Bashkimit Evropian. Gazetarja ukrainase Iryna Synelnyk ka publikuar disa nga pritjet e ekspertëve ukrainas lidhur me pritjet e samitit, derisa vetë, duke iu rikthyer mundësisë së njohjes së Kosovës nga Ukraina, ka thënë kjo se mund të bëhet realitet në rrethana të caktuara.

Synelnyk përmes një shkrimi në Facebook ka theksuar se kjo mund të ndodhë në dy raste, në kuadrin e marrëveshjeve ndërkombëtare, apo në procesin e rrugës së integrimit evropian, raporton The Geopost.

“Duke iu rikthyer mundësisë së njohjes së Kosovës nga Ukraina, do të theksoj se politika është arti i së mundshmes, sepse ajo që duket e pamundur tani mund të bëhet realitet në rrethana të caktuara. Kjo mund të ndodhë ose në kuadrin e marrëveshjeve të gjera ndërkombëtare, ose në procesin e rrugës së integrimit evropian të të dy vendeve”, ka shkruar ajo.

Derisa pjesëmarrës në samit do të jenë liderë të vendeve që tashmë kanë statusin e kandidatit në Bashkimin Evropian ose kanë aplikuar për anëtarësim, Synelnyk thotë se vëmendje të veçantë në këtë samit do të marrë çështja e integrimit në BE.

“Takimi duhet të dëshmojë se Ukraina, së bashku me vendet e Ballkanit Perëndimor, nuk janë konkurrentë, por partnerë dhe duhet të veprojnë së bashku jo për të ngadalësuar, por për të përshpejtuar anëtarësimin në BE. Duhet të merret parasysh gjithashtu se Serbia po ndjek një politikë pro-ruse dhe për këtë arsye një takim për Ukrainën mund të jetë i rëndësishëm për të rënë dakord për disa çështje”, thuhet mes tjerash në shkrimin e saj.

https://www.facebook.com/iryna.synelnyk/posts/pfbid0nZDSuxQ51AQs6HEudYRed2RPThVPfj93RzfHsv1GTaCjMvQ8zËbPjndvGë2LUeaXl

Disa nga vizionet që ekspertët ukrainas kanë ndarë lidhur me rëndësinë e kësaj ngjarjeje e që gazetarja ukrainase, Iryna Synelnyk i ka përmbledhur në shkrimin e saj:

Igor Todorov, profesor i Universitetit Kombëtar Uzhhorod, thotë se samiti është i rëndësishëm, megjithëse diçka shkon përtej agjendës së zakonshme për ukrainasit lidhur me luftën. Fillimi i pushtimit në shkallë të plotë e ka përshpejtuar shumë eurointegrimin e Ukrainës. Shteti ynë ka marrë statusin e kandidatit për anëtarësim në BE dhe këtë vit duhet të fillojë procesi i negociatave.

Në të njëjtën kohë, vendet e Ballkanit Perëndimor tashmë kanë përvojën e tyre. Në disa prej tyre, për shembull, Mal të Zi, Maqedoni të Veriut, Serbi, procesi i negociatave ka vazhduar për më shumë se një dekadë.

Në Ukrainë, këto procese po zhvillohen të përshpejtuara. Dhe në këtë kontekst, nisma e presidentëve të Shqipërisë dhe Ukrainës ka të ngjarë të synojë shmangien e çdo kontradikte, duke theksuar një synim të përbashkët drejt Bashkimit Evropian. Takimi duhet të dëshmojë se Ukraina, së bashku me vendet e Ballkanit Perëndimor, nuk janë konkurrentë, por partnerë dhe duhet të veprojnë së bashku jo për të ngadalësuar, por për të përshpejtuar anëtarësimin në BE. Duhet të merret parasysh gjithashtu se Serbia po ndjek një politikë pro-ruse dhe për këtë arsye një takim për Ukrainën mund të jetë i rëndësishëm për të rënë dakord për disa çështje.

Përveç kësaj, Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Mali i Zi janë anëtarë të NATO-s. Ukraina ka njoftuar gjithashtu lëvizjen e saj në Aleancën e Atlantikut të Veriut, por perspektivat e prekshme në kushtet e përshkallëzimit të luftës është e vështirë të arrihen.

Në samit do të marrë pjesë edhe Kosova, e cila si shtet prej mbi 15 vitesh ka njohje ndërkombëtare. Por Ukraina dhe vende të veçanta të BE-së nuk e kanë njohur ende pavarësinë e këtij vendi. Nga këndvështrimi im, këtu do të ketë rëndësi situata gjeopolitike dhe interesi i komunitetit evropian për të shmangur tensionet në Ballkan, dhe për këtë arsye, në kuadër të aspiratave evropiane Serbia dhe Kosova mund të ndërmarrin hapa të caktuar në takim për t’u bërë partnerë të plotë për një të ardhme në BE.

Igor Kondratiev, doktor i shkencave historike, profesor i Universitetit Kombëtar “Chernihiv College”, mendon se është e rëndësishme që Ukraina të kujtojë vazhdimisht luftën që po vazhdon për të ushtruar presion mbi agresorin. Prandaj samiti në Shqipëri është i rëndësishëm. Në veçanti, në Ballkan mund të gjesh ende armë të epokës sovjetike, të cilat furnizoheshin në mënyrë aktive këtu në vitet ’90, dhe teorikisht ato mund të transferohen në Ukrainë. Padyshim që ka nevojë për një dialog më të thellë me Serbinë, pasi është i vetmi vend evropian që nuk ka vendosur sanksione kundër Rusisë, ndonëse e ka furnizuar Ukrainën me armë vitin e kaluar. Kjo mund të tregojë një largim gradual nga Rusia dhe përafrim tek prioriteti i aspiratave evropiane. Gjatë dy viteve të fundit, proceset e integrimit evropian në BE janë përshpejtuar, madje duke marrë parasysh nevojën për konsensus gjatë marrjes së vendimeve të rëndësishme. Pritet që Ukraina të marrë tashmë një plan të anëtarësimit në BE këtë vit si një dokument specifik, që duhet përmbushur në çdo moment. Zbatimi i planit, ratifikimi i anëtarësimit – do të thotë përfundimi i anëtarësimit në BE. Prandaj, në Tiranë duhet të prisni një bisedë të rëndësishme në nivel ndërkombëtar për anëtarësimin në BE. Mund të bëhet fjalë për bashkëpunim ushtarak, ekonomik, partneritet në sfera të ndryshme. Një nga tendencat më të fundit evropiane janë prodhimet e përbashkëta ushtarake me Ukrainën, të cilat tashmë po përmirësohen me Republikën Çeke dhe Gjermaninë.

Në këtë samit do të ketë një pyetje sa i përket perspektivës së njohjes së Kosovës nga Ukraina. Sepse Rusia vazhdimisht spekulonte mbi këtë temë kur krijonte pseudo-republika dhe kërkonte njohjen e pavarësisë së tyre – Transnistria në Moldavi, LPR dhe DPR në Ukrainë, Abkhazia, Osetia e Veriut në Gjeorgji. Rusia imponoi mundësinë e njohjes së Kosovës me njohjen e tyre. Është interesante se njohja e “pavarësisë” së Rusisë të LPR dhe DPR u bë në prag të pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës. Kjo është arsyeja pse përpjekjet e Moskës për të tërhequr paralele janë haptazi spekulative.

Duke iu rikthyer mundësisë së njohjes së Kosovës nga Ukraina, do të theksoj se politika është arti i së mundshmes, sepse ajo që duket e pamundur tani mund të bëhet realitet në rrethana të caktuara. Kjo mund të ndodhë ose në kuadrin e marrëveshjeve të gjera ndërkombëtare, ose në procesin e rrugës së integrimit evropian të të dy vendeve.

/ The Geopost