Putin zotohet të ndalojë sulmet energjetike në Ukrainë, por Zelenskyy thotë se Rusia dëshiron të ‘shtyjë luftën’

Presidenti rus Vladimir Putin ka rënë dakord në bisedimet me Presidentin e SHBA-së, Donald Trump, që të pezullojë sulmet ndaj sektorit energjetik dhe infrastrukturës së Ukrainës për 30 ditë, në mënyrë që të arrihet një armëpushim i plotë.

Megjithatë, koncesioni i parë i Rusisë që nga fillimi i pushtimit të saj në shkallë të gjerë të Ukrainës më shumë se tre vjet më parë, nuk arriti qëllimin e Trump për një armëpushim të menjëhershëm në të gjitha teatrot e luftës.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy shprehu shpejt zhgënjimin e tij me rezultatin e bisedimeve të 18 marsit, duke thënë se rezultati tregoi se Putini nuk ishte i interesuar për paqen dhe ishte i vendosur të “zgjatte luftën”. Ai akuzoi Rusinë për intensifikimin e sulmeve ndaj infrastrukturës pas telefonatës.

Një deklaratë e Shtëpisë së Bardhë në telefonatën tha se Trump dhe Putin “ranë dakord që rruga drejt paqes do të fillojë me një armëpushim në fushat e energjisë dhe infrastrukturës”.

Rusia ka shkatërruar infrastrukturën energjetike të Ukrainës në një përpjekje për të demoralizuar qytetarët e vendit duke i privuar nga energjia elektrike dhe nxehtësia në mes të dimrit.

Në platformën e tij “Truth Social”, Trump e përshkroi bisedën si “shumë të mirë dhe produktive”.

“Ne kemi rënë dakord për një armëpushim të menjëhershëm për të gjitha objektet energjetike dhe infrastrukturore, duke kuptuar se do të punojmë shpejt drejt një armëpushimi të plotë dhe përfundimisht një FUND të kësaj lufte të tmerrshme midis Rusisë dhe Ukrainës,” shkroi ai.

“U diskutuan shumë elementë të një marrëveshjeje paqeje, duke përfshirë faktin se mijëra ushtarë po vriten dhe si presidenti Putin ashtu edhe Presidenti Zelenskyy duan t’i jepet fund kësaj lufte,” shtoi Trump.

Megjithatë, Putin vendosi parakushte për hapa të mëtejshëm, duke përfshirë ndërprerjen e ndihmës ushtarake dhe shërbimeve të inteligjencës për Ukrainën, kërkesa që Kievi me siguri do t’i refuzojë. Ukraina ra dakord për armëpushimin e menjëhershëm të Trump javën e kaluar, me kusht që Rusia të pranojë të njëjtat kushte.

Trump dhe Putin thanë se diplomatët e tyre përkatës do të vazhdojnë bisedimet për të arritur një armëpushim të plotë, i cili mund të zgjasë muaj. Ndërkohë, Rusia do të vazhdojë pushtimin e Ukrainës në tokë dhe nga ajri.

I dërguari i Trump, Steve Witkoff më vonë tha për Fox News se bisedimet e reja midis zyrtarëve amerikanë dhe rusë ishin planifikuar për më 23 mars në Jeddah të Arabisë Saudite, duke shtuar se detajet ende nuk janë finalizuar.

Që prej marrjes së detyrës dy muaj më parë, Trump e ka bërë përfundimin e luftës në Ukrainë një nga prioritetet e tij, por Moska dhe Kievi janë aq larg njëri-tjetrit për çështje kyçe si kontrolli territorial dhe garancitë e sigurisë që kapërcimi i hendekut do të jetë i vështirë. Trump deri më tani është mbështetur shumë në Ukrainë.

Në raportin e tij mbi bisedën më shumë se 90-minutëshe, Kremlini tha se Putin adresoi një sërë çështjesh, duke përfshirë monitorimin efektiv të një armëpushimi të mundshëm përgjatë gjithë linjës së kontaktit dhe ndërprerjen e mobilizimit ukrainas dhe ndihmën ushtarake perëndimore për Kievin.

“U theksua se kushti më i rëndësishëm për të parandaluar përshkallëzimin e konfliktit dhe për të punuar për zgjidhjen e tij përmes mjeteve politike dhe diplomatike duhet të jetë ndërprerja e plotë e ndihmës ushtarake të huaj dhe ofrimi i informacionit të inteligjencës për Kievin”, tha Kremlini.

Në një koment të mëvonshëm për Fox News, Trump tha se ndihma për Ukrainën nuk u diskutua në telefonatë.

Kremlini tha gjithashtu se bisedimet e paqes “duhet të marrin parasysh nevojën absolute për të eliminuar shkaqet e krizës dhe interesat legjitime të Rusisë në sferën e sigurisë”, një referencë për zgjerimin e NATO-s dhe çështje të tjera që Moska përdor për të justifikuar pushtimin e saj.

Duke folur për gazetarët nga Finlanda, ku ndodhet në një udhëtim pune, ministri ukrainas Zelenskyy tha se kërkesat e Putinit tregojnë se ai nuk ishte i interesuar për një armëpushim, por për të minuar forcat e armatosura ukrainase.

“Kur Putin flet për përfundimin e mobilizimit, ai nuk po e bën këtë për arsye humanitare, por për të zvogëluar dhe dobësuar ushtrinë tonë – e njëjta gjë vlen edhe për kërkesën e tij për të ndaluar ofrimin e ndihmës ushtarake dhe informacionit të inteligjencës”, tha Zelenskyy.

“Por një gjë për të cilën ai nuk flet është një armëpushim – aq i thjeshtë sa është – pa shumë pyetje të lidhura me të,” tha ai.

Zelenskyy më vonë tha se sulmet e vazhdueshme të Rusisë ndaj infrastrukturës – duke përfshirë, tha ai, të paktën 40 sulme me dronë vonë në mbrëmjen e 18 marsit pas thirrjes – treguan nevojën për të vazhduar presionin ndaj Rusisë “për hir të paqes”.

“Sot, Putini refuzoi në mënyrë efektive propozimin për një armëpushim të plotë”, tha Zelenskyy në Telegram. “Do të ishte e drejtë që bota të refuzonte të gjitha përpjekjet e Putinit për të zgjatur luftën.”

Andriy Yermak, shefi i shtabit të Zelenskiy, postoi në Telegram se “Rusia aktualisht po sulmon infrastrukturën civile dhe njerëzit”, duke shtuar se një spital në Sumy ishte goditur. Raporti nuk mund të konfirmohej menjëherë.

Ndërkohë, Kremlini tha se forcat ukrainase po tentonin një sulm ndërkufitar në rajonin rus të Belgorodit, ku guvernatori e përshkroi situatën si “të vështirë”.

Ekspertët kishin pritur gjerësisht që Putini të refuzonte propozimin e Trump për një armëpushim të plotë, pasi shefi i Kremlinit beson se ai po fiton luftën dhe koha është në anën e tij.

Rusia vazhdon të përparojë në Ukrainën lindore, por ende nuk ka kontroll të plotë të katër rajoneve – Donetsk, Luhansk, Zaporizhia dhe Kherson – që planifikon t’i aneksojë deri në vitin 2022.

Një armëpushim në këtë pikë ka të ngjarë ta pengojë Putinin nga ky qëllim.

Garancitë e sigurisë për Ukrainën nuk u përmendën në raport. Zelenskyy shpesh ka theksuar se Kievi do të pranojë çdo marrëveshje paqeje vetëm nëse partnerët perëndimorë të Ukrainës ofrojnë garanci sigurie, përfshirë anëtarësimin e mundshëm në NATO.

“Kam këmbëngulur për anëtarësimin e Ukrainës në NATO, por ju i dini përgjigjet,” tha ai në shkurt, duke sugjeruar se rruga për t’u bashkuar me aleancën ushtarake perëndimore mbetet e bllokuar.

Në Berlin, kancelari gjerman në largim Olaf Scholz dhe presidenti francez Emmanuel Macron mirëpritën premtimin për t’i dhënë fund sulmeve ndaj infrastrukturës energjetike të Ukrainës, por thanë se ky ishte vetëm hapi i parë në rrugën drejt paqes.

“Hapi tjetër duhet të jetë një armëpushim i plotë për Ukrainën, sa më shpejt të jetë e mundur. Sigurisht, ne jemi dakord edhe për këtë pikë,” tha Scholz në një konferencë të përbashkët shtypi me Macron.

Zelenskyy tha se foli me liderët gjermanë dhe francezë pas bisedës telefonike të Trump me Putinin. Qeveria britanike tha se Zelenskyy foli edhe me kryeministrin Keir Starmer pas telefonatës./Rferl/