Ndërsa bota përgatitet për Ditën Ndërkombëtare të Përkujtimit të Holokaustit, më 27 janar, Bashkimi Evropian ka akuzuar Rusinë për shkeljen e kujtesës së gjashtë milionë hebrenjve që humbën jetën në Holokaust. Ky qortim vjen pas komenteve të fundit të diskutueshme të ministrit të Jashtëm rus Sergei Lavrov, i cili e krahasoi mbështetjen perëndimore për Ukrainën me gjenocidin nazist të hebrenjve evropianë.
Në një fjalim më 18 janar, Lavrov pretendoi se një koalicion i vendeve perëndimore të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara po ndiqte gjurmët e Napoleonit dhe Hitlerit me qëllim të shkatërrimit të Rusisë. “Ata po bëjnë luftë kundër vendit tonë me të njëjtën detyrë: zgjidhjen përfundimtare të çështjes ruse,” tha ai duke iu referuar drejtpërdrejt “zgjidhjes përfundimtare” famëkeqe të Hitlerit të çështjes hebraike.
Krahasimi i Holokaustit i Lavrov u prit me kritika të gjera ndërkombëtare. Në një deklaratë të formuluar ashpër, shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell i përshkroi komentet e homologut të tij rus si “plotësisht të papërshtatshme dhe mosrespektuese dhe shkelin kujtimin e gjashtë milionë hebrenjve dhe viktimave të tjera që u vranë sistematikisht në Holokaust. Manipulimi i regjimit rus të e vërteta për të justifikuar luftën e saj të paligjshme të agresionit kundër Ukrainës ka arritur një tjetër nivel të ulët të papranueshëm dhe të neveritshëm.”
Ministria e Jashtme izraelite i quajti komentet e Lavrov “të papranueshme”, ndërsa diplomatët francezë e quajtën përpjekjen e ministrit të jashtëm rus për të krahasuar rezistencën ndërkombëtare me pushtimin e Ukrainës me Holokaustin “të egër dhe të turpshme”. Sekretari i Jashtëm britanik James Cleverly i përshkroi deklaratat e Lavrov si “plotësisht të neveritshme” dhe tha: “Rusia nuk është viktima. Rusia është agresori”.
Në SHBA, zëdhënësi i sigurisë kombëtare John Kirby shprehu indinjatë për përpjekjen e Lavrovit për të tërhequr paralele midis gjenocidit nazist dhe reagimit ndaj sulmit të Rusisë ndaj Ukrainës. “Si guxon ai të krahasojë ndonjë gjë me Holokaustin, e aq më pak me një luftë që ata filluan,” u tha ai gazetarëve në Shtëpinë e Bardhë. “Është pothuajse kaq absurde sa nuk ia vlen t’i përgjigjesh, përveç mënyrës me të vërtetë ofenduese me të cilën ai u përpoq të na lidhë me terma të Hitlerit dhe Holokaustit.”
Ky nuk ishte flirtimi i parë i Lavrov me shtrembërimet antisemite të historisë. Gjatë një paraqitjeje në televizionin italian në pranverën e vitit 2022, diplomati i lartë rus shkaktoi zemërim kur përsëriti pretendimin famëkeq antisemitik se Hitleri ishte hebre. I pyetur pse Rusia insiston ta quajë Ukrainën një “shtet nazist” kur presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy është hebre, Lavrov u përgjigj se lideri nazist Adolf Hitler “kishte gjithashtu gjak hebre”.
Pasojat nga rënia shumë publike të Lavrov në botën e ndyrë të teorive konspirative antisemite ishin të parashikueshme. Përfundimisht, pas një kori dënimesh ndërkombëtare të udhëhequr nga Izraeli, Vladimir Putin u detyrua të ndërhynte. Në fillim të majit, diktatori rus thirri kryeministrin izraelit për të kërkuar falje personalisht në emër të ministrit të tij të jashtëm.
Reagimet ndërkombëtare ndaj gabimit të Lavrov tregojnë kufizimet e mesazheve propagandistike të zhvilluara nga Moska për të justifikuar pushtimin e Ukrainës. Ndërsa audienca brenda Rusisë u bind kryesisht nga përpjekjet për të fajësuar armiqësitë mbi “nazistët ukrainas” dhe “Perëndimin rusofobik”, ndërkombëtarisht këto argumente të pabaza kanë rezultuar shumë më pak bindëse dhe kanë kontribuar në zvogëlimin e besueshmërisë së Kremlinit.
Përpjekjet ruse për të portretizuar ukrainasit si nazistë nuk janë të reja dhe mund të gjurmohen në propagandën sovjetike të kohës së luftës. Kjo taktikë është ringjallur me entuziazëm nga Kremlini vitet e fundit për të dehumanizuar ukrainasit dhe për të legjitimuar përpjekjet për të zhdukur pavarësinë e Ukrainës. Kjo përshtatet mirë me Rusinë moderne, ku regjimi i Putinit nxit një nderim të ngjashëm me kultin për rolin sovjetik në Luftën e Dytë Botërore, i cili përfshin demonizimin e të gjithë kundërshtarëve si “fashistë”. Megjithatë, mungesa e ndonjë prove faktike për të mbështetur këto pretendime toksike ka tërhequr shumë skepticizëm nga vëzhguesit e jashtëm.
Siç vuri në dukje vetë Lavrov gjatë intervistës katastrofike televizive italiane të vitit të kaluar, shumica e njerëzve që nuk jetojnë në kufijtë mbytës të flluskës së propagandës së Kremlinit e shohin zgjedhjen e presidentit hebre rusishtfolës të Ukrainës, Volodymyr Zelensky, si provë bindëse se Ukraina çdo gjë tjetër përveç një Shteti nazist. Po kështu, dështimi i vazhdueshëm i partive të djathta ekstreme të Ukrainës për të siguruar më shumë se 2% të votave në fletëvotimet kombëtare bën një tallje me të gjithë narrativën e “Ukrainës Naziste” të Moskës. Në njëmbëdhjetë muajt që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës, Rusia ende nuk ka identifikuar ndonjë nga “nazistët” me të cilët pretendon se po lufton ose të përcaktojë saktësisht se çfarë do të thotë në praktikë qëllimi i deklaruar i luftës i “denazifikimit”.
Siç e zbuloi vetë Lavrov gjatë intervistës katastrofike televizive italiane të vitit të kaluar, shumica e njerëzve që jetojnë përtej kufijve mbytës të flluskës së propagandës së Kremlinit e konsiderojnë zgjedhjen e presidentit hebre ruso-folës të Ukrainës Volodymyr Zelenskyy si provë bindëse se Ukraina nuk është gjë tjetër veçse një shtet nazist. Po ashtu, dështimi i vazhdueshëm i partive të ekstremit të djathtë të Ukrainës për të siguruar më shumë se 2% të votave në votimet kombëtare bën një tallje me gjithë narrativat e Moskës për “Ukrainën naziste”. Në njëmbëdhjetë muaj që kur filloi pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës, Rusia ende nuk ka identifikuar ndonjë nga “nazistët” ajo pretendon të jetë duke luftuar ose të përcaktojë saktësisht se çfarë qëllimi i deklaruar i luftës së “de-Nazification” do të thotë në praktikë.
Pretendimet e zymta të Lavrov për komplote anti-ruse vuajnë nga probleme të ngjashme. Ndërsa publiku rus ka qenë i kushtëzuar për dekada për ta parë vendin e tyre si viktimë e pafajshme e një rusofobie perëndimore irracionale, ka një konsensus në rritje në botën e gjerë se komuniteti ndërkombëtar ka qenë në fakt shumë i ngadalshëm për të reaguar ndaj kërcënimeve në rritje të paraqitura nga Rusia e Putinit.
Larg nga ndjekja e shkatërrimit të Rusisë, Perëndimi iu përgjigj luftërave agresive të Moskës në Gjeorgji dhe Ukrainë me një sërë rivendosjesh të gabuara dhe politika të pafundme qetësimi. Në të vërtetë, vetëm kur Putini nisi konfliktin më të madh evropian që nga Lufta e Dytë Botërore shkurtin e kaluar, liderët perëndimorë më në fund dhe me ngurrim pranuan domosdoshmërinë për t’iu kundërvënë Kremlinit. Edhe tani, ndërsa pushtimi i Rusisë i afrohet kufirit njëvjeçar, debati mbi mbështetjen perëndimore për Ukrainën mbetet i dominuar nga kujdesi i tepruar dhe një dëshirë dobësuese për të shmangur përshkallëzimin. Me sa duket, këto nuk janë veprime të një koalicioni ndërkombëtar që kërkon “zgjidhjen përfundimtare të çështjes ruse”, siç pretendon në mënyrë kaq absurde Lavrov.
Është ende shumë herët që Ukraina të shpallë fitoren në luftën e informacionit. Rrëfimet e dezinformatave ruse vazhdojnë të rezonojnë në skajet vokale të shoqërisë perëndimore, ndërkohë që bëjnë thirrje edhe për ndjenjat e përhapura anti-perëndimore në pjesën më të madhe të Azisë, Afrikës dhe Amerikës së Jugut. Megjithatë, neveria e madhe ndaj deklaratave të fundit të Holokaustit të Lavrov është një kujtesë në kohë e hendekut gjithnjë e më të pakalueshëm që ndan realitetin alternativ të Rusisë nga bota reale.
Pothuajse një vit pas fillimit të pushtimit gjithëpërfshirës të Ukrainës, vetëm një pjesë e vogël e shteteve mbeten të gatshme për t’iu bashkuar Rusisë në skenën globale, ndërkohë që opinioni publik ndërkombëtar hedh poshtë pretendimet e Kremlinit për fashistët fantazmë dhe komplote anti-ruse. Në vend të kësaj, ka një njohje në rritje se lufta në Ukrainë është një akt i agresionit të zhveshur perandorak që kërcënon të destabilizojë botën më të gjerë.
Sulmi i Rusisë ndaj Ukrainës është ndërtuar mbi një rrjet të paparë mashtrimi dhe shtrembërimi. Ndërsa këto gënjeshtra humbasin fuqinë e tyre dhe realiteti i agjendës gjenocidale të Putinit bëhet i pamundur të injorohet, po shfaqet një konsensus se lufta në Ukrainë do të përfundojë vetëm kur Rusia të mposhtet me vendosmëri./Atnantic Council/