Polonia dërgon avionë luftarakë në ajër për të siguruar hapësirën ajrore, ndërsa Ukraina perëndimore është nën sulme të rënda ruse

Polonia dhe aleatët e saj në NATO mobilizuan avionë luftarakë dhe i vendosën trupat e tyre tokësore në gatishmëri të lartë herët në mëngjesin e 5 tetorit, pasi Kievi njoftoi se Rusia kishte nisur një valë të re sulmesh ajrore mbi Ukrainën, përfshirë rajonin e Lvivit pranë kufirit polak, duke vrarë të paktën pesë persona.

“Avionët polakë dhe aleatë po operojnë në hapësirën tonë ajrore, ndërsa sistemet e mbrojtjes ajrore tokësore dhe të zbulimit me radar janë vendosur në gatishmëri të lartë”, tha Komanda Operacionale Polake në një postim në mediat sociale.

Polonia i përshkroi masat si veprime “parandaluese” që synojnë “sigurimin e hapësirës ajrore dhe mbrojtjen e qytetarëve, veçanërisht në zonat që kufizohen me rajonin e kërcënuar”.

Ky veprim vjen pothuajse një muaj pasi një tufë dronësh rusë hynë në hapësirën ajrore polake, duke i detyruar avionët e NATO-s t’i kapnin dhe të rrëzonin disa nga pajisjet.

Incidenti i 10 shtatorit shënoi përballjen e parë të drejtpërdrejtë midis NATO-s dhe Rusisë që kur Kremlini nisi pushtimin e saj në shkallë të gjerë të Ukrainës në shkurt 2022.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha më 5 tetor se të paktën pesë persona u vranë dhe dhjetë të tjerë u plagosën në një “sulm të kombinuar rus” që përdori “më shumë se 50 raketa dhe rreth 500 dronë”. Sulmet ndërprenë energjinë elektrike për dhjetëra mijëra njerëz dhe dëmtuan ndërtesa dhe infrastrukturë.

“Sot, rusët sulmuan përsëri infrastrukturën tonë, gjithçka që u lejon njerëzve të jetojnë një jetë normale”, shkroi Zelensky në një postim në Telegram.

Zelensky përsëriti thirrjet e Kievit për më shumë mbështetje nga aleatët e saj perëndimorë, ndërsa pushtimi i plotë i Ukrainës nga Moska i afrohet vitit të katërt dhe përpjekjet e SHBA-së për të ndërmjetësuar një marrëveshje paqeje kanë bërë pak përparim në muajt e fundit.

“Ne kemi nevojë për më shumë mbrojtje, zbatim më të shpejtë të të gjitha marrëveshjeve të mbrojtjes, veçanërisht në fushën e mbrojtjes ajrore, për ta bërë këtë terror nga ajri të pakuptimtë. Një armëpushim i njëanshëm në qiell është i mundur dhe mund të hapë rrugën për diplomaci të vërtetë”, tha Zelensky.

Ai shtoi se Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian “duhet të veprojnë për ta detyruar [Presidentin rus Vladimir] Putin të zbatojë marrëveshjen”.

Forcat Ajrore Ukrainase thanë se i gjithë vendi u vu në gatishmëri për sulme ajrore për disa orë, me paralajmërimet më të tmerrshme për sulme me raketa dhe dronë të lëshuara për rajonin perëndimor të Lvivit. Autoritetet lokale thanë se të paktën dy persona u vranë në sulme, të cilat lanë gjithashtu disa zona pa energji elektrike.

Andriy Sadoviy, kryebashkiaku i kryeqytetit provincial Lviv, tha se sistemet e mbrojtjes ajrore të qytetit ishin të angazhuara intensivisht në sprapsjen e sulmeve ruse me dronë dhe raketa. Qyteti ndodhet rreth 70 kilometra larg kufirit me Poloninë.

Kryebashkiaku njoftoi në Telegram se në orën 7:30 të mëngjesit sipas kohës lokale, disa pjesë të qytetit ishin pa energji elektrike dhe transporti publik nuk kishte filluar ende të funksiononte. Sadoviy paralajmëroi banorët se ishte “e rrezikshme të dilnin në rrugë”.

Në qytetin e Zaporizhias, kryeqyteti i rajonit jugperëndimor të Zaporizhias, guvernatori i provincës, Ivan Fedorov, njoftoi në Telegram se një grua ishte vrarë dhe nëntë persona të tjerë ishin plagosur në një “sulm të kombinuar” rus.

“Blloqet e apartamenteve dhe shtëpitë private u dëmtuan, makinat po digjeshin. Dritaret u shpërthyen, oborret u shkatërruan”, tha Fedorov.

Guvernatori publikoi gjithashtu foto që ai tha se ishin nga vendi i sulmit, duke treguar një ndërtesë pjesërisht të shkatërruar dhe një automjet të djegur.

Më shumë se 73,000 klientë në Zaporizhia janë pa energji elektrike pas sulmeve të fundit ruse, shtoi guvernatori.

Centrali bërthamor i Zaporizhzhisë, i kontrolluar nga Rusia, i vendosur rreth 55 kilometra në jugperëndim të qytetit të Zaporizhzhisë, është ndërprerë nga furnizimi me energji elektrike i jashtëm që nga 23 shtatori.

Sipas një postimi në Telegram nga Zelensky, sulmet e fundit kanë synuar gjithashtu rajonin Ivano-Frankivsk në Ukrainën perëndimore, si dhe provincat Chernihiv, Kharkiv dhe Sumy në veri dhe verilindje, provincat Odessa dhe Kherson në jug dhe rajonin qendror Kirovograd.

Shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas, i dënoi sulmet, duke thënë se Rusia po “mbulonte ofensivën e saj të dështuar të verës me sulme terroriste ndaj civilëve dhe infrastrukturës ukrainase”.

Kallas u zotua se BE do të “mbështeste Ukrainën për aq kohë sa të ishte e nevojshme: duke finalizuar paketën e ardhshme të sanksioneve, duke siguruar financim dhe duke furnizuar me armë”.

“Rusia nuk do të ndalet derisa të detyrohet”, deklaroi Kallas në një postim në mediat sociale më 5 tetor.

Ndërkohë, kanalet lokale të Telegram në rajonin rus të Belgorodit pranë kufirit raportuan ndërprerje të energjisë elektrike pas një sulmi ukrainas në nënstacionin elektrik të Luch. Ndërprerjet e energjisë elektrike në rajon kanë ndodhur rregullisht në muajt e fundit pas sulmeve të dyshuara ukrainase.

Guvernatori i rajonit, Vyacheslav Gladkov, tha në një postim në Telegram se “ka dëme në sektorin e energjisë. Punonjësit e shpëtimit janë në vendngjarje”.

Putin paralajmëron kundër dërgesave të raketave Tomahawk.

Presidenti rus Vladimir Putin tha se marrëdhëniet midis Moskës dhe Uashingtonit do të dëmtoheshin nëse Shtetet e Bashkuara do të furnizonin Kievin me raketa Tomahawk me rreze të gjatë veprimi të afta për të goditur thellë brenda Rusisë.

“Kjo do të çonte në shkatërrimin e marrëdhënieve tona, ose të paktën në trendet pozitive që po shfaqen në këto marrëdhënie”, tha Putin në një videoklip të transmetuar në televizionin shtetëror rus më 5 tetor.

Zëvendëspresidenti i SHBA-së J.D. Vance tha në shtator se Uashingtoni po shqyrtonte një kërkesë nga Ukraina për Tomahawk, megjithëse nuk dihet nëse është marrë një vendim përfundimtar.

Me Tomahawk, të cilët kanë një rreze veprimi prej 2,500 kilometrash, Ukraina mund të arrijë të gjithë Rusinë Evropiane, përfshirë Moskën, nëse Kievi do të merrte raketat./,Rferl/