Thuhet se SHBA lejon Ukrainën të sulmojë Rusinë me armë me rreze të gjatë

Mediat amerikane raportojnë se administrata e Presidentit Joe Biden ka hequr kufizimet që më parë pengonin Ukrainën të depërtonte thellë në territorin rus me armë të furnizuara nga SHBA.

New York Times, Washington Post, AP, Reuters dhe të tjerë raportuan më 17 nëntor, duke cituar burime të njohura me këtë çështje.

Shtëpia e Bardhë nuk ka komentuar mbi raportet dhe nuk iu përgjigj menjëherë kërkesave të Radios Evropa e Lirë për koment. Këshilli i Sigurisë Kombëtare (NSC) gjithashtu nuk pranoi të komentojë.

Nëse raportet konfirmohen, kjo do të shënonte një ndryshim të rëndësishëm në politikën e SHBA-së, pavarësisht kërkesës së gjatë të Kievit për të lejuar veprime të tilla.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy nuk i konfirmoi drejtpërdrejt raportet, por tha se një nga pikat kyçe të “planit të fitores” të paraqitur para aleatëve përfshinte përdorimin e armëve me rreze të gjatë nga ushtria e tij.

“Sot ka shumë pretendime në media se kemi marrë leje për të marrë masat e duhura. Por [ushtarakët] nuk godasin me fjalë. Nuk lajmërohen gjëra të tilla. Raketat do të flasin vetë”, tha ai në Telegram.

Agjencia e lajmeve Reuters raportoi, duke cituar burimet e saj, se Kievi planifikon të kryejë të parën nga këto sulme me rreze të gjatë në ditët e ardhshme, por pa dhënë detaje.

Ukraina ka të ngjarë të vendosë raketa ATACMS që kanë një rreze veprimi deri në 300 kilometra, tha Reuters, duke cituar tre burime të njohura me çështjen.

Qeveria amerikane ka kërkuar mënyra për të rritur mbështetjen për Ukrainën përpara largimit të Biden më 20 janar, kur presidenti i zgjedhur Donald Trump të kthehet në Shtëpinë e Bardhë.

Trump ka kritikuar mbështetjen e fortë të Biden për Kievin dhe tha se ai do të kërkonte përfundimin e luftës sa më shpejt të jetë e mundur, por me kushte që ka të ngjarë të ishin të papranueshme për Ukrainën.

Nuk pati asnjë koment të menjëhershëm nga ekipi i tranzicionit të Trump, por një këshilltar kyç e sulmoi lëvizjen në një postim në X.

“Luftërat po përshkallëzohen para se ai të largohet nga detyra,” shkroi Richard Grenell.

Megjithatë, Ben Hodges, gjeneral-lejtnant amerikan në pension dhe ish-komandant i forcave amerikane në Evropë, i tha Radios Evropa e Lirë se një veprim i tillë do t’i dërgonte një mesazh Kremlinit se [Shtetet e Bashkuara] nuk po i palosin tendat tona dhe po presin Trumpin.”

Hodges tha se ishte një “gjë e mirë sepse kjo politikë do të ishte në fuqi nëse administrata Trump merr pushtetin dhe, sinqerisht, është një gjë e mirë për Donald Trump”.

Ai tha se Ukraina do t’i përdorte kryesisht armët në rajonin Kursk të Rusisë, duke synuar pikat e komandës dhe kontrollit, depot e armëve dhe bateritë e artilerisë.

Prioriteti tjetër mund të jetë sulmi ndaj fushave ajrore që Rusia përdor për të sulmuar qytetet e Ukrainës.

Phillips O’Brien, profesor i studimeve strategjike në Universitetin e St. Andrews në Skoci, tha se ai beson se masa ishte shumë e vonuar, por shqetësimi tani është nëse Trump do ta ndryshojë masën pasi të marrë detyrën.

Ai dhe vëzhgues të tjerë thanë se masa e SHBA-së ka të ngjarë të nxisë aleatët e tjerë – përfshirë Britaninë dhe Francën – të ndërmarrin hapa të ngjashëm.

Përdorimi i Ukrainës i armëve me rreze të gjatë të furnizuar nga Perëndimi ka zemëruar shumë nga aleatët e Kievit, me disa që kanë frikë se mund të provokojë një reagim rus dhe të çojë në një luftë më të gjerë në Evropë.

Vetë Biden i kishte rezistuar veprimeve të tilla, megjithëse Shtëpia e Bardhë në maj miratoi përdorimin e ATACMS për sulme të kufizuara përtej kufirit rus për të penguar sulmet e kërcënuara ndaj Ukrainës.

AP dhe media të tjera cituan burime duke thënë se vendimi i fundit i Biden ka të ngjarë të ishte një përgjigje ndaj vendosjes së mijëra trupave të Koresë së Veriut në Rusi, disa prej të cilave tashmë janë përfshirë në luftimet në rajonin Kursk të Rusisë.

Kremlini ka paralajmëruar se lejimi i Shteteve të Bashkuara ose aleatëve të tjerë perëndimorë të përdorin armë me rreze të gjatë kundër Rusisë do të shihej si një përshkallëzim i madh.

Që nga pushtimi i saj në shkurt 2022, Rusia ka përdorur armët e saj me rreze të gjatë dhe avionët luftarakë për të kryer sulme thellë në Ukrainë, duke goditur objektet civile dhe infrastrukturore përveç objektivave ushtarake.

Pasi Rusia kreu një nga sulmet më të mëdha ajrore në infrastrukturën energjetike të vendit më 17 nëntor, Autoriteti i Energjisë i Ukrainës tha se do të kishte kufizime të përkohshme në konsumin e energjisë elektrike në të gjitha rajonet e Ukrainës më 18 nëntor.

Sulmet e fundit ruse janë dënuar nga Bashkimi Evropian, NATO dhe aleatët e tjerë perëndimorë.

“NATO dënon fuqishëm sulmin e madh të Rusisë në Ukrainë, i cili vrau dhe terrorizoi civilët dhe synoi infrastrukturën kritike të energjisë”, tha një zëdhënëse.

“Ne qëndrojmë me Ukrainën dhe aleatët vazhdojnë të japin kontribute të paprecedentë për mbrojtjen e Ukrainës”, tha ajo./RFE-RL/