Shtëpia e Bardhë: Anëtarësimi në NATO është i nevojshëm për garancitë e sigurisë së Ukrainës, por vendimi për ftesën i takon presidentit të ardhshëm

Ndërsa administrata e Presidentit Joe Biden përgatitet t’ia dorëzojë pushtetin ekipit të Presidentit të zgjedhur Donald Trump, ukrainasja e Zërit të Amerikës, Iuliia Iarmolenko foli me Michael Carpenter, drejtorin e Këshillit të Sigurisë Kombëtare për Evropën. Carpenter foli për përpjekjet e fundit të administratës Biden për të forcuar Ukrainën dhe pse Uashingtonit do t’i duhej më shumë kohë dhe burime për të nisur negociatat e suksesshme midis Ukrainës dhe Rusisë.

Zëri i Amerikës: Në shtator folëm për “planin e fitores” të Ukrainës dhe tani biseda duket se po kalon në procesin e negociatave. A mendoni se fitorja e Ukrainës është ende e mundur? Dhe a ka ndonjë gjë tjetër që administrata Biden mund të bëjë për të ndihmuar Ukrainën të arrijë këtë qëllim?

Michael Carpenter, drejtor i lartë për Evropën në Këshillin e Sigurisë Kombëtare: Mendoj se po. Besoj se fitorja është e mundur. Unë mendoj se Ukraina duhet të fitojë. Unë mendoj se për të mirën e rendit ndërkombëtar, për të mirën e sigurisë në Evropë dhe për të mirën e të gjithë atyre ukrainasve trima që luftojnë për lirinë e tyre, duhet të fitojë. Pyetja është, çfarë mund të bëjmë tani për ta vënë Ukrainën në një pozicion të fortë? Do të kërkojë një përpjekje të përkushtuar për të ofruar ndihmë shtesë të sigurisë për të stabilizuar linjat. Dhe kjo do të kërkojë një sërë përpjekjesh të tjera, duke përfshirë ndihmën makro-financiare, ndihmën humanitare, mbështetjen për sektorin e energjisë. Por kjo tashmë është duke u zhvilluar. Dhe kjo qeveri, edhe pse i ka mbetur vetëm një muaj në detyrë, do të vazhdojë të rrisë mbështetjen dhe të shpenzojë çdo qindarkë. Çdo dollar ndihme sigurie e miratuar për Ukrainën do të jetë e lidhur deri në fund të këtij viti.

Zëri i Amerikës: Por a ka kohë të mjaftueshme? Pentagoni tha dje se mund të mos jetë në gjendje të përdorë çdo dollar, çdo qindarkë, të fondeve të mbetura për ndihmën e sigurisë.

Michael Carpenter: Oh, ata do. Ata do ta bëjnë atë. Epo, një pjesë e kësaj mbështetjeje sigurie është e lidhur me kontratë, kështu që një pjesë e saj nuk do të arrijë deri në vitin 2025. Por të gjitha paratë do të përdoren deri më 20 janar.

Zëri i Amerikës: Mbrojtja ajrore mbetet problemi më i madh për popullsinë civile të Ukrainës. A do t’i jepet përparësi mbrojtjes ajrore në kohën e mbetur për të siguruar një lloj mbrojtjeje për popullatën civile të Ukrainës?

Michael Carpenter: Nga të gjitha aftësitë që i duhen Ukrainës, mbrojtja ajrore është më e rëndësishmja, sepse përfshin mbrojtjen e qyteteve që Rusia ka shënjestruar pa mëshirë me dronët e saj, raketat e lundrimit dhe raketat balistike, përfshirë Oreshnik. Dhe pastaj edhe për infrastrukturat kritike. Është vërtet e rëndësishme të kesh, ndoshta jo gjithmonë Patriots, por një version më të vogël të një sistemi të mbrojtjes ajrore.

Pra, ky është prioriteti absolut. Problemi është se shumë nga partnerët dhe aleatët tanë kanë depërtuar aq thellë në zotërimet e tyre, saqë nuk u mbetet shumë për të dhënë. Pra, ne po flasim me të gjithë aleatët tanë dhe po shohim se çfarë mund të marrim para dimrit për t’i dhënë Ukrainës mbrojtjen ajrore që i nevojitet.

Zëri i Amerikës: Presidenti i zgjedhur Trump dhe ekipi i tij po flasin për përfundimin e luftës brenda 24 orëve. Po ashtu thonë se do ta bashkërendojnë punën me pushtetin aktual. A ka një konsensus midis dy skuadrave për nevojën për një paqe të drejtë në Ukrainë, jo vetëm për një fund të luftimeve?

Michael Carpenter: Nuk mund të flas për administratën Trump, e cila së shpejti do të marrë detyrën. Do t’ju duhet t’i pyesni ata për pikëpamjet e tyre. Ajo që mund të them është se një negociatë mund të jetë e suksesshme vetëm nëse zhvillohet me levën e duhur. Prandaj, Ukraina duhet të jetë në gjendje t’u qaset këtyre negociatave nga një pozicion i forcës, gjë që do të thotë kryesisht ndalimi i erozionit të vijës së parë të trupave në Donbas dhe të paktën stabilizimi i këtyre linjave, nëse jo ndryshimi i dinamikës. Kjo do të marrë pak kohë. Kështu që do të zgjasë deri në vitin 2025 dhe do të kërkojë burime. Do të nevojitet ndihmë shtesë për sigurinë për t’i mundësuar Ukrainës ta bëjë këtë. E shihni, ideja se rusët janë vërtet të fortë për momentin është, për mendimin tim, e gabuar. Ne kemi parë që në këto 2 vjet e gjysmë lufte ka pasur deri në 600,000 viktima ruse, dhe ekonomia ruse, inflacioni, sigurisht që po rritet. Normat e interesit janë 21% dhe mund të jenë edhe më të larta. Rusia nuk është shumë e madhe. Megjithatë, ne duhet t’i sigurojmë Ukrainës burime në mënyrë që ajo të mbizotërojë. Dhe pavarësisht se cilës qeveri apo vendi i përkisni, cilës parti politike i përkisni, ky është një fakt objektiv: Ukraina ka nevojë për forcën e burimeve për t’iu afruar Rusisë dhe për të pasur një negociatë në të cilën ata mbrojnë sovranitetin dhe pavarësinë e tyre.

Zëri i Amerikës: Cili është mesazhi juaj për qeverinë e ardhshme? Si shpresoni se ajo do ta trajtojë çështjen e luftës së Rusisë kundër Ukrainës? Dhe si mund t’i japë Ukrainës levën që i nevojitet për negociata të mundshme?

Michael Carpenter: Epo, unë mendoj se mesazhi bazë është se ndikimi dhe aftësitë në rritje të PRC, praktikat e padrejta të tregut të Kinës, çfarë po bëjnë ata në lidhje me të drejtat e pronësisë intelektuale dhe vjedhjen e pronës intelektuale, ose lloje të tjera të ndikimit keqdashës të ushtruar nga PRC në çfarëdo mënyre lidhet me luftën në Ukrainë, sepse Ukraina ka të bëjë me bazën themelore brenda sistemit ndërkombëtar mbi të cilin mbështetet gjithçka tjetër, përkatësisht sovraniteti, integriteti territorial, paprekshmëria e kufijve. Nëse nuk e mbroni atë në Ukrainë, nuk do ta mbroni askund. Pavarësisht se me cilin ekip flasim, me cilën qeveri, cilin vend, Ukraina është qendrore dhe ky nuk është një konflikt i largët ku dy vende po luftojnë për territor. Bëhet fjalë për shumë më tepër se kaq.

Zëri i Amerikës: Presidenti Zelenskyy tha se ftimi i Ukrainës për t’u anëtarësuar në NATO do të ndihmonte në përfundimin e një “faze të nxehtë” të luftës. Dhe ai tha se donte të fliste me Presidentin Biden për këtë. A duhet të presim një ndryshim zemre në Uashington për këtë çështje?

Michael Carpenter: Mendoj se i takon ekipit të ri të vendosë për ftesën në NATO. Ajo që mund të them është se në fund të fundit Ukraina duhet të jetë në NATO për të garantuar sigurinë e saj. Nuk ka asgjë tjetër që mund të përputhet me Nenin Pesë të NATO-s për sa i përket një garancie sigurie, pasi ai është i përhapur midis 32 aleatëve dhe mbart peshën e të gjithë aftësisë së mbrojtjes kolektive. Pra, kjo është pika që Ukraina duhet të arrijë absolutisht. Ajo ka nevojë për anëtarësim në Aleancë. Dhe në samitin e NATO-s në Uashington korrikun e kaluar, ne të gjithë thamë se Ukraina është në një rrugë të pakthyeshme drejt anëtarësimit. Ky duhet të jetë qëllimi. Pyetja e vetme është se sa kohë do t’u duhet 32 aleatëve dhe parlamenteve të tyre për të ratifikuar anëtarësimin në NATO. Do të duhet kohë. Dhe ndërkohë, ne duhet të mendojmë se çfarë lloj garancish sigurie, çfarë lloj ndihme sigurie kemi nevojë për të mbështetur Ukrainën derisa të ketë një garanci të Nenit 5.

Zëri i Amerikës: Por pse Presidenti Biden vendosi që tani nuk është koha e duhur për të ftuar Ukrainën? Sepse aleatët thonë se Uashingtoni dhe Berlini janë dy kryeqytetet që nuk do të japin dritën jeshile për të ftuar Ukrainën për t’u anëtarësuar në NATO.

Michael Carpenter: Shikoni, nëse Shtetet e Bashkuara mbështesin një ftesë, atëherë ajo duhet të jetë diçka që mbështetet nga të gjitha qeveritë. Nuk mundet që njëra qeveri t’i mbështesë dhe pastaj tjetra ta tërheqë ftesën. Duhet të jetë e përhershme. Prandaj mendoj se kjo qeveri nuk do të ndërmarrë asnjë veprim pa mbështetjen e qeverisë së ardhshme. Pra, në thelb i takon asaj ta ndjekë çështjen më tej. Por siç thashë, fakti që Ukraina duhet të jetë në NATO për të marrë garancitë e saj të sigurisë është një fakt i pakundërshtueshëm. Pra, pyetja është koha dhe si të arrihet konsensusi. Askush nuk dëshiron një mosmarrëveshje brenda NATO-s, ku disa vende janë pro dhe të tjera kundër. Diplomacia duhet të përafrohet me objektivat. Kjo është arsyeja pse të 32 aleatët duhet të thonë: Po, tani është koha e duhur dhe ne duhet ta bëjmë atë së bashku. Kështu që do të ketë shumë diskutime me dyer të mbyllura për këtë, të cilat supozoj se do të zhvillohen gjatë muajve të ardhshëm nën administratën e re. Dhe ju e dini, ekipi ynë, Presidenti Biden, do t’i mbështesë ato biseda dhe do ta udhëheqë ekipin e ardhshëm për këtë çështje deri në masën që ata duan të marrin atë këshillë. Sigurisht, ky është vendimi i tyre.

Zëri i Amerikës: Duke parë përgjigjen e administratës Biden ndaj luftës së Rusisë kundër Ukrainës, disa kritikë thonë se gjysmëmasat, pavendosmëria dhe hezitimi nuk e ndihmuan Ukrainën të arrijë sukses të plotë. A ka ndonjë gjë që Presidenti Biden dëshiron të kishte bërë ndryshe?

Michael Carpenter: Shiko, unë mendoj se do të ketë kohë në të ardhmen për të mësuar mësimet e kësaj lufte dhe për të parë se çfarë mund të ishte bërë ndryshe. Fakti është se në këtë luftë ka pasur faza të ndryshme. Ishte sulmi i parë në Kiev, në të cilin armët antitank ishin në plan të parë. Dhe kjo ishte një aftësi që kishte vërtet rëndësi në fushën e betejës. Në fazat e mëvonshme të luftës, tanket nuk luanin më një rol kaq të madh, dhe për këtë arsye armët antitank mund të kenë qenë më pak të rëndësishme. Pastaj filluam të flasim për F-16 dhe sistemet e mbrojtjes ajrore, sistemet Patriot dhe aftësi të tjera. Çdo fazë e kësaj lufte ka nxjerrë në dritë aftësi të reja që ishin vendimtare në atë fazë të veçantë. Realiteti është se as Shtetet e Bashkuara dhe as ndonjë nga aleatët tanë të tjerë nuk kishin teprica të mëdha të këtyre aftësive.

Për shembull, raketat ATACMS [Sistemi i Raketave Taktike të Ushtrisë], veçanërisht variantet me rreze të gjatë. Asnjë prej nesh, as Shtetet e Bashkuara dhe as aleatët tanë, nuk kishte një numër të madh të këtyre raketave në dispozicion për t’ia dorëzuar Ukrainës brenda natës. Kështu që u desh kohë. Ne kemi zbuluar se baza jonë e mbrojtjes në Shtetet e Bashkuara ka nevojë për shumë më tepër investime. Duhet të rritet në mënyrë dramatike për t’u përballur me këtë lloj eventualiteti. Kështu mësuam. Dhe pastaj ka një aspekt tjetër, që është fakti se variabli kyç në këtë luftë tani është puna. Mund të flasim për të gjitha llojet e aftësive, armëve dhe municioneve që duam. Por në fund të fundit ndryshorja më e rëndësishme është se sa trupa ka secili vend në vijën e frontit. Dhe ne thjesht shohim se Rusia ka epërsi numerike.

Pra, ne duhet të zhvillojmë një strategji për të ndihmuar Ukrainën të rekrutojë më shumë njerëz dhe t’i sjellë ata në front, edhe nëse vendet perëndimore ofrojnë trajnimin dhe pajisjet. Por, të flasësh vetëm për trajnime dhe pajisje pa marrë parasysh çështjen e fuqisë punëtore, në të vërtetë nuk i jep drejtësi situatës në front.

Zëri i Amerikës: Por a ka pajisje të mjaftueshme?

Michael Carpenter: Faktori kufizues për momentin nuk janë pajisjet. Mund t’ju them se ka shumë municione në Ukrainë për momentin. Ne kemi marrë një angazhim ndaj vendeve perëndimore, jo vetëm ndaj Shteteve të Bashkuara, por edhe ndaj aleatëve tanë, se do të trajnojmë çdo ushtar ukrainas që Forcat e Armatosura të Ukrainës mund të sjellin përpara.

Zëri i Amerikës: Presidenti Zelenskyy është aktualisht në Bruksel. A mendoni se tani është koha e duhur që aleatët evropianë të rrisin mbështetjen e tyre për Ukrainën?

Michael Carpenter: Patjetër, po. Në çdo rast. Është koha që partnerët dhe aleatët tanë evropianë të rishikojnë rezervat e tyre dhe industritë e tyre të mbrojtjes. Ne e kemi rritur ndjeshëm tonën. Kemi ende shumë punë përpara. Nuk është ende aty ku do të donim të ishte.

Por nëse shikoni municionin 155 mm, për shembull, ne dyfishuam kapacitetin tonë të prodhimit dhe pastaj e dyfishuam përsëri. Në Evropë, ajo mbetet shumë prapa.

Pra, ne kemi nevojë për aleatët tanë evropianë për të trajtuar këto aftësi të rëndësishme. Nëse po flisni për sistemet e mbrojtjes ajrore, ne sapo kemi folur për këtë. Partnerët tanë evropianë duhet të jenë në gjendje të prodhojnë sisteme të mbrojtjes ajrore dhe t’i ofrojnë ato Ukrainës ose vendeve të tjera që kanë nevojë për to. Pra, nuk ka të bëjë vetëm me Shtetet e Bashkuara. Ka të bëjë gjithashtu me përfshirjen e aleatëve tanë. Ata kanë bërë shumë. Ata kanë bërë shumë për sa i përket sasisë së përgjithshme të mbështetjes së ofruar. Por nëse shikoni vende të veçanta, sigurisht që ka disa vende që mund të bëjnë shumë më tepër.

/www.voanews.com