Njëzet e pesë vjet pas mizorive të Srebrenicës, ku më shumë se 8,000 burra dhe djem boshnjakë u vranë në korrik të viti 1995 dhe më shumë se 40,000 u dëbuan nga Ushtria e Republika Srpska e udhëhequr nga Ratko Mlladiq, u realizua dhe u shfaq filmi Quo Vadis, Aida. (Quo vadis, Aida?), i cili flet për gjenocidin e Srebrenicës.
Më 12 dhjetor, filmi i BeH fitoi tre çmime kryesore në Festivalin e Filmit në Berlin – për filmin më të mirë dhe regjisorin më të mirë, ndërsa aktorja serbe Jasna Gjuriçiq, e cila luan personazhin e Aidës, u shpall aktorja më e mirë evropiane.
Filmi i regjisores Jasmila Zhbaniq është një dramë lufte për ish-profesoren Aida e cila punon si përkthyese në batalionin holandez të OKB-së në Potoçar. Pasi ushtria e Republika Srpskas hyri në qytet, dy djemtë dhe burri i Aidës po përpiqeshin të gjejnë shpëtimin në një bazë të OKB-së. Si e brendshme në negociata, Aida ka akses në të gjitha informacionet dhe përpiqet të shpëtojë familjen nga vdekja e sigurt.
Mirëpo, publiku në Serbi nuk ka mundur ta shohë këtë film, përveç dhjetorit të kaluar përmes një platforme transmetimi. Ai nuk ishte në festivale, as në RTS, as në kinema.
Akademia Rajonale për Zhvillimin e Demokracisë iu drejtua drejtorit të përgjithshëm të Radio Televizionit Serb, Dragan Bujosheviq dhe kryeredaktorit të programit kulturor-artistik, Vladimir Keçmanoviq, me kërkesë për transmetimin e filmit “Quo Vadis, Aida?” në frekuencat kombëtare.
“Është koha që shërbimi publik të marrë parasysh vlerën artistike të njohur botërore të kësaj kryevepre filmike që trajton të kaluarën tonë të afërt dhe paraqet një numër të madh aktorësh serbë… dhe në këtë mënyrë promovon vlera që do të kundërshtojnë gjuhën e urrejtjes dhe retorikën e luftës”, shkruan në një letër drejtuar drejtorit të përgjithshëm të RTS Dragan Bujosheviq dhe kryeredaktorit të programit kulturor dhe artistik Vladimir Kecmanoviq.
Filmi është shfaqur në kinematë në Bosnje dhe Hercegovinë që nga tetori i vitit të kaluar dhe, siç pritej, nuk u shfaq kurrë në territorin e Republikës Srpska.
Regjisorja Zhbaniq theksoi se ajo ia kushtoi filmin nënave të Srebrenicës, duke theksuar se gratë po gjejnë një mënyrë për të ndërtuar paqen në një vend të shkatërruar.
“Gratë gjithmonë gjejnë një zgjidhje në turmën e bërë nga burrat”, tha Zhbaniq.
“Quo vadis, Aida” pati premierën botërore në fillim të shtatorit të vitit të kaluar në Festivalin e Filmit në Venecia. Që atëherë, ai ka marrë pjesë në festivale të shumta në mbarë botën dhe ka fituar çmime të shumta.
Është vërtetuar edhe një herë se qëllimi i autoriteteve serbe është të mbulojnë të vërtetën, të glorifikojnë kriminelët e luftës, të krijojnë një realitet të ri dhe një të kaluar më të mirë, dhe se viktimat kanë emra dhe kombësi, por nacionaliteti i pengon ata të jenë VIKTIMA të gjenocidit të Srebrenicës në Serbi e në Republika Srpska.