
Më 18 janar, protestuesit antiqeveritar dolën në rrugë në Tbilisi. Shumë prej tyre mbanin maska për të kundërshtuar rregulloret e reja për mbulimin e fytyrës që autoritetet po përdorin në përpjekje për të kontrolluar mospajtimin në vendin e Kaukazit.
Shumë nga maskat shfaqnin imazhe që tallnin miliarderin Bidzina Ivanishvili, njeriun më të fuqishëm të Gjeorgjisë dhe themeluesin e Ëndrrës Gjeorgjiane – partia që ka zemëruar protestuesit me largimin e saj të perceptuar nga lidhjet e dikurshme në rritje perëndimore dhe përqafimi i saj me Rusinë.
Ish-presidentja Salome Zurabishvili, e cila u shkëput me qeverinë gjatë mandatit të saj dhe u rreshtua me protestuesit, tha për Fox News se Shtetet e Bashkuara dhe Evropa kishin interes të mbrojnë demokracinë gjeorgjiane si kundër një qeverie “jokushtetuese” në Tbilisi dhe kundër ndërhyrjes së mundshme ruse.
Zurabishvili ishte në Shtetet e Bashkuara për të marrë pjesë në inaugurimin e presidentit amerikan Donald Trump më 20 janar.
Ajo tha se do t’i kërkonte Trump t’i thoshte presidentit rus Vladimir Putin në çdo telefonatë apo takim të ardhshëm: “Larg duart nga Gjeorgjia. Larg duart nga Kaukazi”.
Më 29 dhjetor, Ëndrra Gjeorgjiane emëroi kandidatin e saj Mikheil Kavelashvili, një ish-futbollist dhe populist i krahut të djathtë, si presidentin e ri të vendit.
Megjithatë, paraardhësi i tij Zurabishvili vazhdon ta përshkruajë veten si “presidentja e vetme legjitime” e Gjeorgjisë dhe njihet si presidente nga opozita gjeorgjiane, sepse zgjedhjet e fundit parlamentare u tha se nuk ishin të lira dhe të ndershme.
Tubimi pro-Evropës në Gjeorgji më 18 janar, ku morën pjesë disa qindra njerëz, ishte demonstrata e 52-të e natës në kryeqytet dhe çoi në arrestimin e të paktën gjashtë personave.
Pas disa javësh përleshje mes forcave të sigurisë dhe protestuesve pro-evropianë, parlamenti gjeorgjian miratoi një ligj më 13 dhjetor që ndalon protestuesit të mbulojnë fytyrat e tyre dhe ndalon fishekzjarrët dhe lazerët në demonstrata.
Shumë demonstrues mbanin maska gazi dhe mbulesa për fytyrën për t’u mbrojtur nga gazi lotsjellës dhe topat e ujit të policisë dhe për të shmangur identifikimin nga autoritetet, duke e vënë veten në rrezik arrestimi.
Ligjvënësit miratuan gjithashtu një rritje të gjobave për prishjen e ndërtesave dhe pengimin e trafikut pasi protestuesit bllokuan disa rrugë kryesore në qytet pranë ndërtesës së parlamentit dhe vendeve të tjera qeveritare.
Disa protestues hodhën fishekzjarre ndaj policisë dhe përdorën lazer për të prishur kamerat e sigurisë.
Kriza politike shpërtheu pasi Ëndrra Gjeorgjiane fitoi zgjedhjet në tetor, të cilat Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) tha se ishin dëmtuar nga blerja e votave, votimi i dyfishtë, dhuna fizike dhe frikësimi.
Demonstratat u shtuan pasi qeveria vendosi në nëntor të shtyjë negociatat për pranimin e Gjeorgjisë në Bashkimin Evropian.
Autoritetet iu përgjigjën dhunshëm demonstratave, duke arrestuar qindra njerëz dhe duke monitoruar pjesëmarrësit me kamera vëzhgimi të prodhuara në Kinë me aftësi për njohjen e fytyrës.
Dhjetra protestues – duke përfshirë gazetarë që mbulonin tubimet – u rrahën dhe u arrestuan nga policia të veshur me veshje kundër trazirave ose maska të zeza të plotë të fytyrës pa shenja të dallueshme.
Politikanët perëndimorë dhe aktivistët e të drejtave të njeriut kanë dënuar shtypjen e dhunshme të qeverisë gjeorgjiane ndaj protestuesve.
Më 24 dhjetor, Human Rights Watch (HRW) bëri thirrje për një hetim ndaj forcave të sigurisë gjeorgjiane për “dhunë brutale policore” kundër protestuesve kryesisht paqësorë që dolën në rrugë gjatë demonstratave antiqeveritare.
“Në veprime të përhapura dhe në dukje ndëshkuese, forcat e sigurisë kanë gjuajtur, arrestuar dhe rrahur me dhunë protestuesit. Policia gjithashtu torturoi dhe keqtrajtoi protestuesit në makinat e policisë dhe në stacionet e policisë,” tha HRW në një raport.
Ivanishvili mik i Moskës u sanksionua nga Shtetet e Bashkuara muajin e kaluar për minimin e demokracisë gjeorgjiane për “të mirën e Federatës Ruse”.
“Veprimet e Ivanishvilit dhe Ëndrrës Gjeorgjiane kanë minuar institucionet demokratike, kanë mundësuar abuzimet e të drejtave të njeriut dhe kanë kufizuar ushtrimin e lirive themelore në Gjeorgji,” tha në atë kohë Sekretari i Shtetit Antony Blinken.
Gjeorgjisë iu dha statusi i kandidatit për në BE në dhjetor 2023, por marrëdhëniet me Brukselin u tensionuan vetëm pas miratimit të një ligji të diskutueshëm për “agjentët e huaj” në maj, të shtyrë në parlament nga partia Ëndrra Gjeorgjiane, e cila ka qeverisur që nga viti 2012.
Zurabishvili dhe dhjetëra mijëra gjeorgjianë që demonstrojnë në rrugë po kërkojnë zgjedhje të reja parlamentare si e vetmja rrugëdalje nga kriza aktuale./RFE/