Presidenti i Francës shpreson të rifillojë bisedimet katërpalëshe midis Rusisë, Gjermanisë, Francës dhe Ukrainës
BE-ja duhet të hapë bisedimet e veta me Rusinë në vend që të mbështetet tek Uashingtoni, ka thënë presidenti i Francës, Emmanuel Macron, teksa paralajmëroi për perspektivën e “Gjëja më tragjike nga të gjitha – lufta”.
Në një fjalim të gjerë në Strasburg, Macron tha se nuk mjafton që SHBA të negociojë me Kremlinin mbi kërcënimet e saj ndaj paqes, por se Evropa ka nevojë të dëgjohet zëri i saj.
Macron tha se shpresonte të rivitalizonte bisedimet katërpalëshe midis Rusisë, Gjermanisë, Francës dhe Ukrainës, të njohur si formati i Normandisë, për të gjetur një zgjidhje për krizën në përshkallëzim.
Presidenti francez, i cili po fliste për të shënuar fillimin e presidencës gjashtëmujore të vendit të tij të BE-së, u tha eurodeputetëve: “Unë mendoj se kredibiliteti ynë ndaj Rusisë qëndron kryesisht në hyrjen në dialog kërkues.
“Dhe ne e shohim se duke parë dialogun që SHBA dhe Rusia po ndërmarrin aktualisht, mendoj se është mirë që të ketë një koordinim mes Evropës dhe SHBA-së, por është jetike që Evropa të ketë dialogun e saj me Rusinë”.
Zyrtarët në Bruksel shprehin se Rusia nuk ka qenë në gjendje të përçajë Perëndimin në muajt e fundit pasi ka grumbulluar më shumë se 100,000 trupa në kufirin e saj me Ukrainën.
Por me gjithë protestat për një qasje të unifikuar, BE-ja u mënjanua nga bisedimet e mbajtura javën e kaluar midis Rusisë dhe SHBA-së, NATO-s dhe Organizatës për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë.
Formati i Normandisë është një trashëgimi e një takimi të liderëve të Gjermanisë, Francës, Ukrainës dhe Rusisë gjatë festimeve të Ditës-D në 2014.
Më pas, ai u bë një mjet për zbatimin e marrëveshjeve të Minskut të vitit 2015, të dizajnuara për t’i dhënë fund luftës separatiste në rajonin e Donbasit të Ukrainës, që pasoi aneksimin e Krimesë nga Rusia në vitin 2014.
Macron tha, megjithatë, se BE-ja duhej të përpunonte një qasje të koordinuar në bisedimet e saj të ardhshme me Rusinë dhe të adresonte dobësitë e saj në lidhje me Kremlinin, duke përfshirë furnizimin me energji.
BE-ja ka kërcënuar me pasoja të rënda ekonomike dhe diplomatike nëse do të ketë një inkursion të mëtejshëm ushtarak. Por 27 shtetet anëtare janë të ndara në lidhje me atë se çfarë duhet të inicojë sanksionet, me disa që argumentojnë se sulmet kibernetike ose operacionet me flamur të rremë duhet të trajtohen në të njëjtën mënyrë si një okupim i plotë.
Macron tha: “Ne kemi parë lëvizjet e migracionit duke u manipuluar. Ne kemi parë sulme kibernetike. Ne kemi parë rritje të çmimeve të gazit. Dhe në këtë front ne duhet të ndërtojmë së bashku qëndrueshmëri kolektive.
“Siguria e kontinentit tonë kërkon rimendim strategjik, riarmatim strategjik të Evropës si një zonë ekuilibri dhe paqeje. Dhe në veçanti kur është fjala për dialogun me Rusinë.
“Ky dialog është diçka për të cilën kam qëndruar në këmbë për shumë vite. Nuk është thjesht një ide e paqartë… Ne kemi nevojë për këtë dialog në Evropë kolektivisht për të përcaktuar kërkesat tona dhe për t’u siguruar që ato respektohen, dhe ne duhet të jemi në gjendje ta bëjmë këtë të ndodhë.
Përtej kërcënimit të përshkallëzuar të sigurisë në lindje, Macron preku një sërë prioritetesh të BE-së për qeverinë franceze, duke përfshirë forcimin e shtetit të së drejtës brenda bllokut, reduktimin e hendekut gjinor të pagave dhe dhënien e të drejtave për njerëzit që janë të ngarkuar me punë pjesë-pjesë përmes platformës së internetit. Ai propozoi gjithashtu përfshirjen e të drejtës për abort në Kartën Evropiane të të Drejtave Themelore.
Duke përmendur çështjet e Irlandës së Veriut dhe të drejtave të peshkimit në ujërat e Mbretërisë së Bashkuar, ai paralajmëroi qeverinë britanike se për të “mbetur miq” ajo “duhet të angazhohet në mirëbesim duke respektuar marrëveshjet tashmë të lidhura me unionin”.
Macron u tha eurodeputetëve kritikë se ai nuk do ta përdorte presidencën e BE-së si një “trampolinë” për rizgjedhjen e tij si president francez pas tre muajsh. Megjithatë, ai sfidoi ata që e barazuan besimin e tij në fuqi më të forta në nivel të BE-së me mungesën e patriotizmit.
Ai tha: “Unë do të bëj dallimin midis atyre që e duan vendin dhe kulturën e tyre … dhe atyre që duan të shkatërrojnë Evropën. Mendoj se në fakt ka një shumicë këtu, për shembull, që beson në Evropë, por edhe në kulturat dhe identitetet e çdo vendi, por ende lufton kundër akteve barbare të nacionalizmit.”
Përpara raundit të parë të zgjedhjeve presidenciale franceze në prill, kundërshtarët politikë të Macron, duke përfshirë trupat e parlamentit evropian, u përpoqën të përdornin paraqitjen e tij për të kritikuar të dhënat e tij.
Yanik Jadot, eurodeputeti i Gjelbër dhe kandidati presidencial, i tha Makronit se ai kishte “sakrifikuar” ambiciet e Evropës për krizën klimatike. “Do të hyni në histori si presidenti i mosveprimit klimatik.”
Jordan Bardella, një eurodeputet nga Tubimi Kombëtar i ekstremit të djathtë të Marine Le Pen, i tha parlamentit se politika evropiane e imigracionit nënkuptonte se vendet anëtare dhe njerëzit e tyre nuk mund të vendosnin më “kush hyn ose largohet nga territori i tyre”, kështu që Evropa rrezikonte “të mos ishte më Evropë”.
Ndërkohë, eksperti televiziv i ekstremit të djathtë dhe sfiduesi presidencial Eric Zemour u nis për në Calais në Francën veriore për të mbajtur një fjalim në vendin e një ish-kampi të improvizuar, ku mijëra emigrantë dikur kishin fjetur ndërsa shpresonin të udhëtonin në kamionë për të arritur në Angli. .
Ai tha se Franca duhet të deportojë menjëherë çdo migrant që hyn në territorin e saj dhe që shpreson të arrijë në Mbretërinë e Bashkuar. Ai tha se, për shkak të emigracionit, ideja e Macron për Evropën ishte “një Evropë pa mendje, trup apo shpirt, që tërhiqte rrënjët e veta, duke fshirë historinë e saj”.