
Anëtarët e Kongresit Amerikan, 19 prej tyre, nënshkruan një letër duke i kërkuar administratës Biden të rrisë angazhimin diplomatik në Ballkanin Perëndimor në kontekstin e pushtimit rus të Ukrainës. Letra u postua në Tëitter nga Diva Titus, një anëtare e Dhomës së Përfaqësuesve nga Nevada.
Në një letër drejtuar Sekretarit të Shtetit të SHBA, Anthony Blinken, nënshkruesit kërkuan dyfishimin e përpjekjeve për të konsoliduar demokracinë dhe për të promovuar integrimin e Ballkanit Perëndimor në Evropën Perëndimore.
Në letër thuhet se, duke pasur parasysh pushtimin e paligjshëm të Rusisë në Ukrainë, tani është më e rëndësishme se kurrë që Shtetet e Bashkuara të thellojnë angazhimin dhe pjesëmarrjen e tyre në Ballkan.
“Integrimi i plotë i Ballkanit Perëndimor në komunitetin transatlantik duhet të jetë një prioritet për Shtetet e Bashkuara, ndërsa ne kërkojmë të forcojmë aleancat në të gjithë Evropën dhe të kundërshtojmë zgjerimin dhe ndikimin e regjimeve autokratike, duke përfshirë atë të Rusisë dhe Kinës”.
“Në Ballkanin Perëndimor, Rusia dhe Kina po promovojnë narrativa autoritare dhe antidemokratike. Së bashku me retorikën përçarëse të përhapur nga disa liderë në rajon, përfitimet e arritura me vështirësi të demokracisë janë nën kërcënim serioz,” thanë nënshkruesit.
Ata kujtojnë se në mesin e janarit, Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut dhe Zyra e OSBE-së në Bosnje dhe Hercegovinë shprehën shqetësimin se veprimet dhe retorika mbizotëruese në Serbi dhe BeH, të cilat lavdërojnë kriminelët e dënuar të luftës, mund të provokojnë një ringjallje të dhunës.
“Konkretisht, kërcënimi i udhëheqësit serb të Bosnjës Milorad Dodik për të tërhequr entitetin nga institucionet shtetërore përbën një kërcënim të madh për Marrëveshjen e Dejtonit dhe qëndrueshmërinë e BeH si shtet. Demokracia e re e Serbisë vazhdon të luftojë me sfidat e ndarjes së dobët të pushtetit, përfaqësimit të pabarabartë politik dhe mediave të polarizuara”, thanë anëtarët e Kongresit.
Ata gjithashtu shprehin shqetësimin se mungesa e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës kërcënon stabilitetin e rajonit më të gjerë dhe theksojnë se kjo çështje kërkon vëmendje të menjëhershme.
As the world watches Russia’s unlawful invasion of Ukraine unfold, it is more important than ever for the U.S. to deepen its engagement in the Balkans. Today I led a letter with my colleagues urging @StateDept to demonstrate our readiness to support democratic values abroad. pic.twitter.com/c0FVz7iEYI
— Dina Titus (@repdinatitus) March 4, 2022
Anëtarët e Kongresit theksojnë se janë po aq të shqetësuar për ndikimin malinj të Moskës dhe Pekinit, i cili po rritet në Ballkanin Perëndimor dhe, siç thonë ata, kërcënon të anulojë punën shumëvjeçare ndërkombëtare në mbështetje të demokracive elastike.
“Ngurrimi i disa anëtarëve të BE-së për të pranuar anëtarë të rinj ka nxitur euro-skepticizmin në të gjithë rajonin dhe ka indikacione se disa qytetarë janë të gatshëm të sakrifikojnë demokracinë për zgjidhje të shpejta që përmirësojnë situatën e tyre ekonomike”, thuhet në letër.
“Ne besojmë se Shtetet e Bashkuara duhet t’i dërgojnë një sinjal të fortë Ballkanit Perëndimor dhe pjesës tjetër të botës se janë të gatshme të mbështesin fuqimisht vlerat demokratike dhe të promovojnë rolin e rajonit si një partner strategjik në marrëdhëniet transatlantike,” thanë anëtarët e Kongresit, të cilët propozuan që fokusi të jetë në pesë pika: rritjen e investimeve dhe integrimin rajonal, mbështetjen e zgjerimit të BE-së dhe promovimin e dialogut Kosovë-Serbi. Sipas letrës, 14 vjet pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, është koha që Serbia dhe Kosova të arrijnë një marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve.
“Përmes rritjes së angazhimit amerikan dhe evropian, si dhe një fushate që do të ndryshonte qëndrimet e vendosura të publikut në të dy vendet, përparimi është i mundur në zgjidhjen e çështjeve të mbetura”, thanë anëtarët e Kongresit.
Pika e katërt është Bosnja dhe Hercegovina, anëtarët e Kongresit theksojnë se udhëheqësit serbë të Bosnjës vazhdojnë të “ndjekin një politikë ndarëse që është në kundërshtim me Marrëveshjen e Paqes të Dejtonit” dhe “ngre tensionet midis komuniteteve boshnjake, kroate dhe serbe” që mund të çojë ndaj dhunës, e cila vështirë do të ndalej.
Pika e pestë është të ndihmojë në demokratizimin e rajonit. /VOA/