Mali i Zi dëshiron të kthehet në Rusinë e Putinit: Partia e shumicës në pushtet kërkon urgjentisht miratimin e një ligji për “agjentët e huaj”

Koalicioni për Ardhmërinë e Malit të Zi (ZBCG), një nga liderët e të cilit është Andrija Mandiq, kryetar i Kuvendit të Malit të Zi i afërt me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, ka njoftuar nevojën urgjente për hartimin dhe miratimin e një ligji që rregullon aktivitetet e agjencive të ndryshme të huaja, që nën maskën e OJQ-ve, kërkojnë të ndikojnë në politikën e brendshme dhe të jashtme të vendit.

“Organizatat politike janë të detyruara me ligj të publikojnë financat e tyre dhe ato i nënshtrohen kontrollit nga Institucioni kompetent i Kontrollit Shtetëror (KLSH), por kjo nuk vlen për këto agjenci që keqpërdorin emrin e OJQ-ve ndërkohë që në buxhetet e tyre janë injektuar miliona. baza të rregullta.

Puna jonë politike është në qendër të syrit të publikut dhe nuk ka asnjë argument që ne punojmë për askënd përveç interesave të votuesve dhe qytetarëve të Malit të Zi”, thuhet në mesazh.

ZBCG deklaroi se vetëm për shkak të mungesës së një ligji të mirëfilltë, sot në Mal të Zi “ne kemi jo një, por disa OJQ që veprojnë jashtë dhe mbi ligjin dhe i japin vetes të drejtën të shpërndajnë në mënyrë të pahijshme mësime morale dhe etiketa për pothuajse të gjithë politikanët, si si dhe institucionet shtetërore”.

Sipas koalicionit të Mandiqit, këto agjenci “dizenjojnë, gënjejnë dhe drejtojnë një fushatë shumë të saktë për nevojat e klientit të huaj për të cilin punojnë, dhe këta klientë kanë interesa konkrete që lidhen me ndikimin e tyre në Mal të Zi, të cilat në asnjë mënyrë nuk janë interesa dhe dëshirat e qytetarëve”.

Është koha e fundit, argumentojnë ata, “të dallohen qartë agjencitë e tilla nga OJQ-të e vërteta, qëllimi i të cilave është të përmirësojnë cilësinë e jetës së qytetarëve dhe t’i quajmë me emrin e tyre të vërtetë – agjentë të ndikimit të huaj në Mal të Zi”.

Ky qëndrim i koalicionit, i cili është pjesë e shumicës qeverisëse në Mal të Zi dhe udhëhiqet nga Mandiq, i cili dikur deklaroi se e sheh Vladimir Putinin si presidentin e tij, ka sjellë reagime të forta nga OJQ-të, partitë politike dhe publiku.

Sektori civil është i shqetësuar, po largohet nga BE-ja

Sektori i OJQ-ve ka kërkuar që koalicioni qeverisës të jetë i qartë dhe preciz për këtë propozim, në mënyrë që publiku vendas dhe ndërkombëtar të jetë i qartë se me kë ka të bëjë dhe të rregullojë sjelljen e tij në të ardhmen.

Grupi i Strategjisë për Ballkanin Perëndimor, i cili operon nën ombrellën e Fondacionit Heinrich Boll, raportoi se ishte thellësisht i shqetësuar nga thirrja e koalicionit pro-Putin-Vuçiq për futjen urgjente të një ligji që synon të ashtuquajturit agjentë të huaj në Mal të Zi.

Ata theksuan se retorika e ZBCG-së është e rrezikshme dhe të kujton masat autoritare që janë parë tashmë në Rusi dhe Gjeorgji, ku ligjet për “agjentët e huaj” kanë kufizuar rëndë punën e sektorit të OJQ-ve, kanë minuar parimet demokratike, kanë heshtur zërat kritikë dhe kanë kërcënuar të drejtat e njeriut.

Ata paralajmërojnë se miratimi i ligjit në Mal të Zi mund të ketë pasoja katastrofike për shoqërinë civile, e cila tashmë po vepron në një hapësirë gjithnjë e më të kufizuar.

Ata i bënë thirrje komunitetit ndërkombëtar dhe vendeve demokratike anëtare të BE-së dhe NATO-s që të reagojnë me shpejtësi dhe vendosmëri në mbrojtje të OJQ-ve malazeze.

“Ky propozim jo vetëm që kërcënon zërat kritikë në Mal të Zi që janë të përkushtuar për të mbrojtur të drejtat e njeriut, demokracinë dhe transparencën, por gjithashtu rrezikon të prishë procesin e integrimit në BE, i cili kohët e fundit bëri përparim kur BE i dha Malit të Zi një IBAR,” thanë ata.

Propozimi i ZBCG u mirëprit gjithashtu me shqetësim nga Aleanca Qytetare, e cila pyet nëse Mali i Zi po ndjek “skriptin gjeorgjian nën maskën e demokracisë”.

“Idetë autokratike të subjekteve të caktuara politike nuk duhet të jenë një letërnjoftim personal i shumicës aktuale qeverisëse, e cila duhet të tregojë nëse ajo trashëgon vetëm formalisht apo substancialisht vlerat evropiane,” tha OJQ.

Dragan Koprivica, Drejtor Ekzekutiv i Qendrës për Tranzicion Demokratik (CDT), tha se shpallja e “ligjit për agjentët e huaj” përfaqëson një tjetër ide anti-evropiane dhe antiperëndimore të koalicionit qeverisës, i cili është i përkushtuar ndaj anëtarësimit në BE dhe pranimi i vlerave të tij.

Ai kujtoi se Komisioni i Venecias kishte analizuar gjithashtu gjatë viteve përputhshmërinë e këtyre propozimeve legjislative të dëmshme dhe autoritare me standardet e zbatueshme ndërkombëtare dhe evropiane, dhe kishte paralajmëruar vazhdimisht se kufizimet në të drejtën e lirisë së shprehjes, lirinë e organizimit dhe privatësisë të paraqitura nga ligjet nuk ishin në përputhje me Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe Liritë Themelore dhe Konventën Ndërkombëtare për të Drejtat Civile dhe Politike.

Qendra për Edukim Qytetar (QQQ) vlerësoi se nisma e nisur zyrtarisht nga koalicioni ZBCG përbën një përpjekje të rrezikshme për të mbytur lirinë e fjalës dhe asociimit, të cilat janë shtylla themelore të çdo shoqërie demokratike.

Ata thanë se kjo të kujtonte praktikat e errëta të Rusisë dhe Ukrainës dhe se këto struktura politike ishin më afër mbështetësve të tyre sesa BE-së, gjë që tani u zbulua qartë pavarësisht nga mimika që ata kishin përdorur kohët e fundit.

“Ligji për “agjentët e ndikimit të huaj” nuk është gjë tjetër veçse një shtypje e institucionalizuar e OJQ-ve që luajnë një rol kyç në ruajtjen e demokracisë.

“Në vend që të promovojë pluralizmin dhe të forcojë demokracinë së bashku me aktorë të ndryshëm, kjo e fundit po përpiqet dëshpërimisht të shtypë çdo formë opinioni që nuk i përshtatet botëkuptimit të saj”, tha CGE, duke shtuar se Mali i Zi nuk duhet të bëhet një vend frike dhe represioni.

Çfarë thonë partitë politike?

Reagimet e partive politike nënvizojnë kundërshtimin e tyre ndaj kësaj nisme represive.

DPS, PES, SEP, Bashkimi Evropian, LP, Partia Boshnjake (BS) dënuan nismën e ZBCG, duke thënë se “politika e Malit të Zi duhet të ndahet nga puna brutale e agjenturave të strukturave të ndryshme ndërkombëtare të sigurisë”.

“Ishte vetëm çështje kohe para se të ndjenim se diktatura po ushtrohet në vende si Rusia, Kirgistani apo Gjeorgjia. Zgjidhja e diskutueshme ligjore do t’i lejojë autoritetet të synojnë organizatat e shoqërisë civile dhe mediat e pavarura, d.m.th. të prezantojnë praktikat e regjimeve autoritare, të shtypin mendimin e lirë, të persekutojnë disidencën dhe të etiketojnë shoqërinë civile si agjentë të huaj dhe armiq të shtetit. Është pikërisht ky lloj “ligji rus” që Moska përdor për të stigmatizuar mediat e pavarura, organizatat dhe individët që janë kritikë ndaj Kremlinit”, theksoi DPS e opozitës.

Lëvizja në pushtet Evropa Tani (PES) thekson se nuk do të mbështesë propozimin për miratimin e këtij ligji, pasi politika e trashëguar nga kjo parti është e huaj ndaj çdo kufizimi të mendimit publik dhe retorikës që përmban jehona të regjimeve politike represive. Ata theksuan se janë të fokusuar në arritjet që përfaqësojnë standardet e BE-së për demokracinë dhe lirinë e mendimit dhe një angazhim të qartë për anëtarësimin në NATO.

Ata thanë se nuk do të lejojnë asnjë devijim civilizues apo ligjor nga kjo rrugë, “që OJQ-të të vazhdojnë të funksionojnë si më parë, në kornizat që janë tashmë dhe në përputhje me praktikat evropiane”.

Klubi i Demokratëve të Malit të Zi, i cili është pjesë e qeverisë, konsideron se iniciativa për miratimin e ligjit për agjencitë e huaja nuk është e mirë dhe për këtë arsye nuk do ta mbështesë atë.

“Ligjet e tilla paraqesin rreziqe serioze për lirinë e organizimit, shprehjes dhe informimit – parimet themelore të një shoqërie demokratike. Duke analizuar këtë iniciativë, vërejmë se futja e një ‘ligji për agjencitë e huaja’ mund të cenojë të drejtat themelore civile, të bëjë punën e OJQ-ve dhe mediat e pavarura më të vështira dhe krijojnë një klimë mosbesimi”, tha partia.

Mirko Stanić, duke folur në emër të Bashkimit Evropian opozitar, tha se nëse dikush e kishte të paqartë se në cilin drejtim po e çonte ZBCG-ja Malin e Zi, tani është shumë e qartë dhe se të parët që do të goditeshin do të ishin “agjentët e huaj të OJQ-ve”.

“Ky ishte titulli i përdorur nga udhëheqësi i tyre formal Aleksandar Vuçiç kur, si Ministër i Informacionit dhe Propagandës në fund të viteve 1990, ai po vizatonte objektiva për aktivistët e OJQ-ve, gazetarët dhe politikanët e opozitës. “Për fat të mirë, Mali i Zi ka një sektor të OJQ-ve shumë të ashpër dhe të fortë. , të cilit Bashkimi Evropian do t’i japë çdo mbështetje të mundshme”, tha Staniq.

Partia Boshnjake (BS), e cila është pjesë e qeverisë, është shprehur se nuk do të mbështesë asnjë zgjidhje që do të binte ndesh me konceptin e një shoqërie të hapur dhe demokratike, të cilën ne e mbrojmë prej më shumë se 18 vitesh të veprimtarisë sonë politike.

Siç tha eurodeputetja Edina Deshiq, “përfshirja aktive e qytetarëve në sfera dhe rrjedha të ndryshme të jetës shoqërore është shumë e rëndësishme për çdo shoqëri vërtet demokratike dhe OJQ-të, përmes aktiviteteve të tyre, u ofrojnë qytetarëve këtë mundësi”.

Ajo tha se çdo presion mbi sektorin e OJQ-ve nga çdo degë e qeverisë është i dëmshëm për zhvillimin e demokracisë dhe rrugën evropiane të Malit të Zi.

“Partia Boshnjake i jep mbështetjen e plotë punës së OJQ-ve dhe u bën thirrje përfaqësuesve të qeverisë që të jenë më të kuptueshëm dhe tolerantë ndaj opinioneve dhe kritikave të ndryshme, pasi këto janë themelet e demokracisë”, tha Deshiq.

DFC: Një kërcënim serioz për integrimin në BE

Një analizë gjithëpërfshirëse e publikuar nga Qendra Dixhitale Forenzike (DFC) arrin në përfundimin se kërkesa e ZBCG-së për futjen urgjente të një ligji për agjentët e huaj përbën një kërcënim serioz për integrimin evropian të Malit të Zi.

“Ky ligj është një mjet kyç i përdorur nga regjimet autokratike për të mbytur fjalën e lirë dhe për të rrëzuar demokracinë,” tha DFC.

Një sërë analizash dhe studimesh që kanë të bëjnë me ndikimin malinj rus në Mal të Zi kanë paralajmëruar kundër aktiviteteve të ndërmjetësve rusë dhe serbë, duke theksuar në veçanti çështjen e ligjit për agjentët e huaj.

Ata vunë në dukje, ndër të tjera, se përfaqësuesit e ndikimit ruso-serb, të cilët janë pjesë e shumicës aktuale parlamentare në Mal të Zi, po punojnë për lëvizjen e kufijve. Duke ndjekur metodologjinë e vendosur për përshtatjen graduale të shoqërisë malazeze ndaj qëndrimeve të papranueshme më parë dhe zgjidhjeve të paimagjinueshme, ata po përpiqen të ndërmarrin një iniciativë që synon të mbysë organizatat e shoqërisë civile dhe mediat e pavarura që promovojnë vlera në përputhje me interesat e deklaruara kombëtare dhe objektivat strategjike të reflektuara gjatë procesit. të integrimeve evropiane dhe euroatlantike të Malit të Zi.

Duke ndjekur shembullin e Rusisë

Ligji për “agjentët e huaj” u prezantua në Rusi në vitin 2012. Ligji fillimisht zbatohej për OJQ-të që merrnin fonde dhe donacione nga jashtë.

Në dhjetor 2019, presidenti rus Vladimir Putin nënshkroi një ligj të ri që zgjeron përkufizimin ligjor se kush mund të konsiderohet agjent i huaj.

Që nga viti 2022, ky kualifikim përfshin çdo individ apo grup që merr çdo shumë parash nga jashtë, qoftë nga qeveri, organizata apo edhe qytetarë të huaj, dhe që publikon “raporte dhe materiale të shtypura, audio, audiovizive apo të tjera”.

Ligjet e agjentëve të huaj të modeluar sipas atyre të Federatës Ruse janë në fuqi ose në pritje në Kirgistan, Gjeorgji, Hungari dhe Sllovaki./The Geopost/