Shefi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian udhëhoqi një delegacion diplomatësh të lartë në një vizitë të paparalajmëruar në Kiev të hënën, duke hedhur poshtë shqetësimet rreth tensioneve politike brenda bllokut për mbështetjen afatgjatë të Ukrainës në luftën kundër Rusisë.
Takimi jozyrtar midis diplomatëve të BE-së dhe ukrainas, megjithëse kryesisht simbolik, tregon “angazhimin e qartë” të BE-së ndaj Ukrainës në luftën e saj 19-mujore, tha Josep Borrell.
“BE mbetet e bashkuar në mbështetjen e saj për Ukrainën… Unë nuk shoh që asnjë shtet anëtar të braktisë angazhimin e saj,” tha Borrell në një konferencë shtypi në kryeqytetin ukrainas.
Takimi ishte hera e parë që ministrat e jashtëm të BE-së u takuan jashtë bllokut – dhe në një zonë lufte, tha Borrell.
Bisedimet erdhën pas fitores zgjedhore të fundjavës së ish-kryeministrit sllovak Robert Fico, axhenda pro-ruse e të cilit ka ngritur pikëpyetje në lidhje me mbështetjen e vazhdueshme të BE-së për Kievin.
Vendi i vogël i Evropës Lindore mund të sjellë tensione të mëtejshme në diskutimet e BE-së për Ukrainën, siç ka ndodhur me qëndrimin përkohësisht të ftohtë të Hungarisë ndaj Kievit. Budapesti ka mbajtur lidhje të ngushta me Moskën dhe ka kundërshtuar shitjen e armëve në Ukrainë ose mbështetjen ekonomike. Sllovakia operon një linjë të rëndësishme hekurudhore për transportin e furnizimeve ushtarake perëndimore në Ukrainë.
BE, Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar kanë ofruar mbështetje masive ushtarake dhe financiare për Ukrainën në mënyrë që ajo të mund të mbrohet kundër sulmeve të Kremlinit. Ndihma është thelbësore për ekonominë e dobësuar të Ukrainës dhe deri më tani është dhënë për një periudhë të pacaktuar.
Megjithatë, është e pasigurt se për sa kohë aleatët e Kievit do të vazhdojnë të japin miliarda ndihmë.
Presidenti i SHBA Joe Biden siguroi aleatët të dielën se mbështetja financiare e SHBA-së për përpjekjet e luftës do të vazhdojë pasi Kongresi shkaktoi një ngërç duke miratuar një paketë financimi afatshkurtër që eliminoi mbështetjen për Ukrainën në luftën e saj kundër qeverisë ruse.
Sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Karine Jean-Pierre tha të hënën se Biden kishte udhëhequr më shumë se 140 vende për të dënuar pushtimin rus dhe formoi një koalicion prej më shumë se 50 vendesh për të ofruar ndihmë për Ukrainën. Ndërkohë, financat e Rusisë po përkeqësohen pjesërisht për shkak të sanksioneve.
“Ka një koalicion ndërkombëtar të fortë, shumë të fortë pas Ukrainës”, tha Jean-Pierre. Dhe nëse presidenti rus Vladimir Putin mendon se mund të na befasojë, ai e ka gabim.”
Shumë ligjvënës amerikanë pranojnë se do të bëhet gjithnjë e më e vështirë për të marrë miratimin e Kongresit për të mbështetur Ukrainën sa më gjatë të zgjasë lufta.
Borrell theksoi në konferencën e tij për shtyp se BE-ja po përpiqet për një “angazhim të qëndrueshëm” në Ukrainë. “Vendosmëria jonë … është e qëndrueshme dhe do të vazhdojë,” tha ai.
Ai shënoi një listë të angazhimeve të vazhdueshme që BE-ja 27-vendesh ka bërë dhe shpreson t’i bëjë. Këto përfshijnë 5 miliardë euro të propozuara (5.3 miliardë dollarë) ndihmë ushtarake vitin e ardhshëm, një qëllim për të trajnuar rreth 40,000 ushtarë ukrainas dhe sipërmarrje të mundshme të mbrojtjes të përbashkët BE-Ukrainë.
Shenja të tjera të angazhimit të BE-së përfshijnë mbështetjen për mbrojtjen kibernetike, një program çminimi për të ndihmuar Ukrainën të rindërtohet pas luftës dhe reforma e zbatimit të ligjit të Ukrainës për të luftuar korrupsionin, tha Borrell.
Megjithatë, “angazhimi më i fortë i politikës së sigurisë” i BE ndaj Ukrainës është t’i japë vendit anëtarësimin në bashkim, tha ai.
Ukraina është e vendosur të bëhet anëtare e BE-së dhe zyrtarët e BE-së e kanë mbështetur këtë kurs, edhe pse kjo mund të zgjasë me vite në mes të një lufte rrënimi pa fund në horizont.
“Me çdo fshat, me çdo metër që Ukraina çliron, me çdo metër në të cilin ajo shpëton njerëzit e saj, ajo po hap gjithashtu rrugën e saj drejt Bashkimit Evropian”, u tha gazetarëve në Kiev Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock.
“Si Ukraina dhe pala evropiane janë të vendosur të ecin përpara me shpejtësi maksimale, duke marrë parasysh të gjitha reformat që Ukraina ka kryer, po kryen aktualisht dhe do të vazhdojë të kryejë”, tha ministri i Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba.
Kuleba siguroi gjithashtu aleatët e vendit pasi Kongresi i SHBA hoqi ndihmën për Ukrainën nga paketa e saj e financimit.
Kuleba u tha gazetarëve se Ukraina kishte qenë në bisedime me përfaqësuesit e të dyja palëve në Kongres për të siguruar që do të arrinte më shumë ndihmë.
“Vendimi u mor ashtu siç ishte, por ne tani po punojmë me të dyja palët e Kongresit për të siguruar që kjo të mos ndodhë më në asnjë rrethanë,” tha Kuleba.
“Pyetja është nëse ajo që ndodhi fundjavën e kaluar në Kongresin e SHBA është një incident apo një sistem. Unë mendoj se ishte një incident,” shtoi ai.
Kuleba u bëri thirrje ministrave të jashtëm që “të ofrojnë mbështetjen më të mirë të mundshme për kompanitë e tyre të mbrojtjes në krijimin e bashkëpunimit me kompanitë e mbrojtjes ukrainase”.
Një bashkëpunim i tillë ka qenë kohët e fundit një temë e shpeshtë në diskutimet midis Ukrainës dhe partnerëve të saj.
Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha të hënën se nuk ka dyshim se Uashingtoni “do të vazhdojë të jetë i përfshirë drejtpërdrejt në konflikt”.
Në të njëjtën kohë, Putin po vë bast se mbështetja ndërkombëtare për Kievin do të dobësohet herët a vonë. Peskov tha se lodhja përfundimisht do të çonte në një “fragmentim” të mbështetjes së huaj për Ukrainën.
Sekretari britanik i Mbrojtjes, Grant Shapps theksoi të hënën se SHBA është “larg nga tërheqja” e mbështetjes së saj për Ukrainën dhe ai përsëriti angazhimin e Britanisë.
“Britania do të udhëheqë, pavarësisht se çfarë ndodh diku tjetër”, tha Shapps në një takim në konferencën vjetore të Partisë Konservatore në Anglinë veriore.
Borrell tha se propozimi i paqes i presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy ishte i vetmi që ende diskutohej nga liderët ndërkombëtarë pasi përpjekjet konkurruese të Kinës dhe disa liderëve afrikanë dështuan.
Plani 10-pikësh i Zelenskyy, i cili kërkon tërheqjen e plotë të Rusisë nga toka ukrainase, përfshin krijimin e një gjykate speciale për të ndjekur penalisht krimet e luftës ruse dhe krijimin e një arkitekture sigurie euroatlantike me garanci për Ukrainën.
Instituti për Studimin e Luftës, një institut me bazë në Uashington, tha se e vetmja rrugë drejt paqes ishte “të shkaktohej një disfatë e qartë ushtarake ndaj Rusisë” dhe më pas të rindërtohej Ukraina.
“Kjo rrugë është e arritshme nëse Perëndimi angazhohet të mbështesë Ukrainën në përpjekjet e zgjatura që mund të jenë të nevojshme për ta ndjekur atë,” tha agjencia në një vlerësim të botuar të dielën./AP/