Arrestimi i një agjenti zbulon rrjetin rus në Bosnje

Arrestimi i agjentit sekret rus Alexander Bezrukovni dhe ekstradimi i tij në Poloni tregojnë se Bosnja dhe Hercegovina po i reziston luftës hibride të Moskës pavarësisht përpjekjeve të Kremlinit në vendin ballkanik.

Ministri boshnjak i Mbrojtjes Zukan Helez u kritikua ashpër kur tha në nëntor 2023 se kishte kampe stërvitore për forcat speciale ruse dhe agjentët e inteligjencës në rajonin e dominuar nga serbët, miqësor ndaj Kremlinit të Ballkanit Perëndimor, Republika Srpska. Por një vit më vonë, oficeri rus i inteligjencës Alexander Bezrukovni u arrestua në komunën veriperëndimore të Bosanska Krupa.

Bezrukovni dyshohet për sabotim, terrorizëm dhe trajnim të forcave pro-ruse. Sipas të përditshmes boshnjake Dnevni Avaz, ai stërviti një grup moldavësh pranë qytetit të Banja Lukës për të kryer akte dhune kundër qeverisë pro-evropiane në Moldavi me synimin për të parandaluar hyrjen e ish-republikës sovjetike në Bashkimin Evropian. Grupi thuhet se është i lidhur me partinë euroskeptike Sor të oligarkut pro-rus dhe ish-deputetit Ilan Shor. Partia është e ndaluar në Moldavi që nga qershori 2023.

Më 14 shkurt, Bezrukovni u ekstradua nga Bosnja në Poloni, ku akuzohet për koordinimin e sulmeve kundër Polonisë anëtare të BE-së dhe NATO-s, fqinjit të saj Gjermanisë, Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të tjerë perëndimorë.

“Një rus i fshehur në Bosnje-Hercegovinë, i dyshuar për koordinimin e akteve të sabotimit kundër Polonisë, SHBA-së dhe aleatëve të tjerë, u ekstradua në Poloni dhe u arrestua me urdhër të gjykatës,” shkroi kryeministri polak Donald Tusk në X. “Punë e mirë nga ABW [Agjencia për Sigurinë e Brendshme, shërbimi i fshehtë vendas i Polonisë] dhe zyra e prokurorit. Aktivitetet armiqësore ruse konfirmohen.”

Një terrorist i rrezikshëm

Helez tha për DW se ai e sheh arrestimin dhe ekstradimin e Bezrukovnit si konfirmim të pretendimit të tij të vitit 2023 se Moldavia dinte për kampet ruse të stërvitjes në Bosnje.

“Në atë kohë, unë u sulmova ashpër verbalisht dhe në media nga Republika Srpska […], e cila pretendonte se kampe të tilla nuk ekzistonin,” tha Helez. “Por tani, pasi një terrorist i rrezikshëm që punonte për Rusinë u arrestua dhe u ekstradua në Poloni, të gjithë heshtin”.

Bosnje-Hercegovina nuk është një hallkë e dobët në luftën kundër ndikimit rus në Ballkanin Perëndimor dhe Evropë, tha Helez. Megjithatë, autoritetet boshnjake janë të pakënaqura që shërbimet sekrete moldave zbuluan para tyre se në vendin e tyre po trajnoheshin elementë pro-rusë. Helez tha se Bezrukovni ishte mbështetur nga “individë dhe grupe në Republika Srpska”.

Eksperti i mbrojtjes dhe sigurisë me bazë në Sarajevë, Nedzad Ahatovic tha për DW se Bezrukovni ishte pjesë e një rrjeti të Shërbimit Federal të Sigurisë Ruse dhe ishte përgjegjës për një “bazë logjistike për trajnimin e diversantëve dhe vendosjen e tyre në vende të ndryshme”.

“Diversantët, të trajnuar në Bosnje, Moldavi dhe gjetkë, kryen detyra të ndryshme, duke përfshirë fluturime me dron mbi bazën ajrore amerikane Ramstein në Gjermani dhe akte sabotimi kundër objekteve të industrisë së mbrojtjes dhe furnizuesve të tyre,” tha Ahatovic. Arrestimi dhe ekstradimi i Bezrukovnit kishte “prerë një korridor logjistik për financimin e aktiviteteve subversive ruse,” tha ai. “Pyetja mbetet se sa qendra të tilla ekzistojnë ende në Evropë”.

Abdulah Keranovic, zëdhënës i policisë në kantonin boshnjak të Una-Sana, ku Bezrukovni u arrestua në nëntor, i tha DW se operacioni u krye në bashkëpunim me agjencinë vendase të inteligjencës OSA në bazë të një urdhër-arresti të Interpolit.

“Kemi konstatuar se një shtetas i huaj me iniciale A.B. në zonën tonë i cili po qëndron ilegalisht në Bosnje dhe Hercegovinë dhe dyshohet se posedon dokumente të falsifikuara”, tha ai. Mediat boshnjake raportojnë se Bezrukovni kishte qenë nën vëzhgimin e OSA për disa kohë. Arrestimi u bë teksa ai po tentonte të largohej nga vendi.

Dusko Vejnovic, profesor në Fakultetin e Politikave të Sigurisë në Universitetin e Banja Lukës, tha për DW se agjentët e inteligjencës shpesh përdorin dokumente ligjore për të udhëtuar pa u zbuluar – dhe se falsifikimi i letrave të identitetit nuk është problem për ta. “Është logjike që autoritetet ruse të mohojnë akuzat inkriminuese kundër Bezrukovnit. Tani duhet të gjenden prova se ai i përkiste një rrjeti që punonte kundër interesave të Polonisë dhe vendeve të tjera”, tha ai.

Në tetor, Ambasada e SHBA në kryeqytetin boshnjak Sarajevë raportoi raporte shqetësuese për rusët e lidhur me grupet ushtarake private që operojnë një kamp në Republika Srpska dhe trajnojnë individë për të penguar procesin demokratik në Moldavi. Sipas transmetuesit të huaj të SHBA-së Radio Evropa e Lirë/Radio Liberty, ka gjithashtu prova të vendndodhjeve në Bosnje dhe Serbinë fqinje ku të rinjtë po trajnohen nga agjentë të lidhur me ushtritë private mercenare ruse si Grupi Wagner./DW/