Podrška studentima koji protestuju mogla bi da „košta“ žičkog mitropolita smene

Mitropolit žički Justin nalazi se na udaru Sinoda Srpske pravoslavne crkve, koji je pokrenuo istragu protiv njega pod obrazloženjem da je upitan način na koji je do sada vodio Eparhiju žičku. Kako saznaje “Nova“, ideja je da se Justinu uputi zahtev da se povuče sa čela eparhije, a pravi razlog zbog kog se vodi postupak jeste njegova podrška građanima i studentima, kao i otvorena kritika represije koju je režim sprovodio u prethodnih 11 meseci.

Kako saznajemo, Sinod Srpske pravoslavne crkve formirao je u utorak komisiju koju čine mitropolit bački Irinej Bulović, episkop budimljansko-nikšićki Metodije i protojerej-stavrofor Velibor Džomić. Ona bi trebalo da donese zaključak o tome na koji način je mitropolit Justin vodi eparhiju koja mu je poverena.

Ono što mu se najviše zamera, a što se (makar za sada) ne spominje zvanično u izveštajima, jeste javno komentarisanje društveno-političke krize u Srbiji i kritikovanje represije koju vlast sprovodi nad građanima.

Podsetimo, mitropolit Justin se oglasio nakon protesta u Valjevu koje su obeležile scene policijskog nasilja nad građanima. On je tom prilikom kritikovao postupanje nadležnih organa, što je u crkvenim krugovima protumačeno kao odstupanje od zvaničnog narativa vrha SPC.

„Pozivamo predstavnike vlasti da ne zaborave na svoju suštinsku dužnost – da štite narod. Moć nije data radi nasilja nego radi služenja. Zloupotreba sile ne može doneti mir, može samo produbiti rane i ostaviti ožiljak koji dugo ne zarasta. Podsećamo da su nedavna hapšenja i prebijanja rane o kojima govorimo. A svima onima koji nevini stradaju dajemo molitvenu podršku da opstanu i istraju na putu istine“, rekao je tom prilikom mitropolit.

Kako je Justin postao meta

Prema informacijama „Nove“, članovi komisije imaće zadatak da obave razgovor sa Justinom, nakon čega će mu, kako se navodi, biti predloženo da se povuče sa mesta mitropolita Eparhije žičke.

„Justin je smetnja jer su njegovi sveštenici podržavali studente ovih 11 meseci, dočekivali ih svuda kad su pešačili… On je u februaru bio potpisnik pisma koje je šestorica episkopa uputila patrijarhu Porfiriju, u kojem su istakli da su studenti naša budućnost, istovremeno osuđujući mitropolita kruševačkog Davida koji je mladost Srbije nazvao ustašama“, objašnjava naš izvor.

U prethodnim mesecima Eparhiju žičku su pohodile brojne inspekcije SPC koje su imale cilj da utvrde nepravilnosti u vođenju, kako bi se pronašlo opravdanje da, pre svega, manastir Studenica pređe pod direktnu kontrolu patrijarha Porfirija.

„Oni već duže vreme pokušavaju da Studenicu proglase stavropigijalnim manastirom (da iguman ne odgovara episkopu, već direktno patrijarhu – prim. aut.), s obzirom na to da je trenutno pod jurisdikcijom žičkog episkopa. Ta ideja je postojala i ranije, ali se njeno sprovođenje ubrzalo nakon javnih istupa mitropolita Justina“, naglašava naš sagovornik i podseća da je identičnu stvar patrijarh Porfirije već sproveo u delo u Eparhiji istočnoameričkoj, gde je crkva Svetog Save u Njujorku van jurisdikcije vladike Irineja Dobrijevića.

„Zato mesecima izazivaju veštački raskol protiv Justina. Doskorašnji iguman Studenice je sadašnji Porfirijev vikar, vladika moravički Tihon. U internim razgovorima se on pominje kao neko koga vrh SPC vidi kao zamenu za Justina. Reč je episkopu koji je isleđivao sveštenika Vukašina Milićevića i teologa Blagoja Pantelića u okviru procesa koji je protiv njih pokrenuo poglavar SPC“, podvlači izvor „Nove“.

Eparhija žička je jedna od najznačajnijih srpskih eparhija zbog svog istorijskog, duhovnog, kulturnog i simboličkog značaja za razvoj Srpske pravoslavne crkve i srpske državnosti. Žička eparhija potiče iz najranijeg perioda organizovane Srpske crkve. Osnovana je u vreme Svetog Save, koji je upravo u manastiru Žiča 1219. godine ustoličio prvog srpskog arhiepiskopa i time utemeljio autokefalnu (samostalnu) Srpsku pravoslavnu crkvu. Žiča je tako postala prva arhiepiskopija srpske crkve, sedište prvog poglavara i duhovno središte novostvorene srpske države.

Mitropolit žički Justin bio je godinama iguman manastira Crna Reka, a potom vladika Eparhije timočke. Već više od deset godina nalazi se na čelu Eparhije žičke. Upućeni kao opisuju kao episkopa „starog kova“, koji izbegava medijsko eksponiranje i koji je posvećen eparhiji i vernom narodu. Bio je izuzetno blizak sa mitropolitom Amfilohijem i vladikom Atanasijem.

Ko vodi postupak protiv Justina

Iako je očigledno da se nijedna odluka unutar SPC ne sprovodi makar bez prećutnog odobrenja patrijarha Porfirija, poglavar SPC je ipak odlučio da ne uđe u direktan obračun sa mitropolitom Justinom, već je u tu svrhu pokrenuo formiranje komisije unutar Sinoda, koju čini njegov duhovni otac mitropolit Irinej Bulović, poznat kao neko ko je godinama jedan od najglasnijih podržavalaca svakog režima. Podsetimo, on je zajedno sa patrijarhom Porfirijem, tokom boravka u Moskvi, „informisao“ predsednika Ruske Federacije Vladimira Putina da je u Srbiji na delu „obojena revolucija“.

Pored Bulovića, član komisije je episkop budimljansko-nikšićki Metodije, koji je u prethodnom periodu napravio veliki zaokret, te prešao put od episkopa koji je odbijao da prisustvuje svečanom ručku na Andrićevom vencu do nekoga ko uručuje odlikovanje predsedniku Srbije Aleksandru Vučiću.

Pored episkopa, član sinodske komisije je i Velibor Džomić, sveštenik čije se ime neretko pojavljuje u procesima koje Crkva vodi protiv neposlušnih. Džomić je u maju bio učesnik i prvog podkasta SPC, koji je bio posvećen „obojenoj revoluciji“ u Srbiji.

Ovim povodom redakcija „Nove“ obratila se informativnoj službi Srpske pravoslavne crkve, kao i Eparhiji žičkoj, kako bismo dobili odgovor na navode o istrazi protiv mitropolita Justina i eventualnom zahtevu za njegovo povlačenje, ali do zaključenja teksta nismo dobili njihov komentar./Nova.rs/