Četiri mjeseca od smjene Kentere i samo mjesec nakon što su osmislili plan akcije – a sve dok traju politička prepucavanja oko predsjedničkih izbora – Dritan Abazović i njegov pulen Artan Kurti u tišini završavaju posao: sve pod plaštom nove sistematizacije, formiraju mrežu lojalnih operativaca kojima mogu upravljati, a iz službe nastoje da otjeraju ili marginalizuju ljude koji štite interese države Crne Gore.
Vlada Dritana Abazovića je prije petnaest dana, u internoj proceduri, usvojila akt o sistematizaciji radnih mjesta u Agenciji za nacionalnu bezbjednost. Prema saznanjima Pobjede, već nekoliko dana u tajnoj službi dijele se rješenja za posao uposlenicima koji su angažovani po nalogu generalnog inspektora ANB-a Artana Kurtija, koji suštinski rukovodi ovom službom, a koji je čovjek od povjerenja odlazećeg premijera Dritana Abazovića.
– Počeli su da dijele rješenja po novoj sistematizaciji. Daju ih svima ovima što su ih u međuvremenu angažovali. Otvaraju nova radna mjesta. Legalizuju sve ovo što su napravili od službe i što će tek napraviti, kada sklope svoju mrežu lojalnih sadašnjoj izvršnoj vlasti lidera Ure – kazali su Pobjedi izvori iz Agencije za nacionalnu bezbjednost koji su ostali na braniku državnih interesa nakon što su crnogorsku tajnu službu u decembru 2020. godine, imenovanjem za direktora Dejana Vukšića, preuzeli ruski i srpski agenti.
Agencija je nakon smjene Vukšića u maju 2021. godine te imenovanjem Sava Kentere za direktora na kratko bila konsolidovana, ali je odlazeći premijer Dritan Abazović razriješio Kenteru pošto su kraci dvije međunarodne istrage u kojima je učestvovala crnogorska tajna služba doveli do ljudi iz Abazovićeve stranke.
KO JE ŠVERCOVAO O TROŠKU DRŽAVE
U međunarodnoj akciji suzbijanja krijumčarenja duvana došlo se do podataka da se u Crnoj Gori šverc cigareta odvija pod državnom kontrolom, a među uhapšenima je i doskorašnji direktor Uprave prihoda i carina i funkcioner Abazovićeve Ure – Rade Milošević.
Nezvanično se pominje da je u ovaj švercerski posao bio uključen još jedan funkcioner ove partije Zoran Mikić, a da je o svemu bio obaviješten i sam Abazović. Pobjeda je 24. decembra prošle godine objavila dokument koji su sačinili operativci ANB-a, u saradnji sa stranim obavještajnim službama, u kojem se precizno otkriva šema državnog šverca cigareta.
– Prema operativnim saznanjima, krijumčarenje cigareta odvija se pod patronatom direktora Uprave prihoda i carina Rada Miloševića, a iste su odobrene od strane premijera Dritana Abazovića, koji dio prihoda iz predmetnih aktivnosti koristi za lične ili potrebe političkog subjekta koji predvodi. Za koordinaciju aktivnosti zadužen je visoki funkcioner Ure Zoran Mikić, a na realizaciji su angažovani pojedinci koji imaju iskustvo i infrastrukturu u obavljanju ovih poslova – zapisano je u dokumentu koji je dijelom došao do šire javnosti.
U tom internom aktu naglašava se da informacije o državnom švercu cigareta posjeduju i međunarodni partneri koji ostvaruju saradnju sa crnogorskim državnim organima na planu suzbijanja krijumčarenja cigareta, posebno službe Velike Britanije.
– Operativna saznanja ukazuju da su, krajem jula i početkom avgusta, održana bar dva sastanka Zorana Mikića u Budvi. Na tom sastanku je razgovarano o realizaciji posla i dijeljenju profita – ističe se, između ostalog, u dokumentu koji postoji u ANB-u, ali je i stigao u posjed stranih partnerskih službi.
Specijalno državno tužilaštvo na čelu sa Vladimirom Novovićem vodi opsežnu istragu da bi do kraja razotkrilo upletenost brojnih ljudi u lanac šverca. No, za sada je u pritvoru ostao jedino Rade Milošević koji slovi za ključnog čovjeka, osumnjičenog da je direktno bio uključen u kriminalni posao.
Za sada nema informacija o nastavku istrage u slučaju ,,državni šverc cigareta“.
VEZA IZ KREMLJA
Istovremeno, smjenom Sava Kentere lagano je utihnula i priča o aktivnostima ANB-a na razbijanju ruske špijunske mreže.
Iako je premijer Abazović kao formalni razlog smjene Kentere na telefonskoj sjednici Vlade naveo da ga ,,neki ljudi u ANB-u nijesu informisali o akciji suzbijanja državnog šverca cigareta“, izvjesno je da je i operacija razbijanja ruske agenturne mreže u Crnoj Gori bila jedan od motiva za smjenu vrha ANB-a.
U međunarodnoj akciji Agencija za nacionalnu bezbjednost, na čelu sa Kenterom, dostavila je brojne podatke na osnovu kojih je Ministarstvo unutrašnjih poslova Crne Gore donijelo rješenje o uskraćivanju boravka i zabrani ulaska u Crnu Goru za 28 stranih državljana, većinom Rusa.
Među onima kojima je zabranjen ulazak u Crnu Goru našao se i bivši ambasador Republike Srbije Vladimir Božović, kao i Bratislav Stoiljković, vlasnik Adria Management Services (Adria MS) i predsjednik Upravnog odbora Adria – Jadran medijske grupe unutar koje su TV Adria i Radio Jadran Boka.
U sklopu iste operacije, Specijalno policijsko odjeljenje, po nalogu Specijalnog državnog tužilaštva, uhapsilo je 29. septembra prošle godine dvojicu crnogorskih državljana: penzionisanog crnogorskog diplomatu Radomira Sekulovića i preduzetnika Vladimira Vlatka Belojevića. Nakon saslušanja u Osnovnom državnom tužilaštvu Sekuloviću je određeno zadržavanje do 72 sata, dok je Belojević pušten da se brani sa slobode.
Kasnije je iz Specijalnog državnog tužilaštva objašnjeno da su protiv njih podnijete krivične prijave zbog nedozvoljenog držanja oružja, a da je u toku izviđaj za krivična djela – stvaranje kriminalne organizacije i špijunaža.
Za sada nema podataka da li je izviđaj ustanovio direktne veze Sekulovića sa ruskim špijunima u Crnoj Gori.
CILJ AKCIJE
Kako su Pobjedi saopštili izvori iz bezbjednosnog sektora, cilj međunarodne akcije koju je u Crnoj Gori sprovodio tim Sava Kentere bio je razotkrivanje ključnih punktova koje Moskva koristi za vođenje hibridnog rata protiv Crne Gore kao članice NATO pakta.
Kako je Pobjeda pisala početkom oktobra prošle godine, nije slučajnost što se akcija odigravala nakon što je smijenjen prosrpski nastrojeni Dejan Vukšić i tek što je na čelo ANB postavljen Savo Kentera, a za koordinatora Biroa za operativnu komunikaciju imenovan Raško Konjević.
Novi ljudi, jasne zapadne profilacije, uvjerili su međunarodne partnere da je, uz sve teškoće, moguća akcija kidanja ruskih veza u crnogorskim institucijama. Kako je našem listu rečeno iz jednog zapadnog izvora, realizacija doktrine ,,meke ruske moći“ podrazumijeva djelovanje na više nivoa: kroz institucije targetirane države, obavještajni sektor, ali intenzivno i kroz usmjeravanje djelovanja raznih nevladinih organizacija, udruženja, pravoslavnih bratstava, kao i medija koje ovdje kontoliše ,,imperijalni“ Vučićev Beograd, kao proksi Putinovog Kremlja.
Ispostavilo se, međutim, da je aktivnost na razbijanju rusko-srpske agenturne mreže bila prst u oko i Beogradu i Moskvi.
Zato se Abazovićev potez, smjena Sava Kentere iz vrha ANB-a, može tumačiti kao kontraudar sa ciljem da se zaustavi akcija razbijanja špijunske agenture. Nesumnjivo, razobličavanje državnog šverca cigareta i hapšenje Rada Miloševića bio je dodatni motiv da Dritan Abazović preduzme akciju ,,kontrole štete“.
Tim prije što je razobličavanje državnog šverca cigareta vodilo i do ljudi koji imaju veze sa Abazovićevom Urom.
KURTI – ABAZOVIĆ – MILIĆ
Premijeru i lideru Ure odgovara sadašnja anarhična situacija – kada ne postoji parlamentarna većina za izbor nove vlade, a opozicija nema moć da direktno utiče na dešavanja u izvršnoj vlasti – da potpuno zagospodari bezbjednosnim sektorom. Stvaranjem mreže uticaja u ANB Abazović istovremeno jača vlastitu poziciju moći, iako je premijer u tehničkom mandatu.
Abazović, bez podrške parlamenta, vlada Crnom Gorom već šest mjeseci, ali odluke donosi kao da je u punom mandatu.
Fokus mu je na sektoru bezbjednosti, pogotovo na Agenciji za nacionalnu bezbjednost nad kojom je bio izgubio kontrolu dok je na njenom čelu bio Kentera, kojeg je i nevoljno imenovao, pritisnut stavom zapadnih partnera da u ovoj službi žele da vide čovjeka kojem oni vjeruju i koji će biti sposoban da je oslobodi ruskog uticaja.
Međutim, kada su istrage ANB-a dovele do njega, početkom oktobra razriješio je Kenteru. Za novog vršioca dužnosti direktora ANB-a postavio je Borisa Bata Milića, dugogodišnjeg operativca ove službe, jednog od prvih „preletača“ koji su se 2020. godine stavili na raspolaganje novoj vlasti i novom direktoru Vukšiću.
Abazovićevo povjerenje dobio je nakon što je otkazao poslušnost Vukšiću: kada je shvatio da će ovaj biti smijenjen sa tadašnje pozicije Milić je usluge ponudio lideru Ure.
Pobjeda je još u januaru prošle godine pisala da Milić dostavlja informacije i dokumenta Artanu Kurtiju, bliskom prijatelju Abazovića.
POLITICKO PRIJATELJSTVO: Kurti i Abazović
Da mu je Kurti čovjek od povjerenja, Abazović je potvrdio kada ga je u julu prošle godine imenovao za generalnog inspektora u ANB-u, što je pozicija nad kojom ingerencije ima Vlada, kako bi preko njega pokušao da se domogne tajnih podataka.
DUGOROČNE POSLJEDICE
Kako Kurti nije mogao da prođe bezbjednosne provjere zbog kriminalne prošlosti, Kentera je u oktobru potpisao rješenje prema kojem on nije mogao dobiti pristup tajnim podacima… Uzalud: Abazović je smijenio Kenteru, a Kurti je ostao u ANB-u i sada je on glavni čovjek u službi.
– Kurti je alfa i omega. Ne smiju od stranaca da ga i formalno imenuju za direktora i njima pričaju da on ne radi ništa značajno u Agenciji. U stvarnosti, jedino se on pita i to za sve živo, po svim linijama – kategorični su izvori Pobjede iz ANB-a.
Tvrde da svi ljudi koji ovih dana dobijaju rješenja po novoj sistematizaciji su oni koji su angažovani od kada je Abazović, preko njega, ponovo preuzeo kontrolu nad Agencijom.
Pobjeda je u januaru pisala da se akt o sistematizaciji Agencije za nacionalnu bezbjednost radi u strogoj tajnosti.
– Na dokumentu rade v. d. direktora Boris Milić i generalni inspektor Artan Kurti, sa nekolicinom ljudi od povjerenja – rekli su tada izvori Pobjede, ističući da u izradu sistematizacije nije uključena „čak, ni većina načelnika“.
Kazali su i da se rade provjere i testiranja za nove ljude koje planiraju da zaposle, te da je „sramota kakvih kadrovskih rješenja ima“.
– Kriterijumi više ne postoje. Većina onih koji će biti zapošljeni su preporuka srpske agenturne mreže – od Crkve Srbije do proruskih i prosrpskih partija – kazali su tada naši sagovornici.
Aktom o sistematizaciji, prema njihovim riječima, Abazović, Kurti i Milić, planiraju da se „žestoko osvete onima koji im se nijesu prodali“. Kategorični su da Abazović preko Kurtija i Milića zadaje posljednji udarac Agenciji za nacionalnu bezbjednost, stavljajući je u potpunu kontrolu.
– Ovako kako će je ovi ljudi sistematizovati to će biti kancer za državu. Sve što je do sada učinjeno smiješno je pri ovome što bi napravili ako ovo prođe – upozorili su u januaru izvori Pobjede iz ANB-a.
POTRAGA ZA ,,VELIKOM AKCIJOM“
Svjesni da će velike promjene u mreži operativaca izazvati pozornost i domaće javnosti, ali i partnerskih službi, u Agenciji za nacionalnu bezbjednost sada panično traže način da proizvedu neku veliku akciju, kako bi ,,opravdali“ nova postavljenja.
– Pritisak je na operativce da se pošto-poto nešto mora realizovati ,,neki veliki slučaj“ po kriminalu. Cigare ili droga. Pravi se pritisak i na carinu (Uprava prihoda i carina prim. aut). Pritisli su i mobilisali sve što imaju da nešto naprave – kažu izvori Pobjede iz ANB-a.
U međuvremenu, operacija postavljenja lojalnih ljudi se okončava. Četiri mjeseca od smjene Kentere i samo mjesec nakon što su osmislili plan akcije – a sve dok traju politička prepucavanja oko predsjedničkih izbora – Dritan Abazović i njegov pulen Artan Kurti u tišini završavaju posao: sve pod plaštom nove sistematizacije, formiraju mrežu lojalnih operativaca kojima mogu upravljati, a iz službe nastoje da otjeraju ili marginalizuju ljude koji štite interese države Crne Gore.
Jasan je odgovor na pitanje: za čije će interese da radi tako ,,osvježena“ ANB iz koje se uklanjaju crnogorskoj državi lojalni ljudi?
,,Slovenačka veza“
PN: Prema informacijama Pobjede, hapšenje ruskih špijuna u Sloveniji je obavljeno u sklopu šire operacije otkrivanja ruske agenturne mreže na prostoru Balkana i dio je iste međunarodne akcije koja je od avgusta sprovođena i u Crnoj Gori
Slovenački mediji, ali i brojni evropski, objavili su 30. januara vijest da su ,,službe sigurnosti u Sloveniji otkrile i uhapsile dvojicu stranih državljana osumnjičenih za špijunažu za Rusiju“.
Okružno tužilaštvo u Ljubljani potvrdilo je početkom februara da je, na osnovu izvještaja obavještajnih službi, u decembru pokrenut istražni postupak u sklopu kojeg su, 5. decembra, pritvorene dvije osobe zbog ,,krivičnog djela špijunaže za rusku obavještajnu službu i krivičnog djela ovjeravanja neistinitog sadržaja“.
Zbog interesa dalje istrage, postojao je embargo na obavijest o hapšenju ruskih špijuna.
Ispostavilo se da su obje uhapšene osobe, čiji se identitet ne otkriva, imale državljanstvo i pasoše trećih zemalja i nijesu se predstavljale kao ruski državljani. Kako je objavio list Delo, jedan od uhapšenih imao je argentinsko državljanstvo.
Dvojica agenata, otkrila je istraga, prethodno su unajmili poslovni prostor za kompaniju koja se bavila trgovinom nekretninama, a služila im je kao paravan za špijunski rad u Sloveniji.
Zapadni obavještajni izvori tvrde da otkrivena špijunska ćelija nije djelovala samo u Sloveniji, već je imala razgranatu saradnju sa drugim ćelijama, prevashodno u Jugozapadnoj Evropi.
Prema informacijama Pobjede, hapšenje ruskih špijuna u Sloveniji je obavljeno u sklopu šire operacije otkrivanja ruske agenturne mreže na prostoru Zapadnog Balkana i dio je iste međunarodne akcije koja je od avgusta sprovođena i u Crnoj Gori.
Briselski portal Euroaktiv koji je, svojevremeno, prenio vijest o hapšenju dvojice ruskih špijuna u Sloveniji, konstatovao je kako posljednjih godina udružene tajne službe evropskih zemalja, prevashodno država članica NATO, sve više pažnje posvećuju istraživanjima moguće ruske špijunaže među svojim oružanim snagama, obavještajnim službama i drugim državnim institucijama./Pobjeda/