Senzacionalizam i huškanje

Ruski mediji uglavnom prate zvanični ruski državni narativ kada je u pitanju Kosovo. Taj narativ, opet, crpi svoje informacije iz zvaničnog srpskog državnog narativa i propagande. Od početka agresije Rusije na Ukrajinu, ruska medijska scena, postala je još neslobodnija, i svi disonantni glasovi, kojih je i do rata bilo malo, sada su postali potpuno marginalizovani. Tako da je veoma teško, skoro nemoguće naići na vjerodostojne informacije na ruskom jeziku o tome što se dešava na Kosovu, posebno tokom kriznih situacija, i rasta tenzija.

Ovdje isključujemo redakcije Zapadnih medija na ruskom jeziku, koje vjerodostojno izvještavaju o dešavanjima u svijetu. Prije svega mislimo na “Current Time” redakciju Radija Slobodne Evrope, DW redakciju na ruskom, Glas Amerike na ruskom i BBC na ruskom jeziku, kao i brojne ruskojezične portale iz Ukrajine.

U decembru su se ruski mediji bavili barikadama na sjeveru Kosova, operacijama kosovske policije, smještajući vijesti u različite kontekste, u zavisnosti od uređivačke politike medijske kuće. Interesantan je fenomen da veliki mediji izvještavaju trudeći se da zadrže neutralan ton, dok manji i marginalniji gradski portali u Moskvi pozivaju analitičare i politikologe, koji otvorenije i glasnije promovišu propagandne narative koje zastupaju zvanični Beograd i Moskva.

Tako novinarka porala Moskva24, Margarita Martovskaja, izvještavajući o posljednjoj krizi 12. decembra bira tendenciozni naslov teksta “Zaoštravajući kurs. Kakve koristi ima Zapad od konflikta Srbije sa Kosovom” pozivajući se na komentar ruskog politikologa Andreja Koškina, rukovodioca katedre sociologije i politikologije na Plehanovljevom ekonomskom univerzitetu u Moskvi.

Koškin promoviše tezu o tome da Zapad koristi Kosovo kako bi vršio pritisak na Rusiju. U propagandnom zanosu Koškin tvrdi da NATO preko Kosova pokušava da sakrije svoje gubitke u Ukrajini, i da Zapad, “svjestan da Ukrajine neće izdržati”, otvara drugi front u Evropi:

“Da bi to spriječio, NATO podstiče rat na Balkanu, posebno u Srbiji sa Kosovom. Tamo nije teško zapaliti sukob velikih razmjera. Naravno, Rusija će se založiti za pravoslavnu Srbiju i njena pažnja će se raspršiti (preusmjeriti sa Ukrajine na Balkan prim. prev.). Zapad vjeruje da će to zaustaviti Rusiju na putu do konačne pobjede u Ukrajini”.

Liberalna Nova Gazeta, čiji je glavni urednik Dmitri Muratov, prošlogodišnji laureat Nobelove nagrade za mir, izvještava o incidentu u noći između 25. i 26. decembra, saopštavajući u pucnjima na jedinice KFOR-a pozivajući se na Rojters. Takođe, poziva se i na srpsku Politiku, u kojoj je saopšteno da su “albanski specijalci napali barikade u Zubin Potoku”. Nerazumijevanje situacije i nepoznavanje jezika pokazuje slabost ovog liberalnog ruskog medija, koji neznaveno u ovom tekstu embeduje tvit sa uvrjedljivim komentarom upućenom Albancima.

Blago, ili bolje rečeno kontrolisano opoziciona Nezavisimaya Gazeta, izvještava o predaji kandidature Kosova za članstvo u EU. Tekst potkrijepljen sa dosta tačnih informacija, i sa prividno nepristrasnim tonom, ipal nosi tendenciozan naslov “U odnosima Rusije i Zapada pojaviće se nova konfliktna tema”, koji podsjeća na onaj sa portala Moskva24, koji govori o širenju konfliktnih frontova. Sam tekst završava zaključkom da je Ministarstvo vanjskih poslova Ruske Federacije poručilo da je Rusija uključi u razrješavanje situacije, citirajući portparolku MVP RF Mariju Zaharovu, koja je poručila da je ruski ambasador u Srbiji „u bliskom kontaktu sa srpskim rukovodstvom, ima uputstvo o konkretnim koracima podrške, koji se sastoje u normalizaciji ili sugerisanju načina za normalizaciju situacije”.

Komsomoljskaja Pravda na sebi svojstven i senzacionalistički način podgrijava situaciju u tekstu pod naslovom “Srbija na ivici rata sa Kosovom: Srbi grade barikade, čuju se pucnji” koji zaključuje riječima “ako se do božićnih praznika situacija ne može staviti pod kontrolu, onda bi doček Nove godine bi na kraju mogao biti zaista krvav”.

Državna agencija RIA Novosti takođe propagandistički i senzacionalistički izvještava o krizi na sjeveru Kosova, i u tekstu od 17.12. “Razlog za napad. Na Kosovu otvorili sezonu lova na Srbe” pozivajući se na srpski Kurir, piše da se Kosovo naoružava i preiprema za rat.

Pozivajući se na RIA Novosti, Moskovski Komsomoljec pravi paralelu sa Ukrajinom i podražava ruski propagandu o invaziji na Ukrajinu “Srbija dobija svoju Specijalnu vojnu operaciju na Kosovu”, podgrijavajući srpski narativ o uvođenju srpske vojske i policije na Kosovo.

I Izvestija se priključuje sumornim i senzacionalističkim prognozama. U tekstu “U Srbiji najavili približavanje nepovratnoj tačci na Kosovu”, citirajući Nemanju Starovića, bivšeg državnog sekretara u Vladi Srbije.

Vechernaya Moskva citira poznatog ruskog prokremaljskog politikologa Sergeja Markova, koji promoviše narativ o “drevnom srpskom Kosovu” kojeg poredi sa Kijevom: “Isto što Kijev (znači) za Rusiju, Srbima je veoma teško psihološki je veoma teško da se odreknu Kosova”.

Markov govori da je cilj EU i SAD da bezuslovnim priznanjem “ponize Srbiju”, koja bi se priznanjem Kosova “stavila pod punu kontrolu Zapada”.

Markov u tekstu širi narativ o vlastima u Prištini kao terorističkim.

Zvanično glasilo ruskog ministarstva odbrane TV Zvezda, propagandistički izvještava o zahtjevu srpskih vlasti za povratak njihovih bezbjednosnih snaga na Kosovo. U tekstu “Srbija bi mogla da pošalje do 1.000 pripadnika snaga bezbednosti na Kosovo i Metohiju”, optužujući vlasti u Prištini za provokaciju.

Eksluzivno za The Geopost: Ljubomir Filipović