
Kryeministri hungarez Viktor Orbán zhvilloi bisedime të martën me Vladimir Putin në një takim të rrallë personal për presidentin rus me një udhëheqës të një vendi të Bashkimit Evropian.
Orbán dhe Putin u takuan në Pekin përpara një forumi ndërkombëtar mbi një nga politikat më të rëndësishme të presidentit kinez Xi Jinping, “Belt and Road Initiative”. Fokusi i takimit të tyre ishte aksesi i Hungarisë në energjinë ruse.
Udhëheqësit e BE-së dhe vendeve të tjera perëndimore kanë shmangur kryesisht kontaktin me Putinin lidhur me pushtimin rus të Ukrainës që filloi në shkurt. Kancelari austriak Karl Nehammer u takua personalisht me Putinin në prill 2022.
“Hungaria nuk ka dashur kurrë një konfrontim me Rusinë. Hungaria gjithmonë ka kërkuar të zgjerojë kontaktet,” i tha Orban Putinit, sipas një përkthimi rus të fjalëve të tij të transmetuara në televizionin shtetëror rus.
Marrëdhëniet dypalëshe midis dy vendeve kanë vuajtur si rezultat i sanksioneve të BE-së kundër Moskës, tha ai.
Qëndrimi i Hungarisë ndaj luftës ka ngatërruar partnerët e saj evropianë dhe ka çuar në bllokime në mbështetjen financiare dhe ushtarake për Kievin. Orbán ka refuzuar të furnizojë Ukrainën me armë dhe nuk ka lejuar transferimin e tyre përtej kufirit hungarez-ukrainas. Ai gjithashtu ka kërcënuar se do të vërë veton ndaj sanksioneve të BE-së kundër Moskës, edhe pse ai gjithmonë në fund votoi për to.
Takimi i Orbanit me Putinin dukej se ishte një ndihmë për presidentin rus, i cili ishte në gjendje të vinte në dukje se uniteti brenda BE-së mbi mbështetjen për Ukrainën – dhe dënimin e Rusisë për fillimin e luftës – po lëkundet.
Putin tha se megjithëse mundësitë për të ruajtur marrëdhëniet me disa vende “janë të kufizuara në situatën aktuale gjeopolitike, ne jemi të kënaqur që kemi arritur të ruajmë marrëdhëniet me shumë vende evropiane, përfshirë Hungarinë dhe të zgjerojmë”.
Budapesti ka bllokuar një paketë ndihme ushtarake prej 500 milionë euro (526 milionë dollarë) të BE-së për Kievin që nga maji dhe tha se do ta bënte këtë derisa të merrte koncesione nga Kievi për listimin e një banke hungareze si sponsor ndërkombëtar të luftës.
Orbán, një populist konservator që ka kritikuar vazhdimisht sanksionet perëndimore kundër Rusisë, tha se vendi i tij mbeti i përkushtuar për të ruajtur lidhjet me Moskën, nga e cila Hungaria është shumë e varur për gaz natyror, naftë dhe karburant bërthamor.
Ndërsa shumica e fqinjëve të Hungarisë në Evropën Qendrore dhe Lindore kanë bërë përpjekje të mëdha për t’u bërë i pavarur nga energjia ruse, Orbán ka punuar për të ruajtur dhe madje rritur furnizimet me gaz dhe naftë rus pasi ato janë thelbësore për funksionimin e ekonomisë hungareze.
“Ne po bëjmë atë që mundemi dhe po përpiqemi të shpëtojmë atë që mund të shpëtohet në kontaktet tona dypalëshe,” tha ai, duke iu referuar zgjerimit të planifikuar të centralit të vetëm bërthamor të Hungarisë nga kompania shtetërore ruse e energjisë bërthamore Rosatom. Projekti po financohet me një kredi prej 10 miliardë eurosh (10.5 miliardë dollarë) nga një bankë shtetërore ruse.
Në një postim në faqen e tij në Facebook, Orbán përsëriti thirrjen e tij të kahershme për një armëpushim dhe bisedime të menjëhershme për paqen në Ukrainë, pa thënë se çfarë do të thotë një marrëveshje e tillë për sigurinë ose integritetin territorial të Ukrainës në të ardhmen.
“Ka një pyetje në mendjen e të gjithëve në Evropë sot: A do të ketë një armëpushim në Ukrainë,” shkroi Orbán. “Për ne hungarezët, gjithashtu, gjëja më e rëndësishme është që fluksi i refugjatëve, sanksionet dhe luftimet në vendin tonë fqinj të ndalojnë.
Putin, duke bërë një udhëtim të rrallë jashtë Rusisë, po zhvillon një sërë takimesh me liderë të tjerë që kanë ardhur në Pekin për Forumin Brez dhe Rrugë dhe gjithashtu do të zhvillojë bisedime me Xi.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiq tha të martën se kishte një takim të shkurtër me Putinin, i cili gjithashtu ka të ngjarë të ngrejë shqetësime në Evropë. Nën Vuçiqin, Serbia është larguar gjithnjë e më shumë nga qëllimi i saj i deklaruar për t’u bashkuar me BE-në dhe është afruar ekonomikisht dhe politikisht me Rusinë dhe Kinën.
Serbia ka refuzuar t’i bashkohet sanksioneve të BE-së kundër Moskës, megjithëse Vuçiq thotë se Serbia respekton integritetin territorial të Ukrainës.
Si Kina ashtu edhe Rusia janë furnizuesit kryesorë të armëve për ushtrinë serbe në një kohë kur tensionet në rritje mbi ish-krahinën e saj, Kosovën, përbëjnë një nga shqetësimet më të mëdha të sigurisë së Perëndimit për stabilitetin rajonal.
Kina i ka dhënë Serbisë miliarda dollarë kredi për fabrikat dhe autostradat e ndërtuara nga kompanitë kineze. Një marrëveshje e tregtisë së lirë e nënshkruar me Kinën të martën është në kundërshtim të drejtpërdrejtë me politikën ekonomike të BE-së dhe do të duhej të braktisej nëse Serbia do të anëtarësohej në BE./abcnews/