
Lista e fundit e sanksioneve të Departamentit të Thesarit të SHBA (OFAC) përfshin disa përfaqësues politikë të etnitetit së BeH-së Republika Srpska (RS), së bashku me individë dhe njësi nga Maldivet dhe Afganistani.
Përfaqësuesja serbe në Presidencën e BeH-së, Zeljka Cvijanović, kryeministri i RS-së, Radovan Visković, kolegu i tyre partiak Milos Bukejlović, i cili është Ministër i Drejtësisë i entitetit të BeH-së, si dhe kryetari e Kuvendit të RS-së, Nenad Stevandic, janë sanksionuar.
Ata do t’i bashkohen liderit të Unionit të Social Demokratëve të Pavarur (SNSD) dhe Presidentit aktual të RS, Milorad Dodik, i cili u vendos në listën e sanksioneve nga Departamenti i Thesarit i SHBA në janar 2022 për korrupsion.
Sanksionet e fundit të SHBA kundër katër krerëve të RS u vendosën si rezultat i ligjit mbi Gjykatën Kushtetuese të BeH, i cili u miratua nga Asambleja Kombëtare e RS, sipas faqes së internetit të Ambasadës së SHBA në Bosnje dhe Herzegovinë.
“Këta udhëheqës janë drejtpërdrejt përgjegjës për miratimin e Ligjit për Asamblenë Kombëtare të Republikës Srpska, i cili i shpall vendimet e Gjykatës Kushtetuese të BeH të pazbatueshme në RS, duke penguar dhe rrezikuar kështu zbatimin e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit,” thuhët ne deklaratë.
Ata shtojnë se ky veprim kërcënon stabilitetin, sovranitetin dhe integritetin territorial të Bosnjë-Hercegovinës dhe paqen e fituar me vështirësi sipas Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit.
“Kjo sjellje rrezikon më tej rrugën e ardhshme të vendit dhe integrimin e suksesshëm në institucionet euro-atlantike,” tha Brian E. Nelson, nënsekretar i Thesarit për Terrorizmin dhe Inteligjencën Financiare.
Sponsor i paraqitjes së ligjit për moszbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të BeH në Asamblenë Kombëtare të Republikës Srpska dhe sponsor kryesor i miratimit të tij ishte Presidenti i Republikës Srpska, Milorad Dodik.
Pasi Asambleja Kombëtare e Republikës Srpska miratoi ligjin në qershor 2023, Përfaqësuesi i Lartë në BeH, Kristijan Šmit, shkruan më tej, përdori fuqinë e tij për të shfuqizuar ligjin më 1 korrik dhe e denoncoi publikisht ligjin si “minim të rendit kushtetues rajonal, sundimit të ligjit dhe ndarjës e pushteteve”.
Pavarësisht veprimit të Përfaqësuesit të Lartë për shfuqizimin e ligjit, Dodik e nënshkroi atë në ligj, i cili hyri në fuqi më 7 korrik 2023.
INDIVIDËT TË PËRFSHIRË NË PËRPJEKJET PËR SHKRIMIN E SHTETIT TË BH
Višković, Stevandić dhe Cvijanović kërkuan një seancë të jashtëzakonshme më 27 qershor dhe Millosh Bukejlović, në emër të Qeverisë së Republikës Srpska, ia paraqiti Ligjin Kuvendit Kombëtar të Republikës Srpska. Prandaj, këta katër individë janë përgjegjës për përpjekjet për miratimin e këtij legjislacioni, i cili kërcënon zbatimin e Dejtonit.
Cvijanović dhe Dodik u vendosën në listën e sanksioneve nga MB më 11 prill 2022 për “minimin e legjitimitetit dhe funksionalitetit të BeH”.
PASOJAT E SANKSIONEVE
Si rezultat i masës së fundit, të gjitha pasuritë dhe zotërimet e personave të lartpërmendur në Shtetet e Bashkuara do të ngrihen dhe duhet të deklarohen në OFAC.
Për më tepër, institucionet financiare dhe personat e tjerë që kryejnë transaksione ose aktivitete të caktuara me persona të sanksionuar mund t’i nënshtrohen sanksioneve ose masave shtrënguese.
I DËNUARI STEVANDIĆ ISHTE NJERI I BESIMIT TË JOVICA STANIŠIĆ
Stevandiq, shkruante Danas me bazë në Beograd vitin e kaluar, ishte anëtar i shtabit të luftës së “Rajoni Autonom i Krajinës të Republikës Serbe të Bosnjë-Hercegovinës”, gjatë luftës në vitet 1990, së bashku me të dënuarin për krime lufte Radoslav Brđanin, gjeneralin Momir Talić dhe Stojan Župljanin.
Stevandiq ishte kreu i njësisë së Forcave të Mbrojtjes Serbe (SOS) dhe, siç theksojnë ata, një i besuar i Jovica Stanishiq, ish-kreu i Shërbimit të Sigurimit Shtetëror (SDB), i cili po vuan dënim me 12 vjet burg, për të cilin Gjykata e Hagës e dënoi atë, së bashku me Franko Simatović Frenki, për krime kundër jo-serbëve në Bosanski Samac në pranverën e vitit 1992.
Emri i Presidentit të Srpska-s së Bashkuar përmendet edhe në gjyqin e Radovan Karaxhiqit, ku ai u identifikua si lider i “Beretave të Kuqe” dhe njësive SOS, si dhe në gjykimin e Momčilo Krajišnik, ku dëshmitari Evan Brown e ka cilësuar si liderin e forcave paraushtarake, ka raportuar portali istraga.ba.
Përveç kësaj, shtojnë ata, Stevandić u përmend edhe në gjykimin e të ndjerit Momčilo Krajišnik (anëtari i parë i Presidencës së BeH nga Republika Srpska, i cili u dënua me 20 vjet burg nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për ish-Jugosllavinë (ICTY ) në Hagë në vitin 2009 për krime kundër popullatës joserbe në Bosnje dhe Hercegovinë).
Stevandić, thuhet se ka marrë pjesë edhe në “çlirimin” e Kotor-Varosh nga boshnjakët.
Partia e Bashkuar Srpska, e udhëhequr nga Stevandic, ishte aktive në fushatën zgjedhore të Partisë Progresive Serbe të Aleksandër Vuçiqit.
Për Stevandić janë shkruar disa tekste, duke iu referuar ‘rrugës së tij të luftës dhe krimeve’, furgonit të kuq të drejtuar nga Stevandić, si dhe se kush ishte objektivi i supozuar i ‘shkatërrimit’ të tij të Banjlukës gjatë luftës’.
Në dokumentacionin e Hagës, sipas të cilit dëshmoi i ndjeri Predrag Radulović, i njohur si “Pile”, anëtar i Departamentit të Sigurimit Shtetëror të Ministrisë së Brendshme të Republikës Srpska gjatë kohës së luftës (përfshirë Serbinë), thuhet, ndër të tjera se gjatë luftës të gjithë e dinin për grupin “Furgon i Kuq” që vepronte në Banja Lukë. /The Geopost/