
Nëse dezinformimi rus vazhdon të dominojë në Ballkanin Perëndimor, do të jetë e vështirë të arrihet përparim, tha James Rubin, i dërguari i posaçëm i SHBA dhe Koordinator i Qendrës për Angazhimin Global.
Në një konferencë shtypi gjatë vizitës së tij në Podgoricë, ai tha se besonte se luftimi i dezinformimit do të ishte një përparësi për qeverinë e re në Mal të Zi.
“Duke folur me zyrtarët malazezë dhe liderët e partive, kam besim se Mali i Zi nuk do t’i drejtohet më Beogradit dhe Moskës… Udhëheqësit e të gjitha partive kanë thënë se do të punojnë me ne dhe me Bashkimin Evropian (BE). Mos besoni se do të kthehen në kohën kur Moska sundonte hapësirën mediatike”, tha Rubin.
Ai tha se ka një sërë portalesh në Mal të Zi që përhapin dezinformata nga Rusia dhe Kina.
“Për shembull, informacioni se ka një fabrikë në Ukrainë që prodhon armë biologjike është e rreme. Është gjithashtu një gënjeshtër se SHBA-të donin një luftë në Ukrainë.”
Rubin beson se Mali i Zi ka një të ardhme më të mirë sepse është anëtar i NATO-s dhe duhet të jetë pjesë e BE-së në të ardhmen.
“Arsyeja pse jam këtu, në emër të Presidentit Biden dhe sekretarit Blinken, është sepse një e ardhme e suksesshme për Malin e Zi duhet të përfshijë një përpjekje të fortë dhe të përkushtuar për të luftuar sfidat e dezinformimit. Ky është një problem i ri në botë, sepse ana e errët e globalizimit dhe ana e errët e revolucionit dixhital po i lejojnë regjimet autoritare si Rusia dhe Kina të përdorin mjetet që ata mendonin se do të sillnin demokracinë në botë për të sjellë errësirë, dezinformim, gënjeshtra. Ne duhet ta ndalojmë këtë sa më mirë që mundemi”, tha.
Ai tha se ishte shumë i kënaqur që takoi liderët e ardhshëm të Malit të Zi sepse e pa se ata i kuptojnë sfidat e luftimit të dezinformimit dhe manipulimit të informacionit dhe se kjo është pjesë e një demokracie të suksesshme në epokën moderne.
“Ne jemi të përkushtuar të ndihmojmë qeverinë e re për të trajtuar këtë problem, për t’i dhënë mbështetje teknike, mbështetje politike.”
Rubin tha se nëse marrëveshja Serbi-Kosovë realizohet, rajoni tani ka një të ardhme më të ndritur.
SHBA, tha ai, i mirëpret marrëveshjet për të cilat BE po punon dhe po i ndihmon Kosovës dhe Serbisë që të kenë marrëdhënie normale, në mënyrë që popujt të jetojnë krah për krah, të njohin simbolet, të drejtat e pakicave, liritë dhe të ecin përpara.
Rubin e ka nisur sot vizitën në rajon, ndërsa pas Podgoricës do të vizitojë Beogradin, Shkupin dhe Tiranën.
I pyetur se si e sheh rajonin sot në krahasim me vitet 1990, Rubin u përgjigj se sheh një ndryshim të madh dhe se “në rajon ka ardhur pranvera”.
Rubin shërbeu si Ndihmës Sekretare e Shtetit e Sekretares së Shtetit të SHBA, Madeleine Albright nga viti 1997 deri në 2000 dhe vjen në rajon për herë të parë në 23 vjet.
“Unë shoh dallime të mëdha në krahasim me kohën e luftës, mjerimit, vrasjeve masive të civilëve të pafajshëm… Tani mund të shohim perspektivën e Kosovës dhe Serbisë që të anëtarësohen në BE nëse liderët e shfrytëzojnë mundësinë që u është dhënë… ka vetëm disa vendime të vështira për t’u marrë. Asgjë e mirë nuk ndodh në botë nëse nuk merren vendime të vështira. Disa vendime të vështira janë marrë tashmë, por disa duhet të merren.”
I pyetur se si Mali i Zi mund të luftojë dezinformimin, duke pasur parasysh ndikimin e fortë të Beogradit dhe Kishës Ortodokse Serbe, ai tha se duhet bërë 100% përpjekje për të luftuar dezinformimin.
“Duhet të bllokohen kanalet që përhapin dezinformata, duhet të ketë rregullim. Ju nuk mund të përsërisni gënjeshtra ruse dhe ta quani veten gazetar. Kjo nuk është gazetari, është dezinformim. Ne duhet të respektojmë lirinë e fjalës, ju keni të drejtën e pikëpamjeve tuaja. dhe të flasim për atë që po raportoni. Ky është problemi, gjetja e kufirit midis lirisë së mediave dhe dezinformatave të rrezikshme. Është e vështirë, por është e mundur”, tha ai.
Ai shtoi se kur bëhet fjalë për Kishën Ortodokse Serbe, pushtimi rus i Ukrainës ka ndryshuar rrethanat në rajon dhe sytë e të gjithëve janë hapur.
“Do të ishte mirë që besimtarët e Kishës Ortodokse Serbe të kujtonin se edhe ukrainasit janë ortodoksë dhe se janë viktima të kësaj lufte”, tha Rubin.
Ai tha se ata që mund të kenë pasur dyshime më parë, tani i kanë hapur sytë kur bëhet fjalë për Rusinë e Putinit – se ata kanë thyer rregullin numër një në sistemin ndërkombëtar se nuk do të pushtojnë një vend fqinj. Ai tha se sa më shumë të kuptohet kjo, aq më shumë njerëzit nga Ballkani Perëndimor do të mund të bëjnë dallimin mes interesave të Serbisë dhe Rusisë. “Ka dallime. (Aleksandar) Vuçiq po punon me zyrtarët e Kosovës për normalizim, kjo nuk është diçka që Putini nuk e ka kërkuar apo e ka dashur”, tha Rubin dhe shtoi se Rusia nuk do të donte të shihte normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Ai beson se mënyra më e mirë për të adresuar këtë problem është ndarja e interesave të Serbisë dhe Rusisë. Ai deklaroi se njerëzit kanë filluar të shohin se Pekini dhe Moska po shpenzojnë miliarda dollarë për të manipuluar opinionin në mbarë botën. “Ka njerëz që nuk do të pranojnë se Rusia pushtoi Ukrainën. Ka një arsye për këtë, sepse bazat e informacionit dhe njohurive janë të helmuara, kështu që është e vështirë për njerëzit të shohin diçka që duhet të jetë bardh e zi”, tha Rubin./Vijesti/