Emërimi i mundshëm i Aleksandër Vulin në postin e drejtorit të Agjencisë së Informacionit dhe të Sigurisë do të ishte një sinjal i keq jo vetëm ndaj vendeve perëndimore, por edhe në raport me vendet e rajonit, por edhe në planin e brendshëm politik – bashkëbisedues të Danas u pajtuan duke iu përgjigjur pyetjes se si e vlerësojnë mundësinë që ish-ministri i mbrojtjes, pastaj të policisë, të merrte pozitën e njeriut të parë të shërbimeve të sigurisë së Serbisë.
– Duket shumë keq, do të ishte një sinjal i keq dhe një mesazh i keq për vendet perëndimore që të emërohej në krye të BIA-s një njeri që ka lidhje shumë të ngushta me Moskën në një kohë kur Rusia praktikisht është në luftë me Perëndimin. Kjo do të ishte shumë, shumë keq – thotë Predrag Petroviq, drejtor i Qendrës së Beogradit për Politikë të Sigurisë.
Dhe Ognjen Radonjiq, profesor në Fakultetin Filozofik në Beograd, thotë për Danas se “emërimi i mundshëm i ish-ministrit të policisë në postin e drejtorit të BIA-s nuk mund të konsiderohet pa marrë parasysh dinamikën e jashtme dhe të brendshme të ngjarjeve politike”.
Kujtojmë se pasi mbeti pa karrigen ministrore, publiku spekuloi gjerësisht se Aleksandar Vulin, i njohur për qendrimet e tij antievropiane dhe jotolerancën absolute ndaj fqinjëve, si dhe gjuhën e urrejtjes ndaj qytetarëve kritikë ndaj opozitës dhe qeverisë së Aleksandër Vuçiqit, shihej si kreu i ri i BIA-s.
Gjithashtu, ky është i vetmi ministër europian, përveç atij hungarez, që shkoi në Moskë për të ashtuquajturën vizitë zyrtare pas agresionit rus ndaj Ukrainës.
– Ai jo vetëm që u takua në Moskë me kolegët e tij, por në cilësinë e ministrit të Punëve të Brendshme, vitin e kaluar u takua edhe me Sekretarin e Këshillit të Sigurimit të Federatës Ruse, Nikolai Patrushev dhe ministrin e Mbrojtjes atje, dhe ranë dakord për prokurimin e një sistemi kundërajror. Këtë vit ai u takua me ministrin e Punëve të Jashtme Sergej Lavrov dhe përsëri me Patrushevin, gjë që tregon se ai si figurë politike ka marrëdhënie të mira me Moskën – thekson Predrag Petroviq.
Ky, shton ai, është pra një moment i politikës së jashtme që tani është ndoshta më i rëndësishmi në rrethanat gjeopolitike.
– E dyta, natyrisht, është aspekti rajonal, nga pikëpamja e sigurisë rajonale, sepse ai është një mbështetës i madh i të ashtuquajturës “botë serbe”, sepse në fakt është homologu i “botës ruse” dhe diçka që shumë njerëz e etiketojnë si versionin korrekt të “Serbisë së madhe”. Po ashtu, ai kishte deklarata shumë të këqija ndaj vendeve fqinje, mbi të gjitha ndaj Kroacisë – kujton bashkëbiseduesi ynë.
Dhe, në fund, vëren ai, kemi atë aspektin e brendshëm politik, i cili është po aq problematik, duke pasur parasysh se “ka shkuar këtu për të gjuajtur armiq të brendshëm”.
“Kur i marrim parasysh të tre këto aspekte, do të ishte një mesazh shumë i keq për Perëndimin, por edhe në nivelin e brendshëm politik”, përfundon Predrag Petroviq.
Sipas Ognjen Radonjiqit, ekzistojnë dy logjika të ngjarjeve politike – e jashtme dhe e brendshme, të cilat janë ndërthurur, por deri më tani nuk janë përplasur kokë më kokë.
– Domethënë, logjika e jashtme e asaj që po ndodh është se kjo qeveri ka mbështetjen e Perëndimit që Serbia të anëtarësohet në BE dhe NATO me kushtin e një shkëputjeje të parevokueshme me Rusinë dhe përcaktimit të vijave të qarta kufitare me Kosovën. Në këtë mënyrë Amerika mbyll rrethin e saj të sigurisë në Evropë në raport me Rusinë. Si pjesë e këtij aranzhimi, investimet e tyre në Serbi dhe largimi i lirë i njerëzve në vendet perëndimore, të cilat përndryshe kanë problem me rënien demografike, janë gjithmonë të mirëseardhura. Për këtë, pra deri në mbajtjen e stabilitetit të brendshëm shoqëror, i cili është i domosdoshëm për ndryshimet e planifikuara gjeostrategjike në Serbi – shpjegon bashkëbiseduesi ynë.
Perëndimi ishte i gatshëm të mbështeste diktaturën dhe të gjitha investimet e huaja, shton ai, duke përfshirë edhe ato kineze, të cilat kanë kosto të konsiderueshme për mjedisin tonë të jetesës, ku përveç kostove mjedisore inekzistente, investitorët e huaj kanë akses në fuqi punëtore të lirë dhe subvencione.
-Me shpërthimin e luftës në Ukrainë, Amerika e kuptoi se ka filluar konfrontimi i shumëpritur me Kinën, i cili kërkon përshpejtimin e integrimit të Serbisë në BE dhe zgjidhjen e çështjes së Kosovës, për ta shtyrë Rusinë dhe Kinën nga Evropa – thekson Radonjiq.
Bashkëbiseduesi i Danas vëren se logjika e brendshme e ngjarjeve është se në pushtet janë njerëz që kanë për qëllim të vetëm të qëndrojnë në pushtet për hir të pasurimit.
– Në këtë proces, nuk zgjidhen mjetet – nga tolerimi i teknologjive të pista, puna e papaguar, kriza demografike dhe korrupsioni deri te bashkëpunimi me krimin e organizuar. Për t’i bërë të mundur të gjitha këto, qeveria, me vite të tëra pune të thellë dhe propagandë, mori në dorë të gjitha degët e pushtetit dhe pothuajse të gjitha mediat, të cilat u mundësuan të bënin atë që dëshironin – të bënin zgjedhje të parregullta, të persekutonin disidentët, të japin ryshfet dhe të krijojnë opozitën e tyre, të marrin hua lirisht jashtë dhe të paguajnë miliarda dollarë gjoba, të mbulojnë aferat etj. – beson ai.
Shikoni, vëren ai, pikërisht atë koleksion të aferave që janë mbuluar me sukses – nga vrasja e Oliver Ivanoviç, afera e helikopterit dhe rampa në Doljevac, Savamala, shpërbërja e EPS-së dhe tregtia e armëve.
– Deri më tani, shumë ngjarje të jashtme iu kan konvenuar autoriteteve – për shembull, aneksimi i Krimesë, pandemia e virusit korona dhe shpërthimi i luftës në Ukrainë, por kjo ngjarje e fundit vetëm deri në zgjedhje. Pas zgjedhjeve të këtij viti, lufta në Ukrainë nuk po ju konvenon autoriteteve dhe ky është momenti kur logjika e jashtme dhe e brendshme e ngjarjeve u përplasën. Për sa kohë që ato vetëm ndërthureshin, qeveria u mbajt në rrafshin e brendshëm përmes rregullimeve pasive ndaj flukseve të jashtme. Siç e përmenda, kjo strategji e veprimit politik është e mundur vetëm në rastin e marrjes në dorë të të gjitha institucioneve dhe pothuajse të gjitha mediave, gjë që e kanë bërë me sukses më parë. Prandaj, nuk ka pasur politikë të jashtme proaktive sepse nuk ka qenë e nevojshme – përfundon Ognjen Radonjiq./Danas/