Kina refuzon t’i bashkohet bisedimeve të propozuara nga Trump për denuklearizimin me SHBA-në dhe Rusinë

Një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme në Pekin tha të mërkurën se nuk ishte “as e arsyeshme dhe as realiste” të pritej që Kina të merrte pjesë në bisedime.

Kina ka njoftuar se nuk do të marrë pjesë në bisedimet e denuklearizimit me Shtetet e Bashkuara dhe Rusinë, pasi Presidenti i SHBA-së Donald Trump shprehu shpresën se Pekini do t’u bashkohej negociatave.

“Mendoj se denuklearizimi është… një qëllim i shkëlqyer. Por Rusia është e gatshme ta bëjë këtë dhe mendoj se Kina do të jetë e gatshme ta bëjë”, tha Trump të hënën në një përpjekje për të denuklearizuar të dy vendet.

“Nuk mund të lejojmë që armët bërthamore të vazhdojnë të përhapen. Duhet t’i ndalojmë armët bërthamore.”

Një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme kineze tha të mërkurën se nuk ishte “as e arsyeshme dhe as realiste” të pritej që Pekini të merrte pjesë në bisedime.

“Kina dhe Shtetet e Bashkuara janë larg të qenit në të njëjtin nivel për sa i përket aftësive të tyre bërthamore. Vendet me arsenalet më të mëdha bërthamore duhet të përmbushin seriozisht përgjegjësinë e tyre të veçantë dhe parësore për çarmatimin bërthamor”, tha Guo Jiakun.

Pekini thotë se është në thelb në favor të çarmatimit, por ka refuzuar rregullisht ofertat nga Uashingtoni për t’u bashkuar në bisedimet me Moskën mbi reduktimin e arsenaleve të saj bërthamore.

Pekini deklaroi gjithashtu se forcat e tij bërthamore “mbahen në nivelin minimal të nevojshëm për sigurinë kombëtare dhe se nuk është i përfshirë në një garë armatimesh me asnjë vend”.

Sipas të dhënave të vitit 2024 nga Instituti Ndërkombëtar i Kërkimeve për Paqen në Stokholm, Shtetet e Bashkuara zotërojnë 3,708 koka bërthamore, ndërsa Rusia zotëron 4,380.

Kina zotëron 500, e ndjekur nga Franca (290) dhe Mbretëria e Bashkuar (225).

Shtetet e Bashkuara dhe Rusia së bashku zotërojnë gati 90% të arsenalit bërthamor në botë, por Moska u tërhoq nga traktati i fundit i mbetur për kontrollin e armëve në vitin 2023.

Në vitin 2023, Presidenti rus Vladimir Putin revokoi zyrtarisht ratifikimin e Rusisë të Traktatit Gjithëpërfshirës të Ndalimit të Testeve Bërthamore (CTBT), duke deklaruar se ky veprim do të “pasqyronte” qëndrimin e Uashingtonit, i cili e nënshkroi traktatin, por nuk e ratifikoi kurrë atë.

CTBT, e miratuar në vitin 1996, ndalon të gjitha shpërthimet bërthamore në të gjithë botën, por nuk është zbatuar kurrë plotësisht.

Nuk është ratifikuar kurrë zyrtarisht nga Kina, Koreja e Veriut, India, Pakistani, Izraeli, Egjipti dhe Irani.

Pushtimi i vazhdueshëm në shkallë të gjerë i Ukrainës nga Rusia ka rritur përsëri kërcënimin e luftës bërthamore.

Vitin e kaluar, Putin nënshkroi një doktrinë bërthamore të rishikuar që ul pragun për përdorimin e armëve bërthamore.

Dokumenti thotë se “agresioni nga një shtet nga një koalicion (bllok, aleancë) ushtarak kundër Federatës Ruse dhe (ose) aleatëve të saj do të konsiderohet agresion nga ai koalicion (bllok, aleancë)”.

Ai gjithashtu thotë se “parandalimi i agresionit do të sigurohet nga fuqia e plotë ushtarake e Federatës Ruse, duke përfshirë armët bërthamore”.

Më parë këtë muaj, Putin njoftoi se Moska kishte filluar prodhimin e raketave të saj më të fundit hipersonike Oreshnik dhe përsëriti planet për t’i vendosur ato në Bjellorusi këtë vit.

Sipas Kremlinit, Oreshnik është i aftë të mbajë koka bërthamore./Euronews/