Idealizimi i vdekjes nga Putini pasqyron nazifikimin në rritje të Rusisë

Karnavali i dhunës që ka përshkuar mediat e kontrolluara nga shteti rus prej vitesh, i ka lënë vendin muajt e fundit një toni të ri festimi dhe thirrjeve për heroizëm kombëtar, ndërsa pushtimi i vendit ndaj Ukrainës lëkundet më tej.

Ndërsa e qeshura e frikshme e autoriteteve mund të dëgjohet ende në ekranet e televizioneve ruse kur propagandistët shtetërorë diskutojnë për shkatërrimin e qyteteve të Ukrainës ose përdorimin e armëve bërthamore, personazhe të rinj janë shfaqur.

Deri kohët e fundit, dukej se Rusia e kishte ngritur sjelljen e gopnikëve (anëtarë të bandave të rrugës) në një stil sjelljeje të njohur zyrtarisht, duke i lejuar ata të tallnin viktimat e tyre me sharje të karakterit karnaval.

Një shembull i një sjelljeje të tillë brutale ishte publikimi nga grupi Wagner i një videoje të një prej mercenarëve të tyre duke u vrarë brutalisht me një çekiç për dorëzim te forcat ukrainase. Disa ditë më vonë, themeluesi i grupit dërgoi një çekiç tjetër të mbuluar me gjak të rremë në Parlamentin Evropian.

Kjo lloj shfaqje ogurzezë – refuzimi i hapur i moralit dhe drejtësisë dhe kënaqësia për të poshtëruar të dobëtit – duket se synon të demonstrojë sovranitetin e Rusisë mbi armiqtë e saj dhe për të theksuar se konventat e qytetërimit perëndimor, me normat e tyre të mirësjelljes themelore, nuk zbatohen këtu.

Duke parë të gjitha këto nga divanet e tyre, shikuesit e TV rusë u bindën se, edhe nëse jetonin në varfëri, rusët ishin akoma më të ashpër se të gjithë të tjerët dhe nuk duhej të ngatërroheshin.

Megjithatë, kjo gjendje filloi të ndryshojë kur disfatat ushtarake në Ukrainë filluan të grumbulloheshin dhe u shpall mobilizimi.

Tani duket se ka ardhur koha që publiku të kuptojë seriozitetin e situatës – në fund të fundit, popullsia mashkullore e vendit po dërgohet në thertore. Kjo është tema e “Let’s Stand Up”, një këngë e këngëtarit rus Shaman që i shërben magjepsjes së errët të vdekjes një publiku prej miliona njerëzve.

Artistë të ngjashëm me zombitë, duke përfshirë shumë yje më të vjetër të pop-it nga vitet e fundit sovjetike, kanë filluar t’i bëjnë thirrje popullatës që të ngrihet kundër atyre që i shikojnë nga poshtë, duke imituar paraardhësit e tyre të vdekur.

Interpretuesit, të cilët këndojnë për heronjtë rusë me melankoli të thellë dhe tani mund të shihen në televizionin shtetëror, kanë ngjyrë të zbehtë, janë të veshur me grim të errët dhe veshin rroba zie, të gjitha këto krijojnë një atmosferë të zymtë.

Pamjet përbëhen nga imazhet e sakrificës: Ushtarët shkojnë në vijën e frontit me shprehje të vendosura në fytyrat e tyre, ndërsa billbordet listojnë emrat e fëmijëve të vdekur nga Donbass së bashku me ata të ushtarëve që vdiqën në Luftën e Dytë Botërore. Një grua derdh lot ndërsa një djalë i veshur me një kapele ushtarake përshëndet ushtarët që kalojnë. Nuk flitet për shpresë dhe fitore – ky është një rekuiem për një Rusi të dënuar të bëjë luftëra të përhershme.

Edhe Presidenti ka përdorur teatrale të ngjashme për t’u kujtuar njerëzve nevojën për sakrificë. Në fillim të nëntorit, televizioni shtetëror tregoi Putinin duke vizituar një ekspozitë mbi mbrojtjen e Moskës gjatë Luftës së Dytë Botërore. Duke ecur ngadalë nëpër Sheshin e Kuq, Putini ktheu me përtesë helikën e një kopje avioni ndërsa një kor i veshur si ushtarë të Luftës së Dytë Botërore këndonte himnin e luftës. Simbolika e veprimeve të tilla nuk ka të bëjë më me fitoren e afërt, por me detyrën e shenjtë të qytetarëve rusë.

Koncepti i vdekjes që i jep kuptim jetës u ngrit gjithashtu gjatë takimit të fundit të Putinit me nënat e rekrutëve të mobilizuar. Mes mburrjes së pashpirt të presidentit, keqkuptimi i tij i thellë i kulturës dhe traditës ruse ishte më i dukshëm kur tha se jeta e djemve të tyre nuk kishte asnjë kuptim përpara se të dërgoheshin në luftë dhe u kërkoi atyre të gëzoheshin për vdekjet e tyre heroike.

“Ai nuk e jetoi jetën e tij kot,” tha Putin, duke e krahasuar kotësinë e një jete paqësore me kuptimin e vdekjes për shtetin.

Një thirrje e tillë është e huaj për kulturën ruse dhe madje edhe sovjetike, e cila e portretizon nënën e një ushtari të vdekur si një figurë tragjike dhe zemërthyer. E drejta e nënave për t’u përpjekur për të shpëtuar djemtë e tyre u njoh edhe gjatë luftërave çeçene, siç dëshmohet nga qëndrimi respektues i autoriteteve ushtarake ndaj Komitetit të Nënave të Ushtarëve.
Por Putinit i mungon qartë ky kuptim kulturor. Koncepti i një nëne që është e lumtur për vdekjen e një djali është marrë nga ideologjia naziste, në të cilën gratë portretizohen si prodhuesit e fëmijëve të kërkuar nga shteti.

Nazifikimi i përshpejtuar i jetës ruse ka ardhur me një ndërgjegjësim në rritje të publikut se autoritetet janë indiferente ndaj mirëqenies së tyre. T’u thuash nënave të ushtarëve të shohin vdekjen e djemve të tyre si përmbushje të fatit të tyre nuk do të jetë kurrë e lehtë.

Në të njëjtën kohë, përballë humbjeve në rritje ruse në fushën e betejës, karnavali sadist i propagandës shtetërore që ishte kaq i përhapur deri në shtator është jo vetëm i papërshtatshëm, por edhe jo më i kërkuar sipas vlerësimeve televizive.

Spektakli i mprehtë nuk mund të errësojë më realitetin e humbjes, pikëllimit dhe vdekjes. Ajo që mund të presim në vitin e ardhshëm është triumfi i ngadaltë por i qëndrueshëm i realitetit mbi botën e fantazisë të krijuar nga makineria shtetërore e propagandës ruse./The Moscow Times/