Aleatët e BE-së heqin të gjitha kufizimet në furnizimin me armë të Ukrainës

Britania e Madhe, Franca, Gjermania dhe Shtetet e Bashkuara kanë hequr kufizimet për dërgesat e armëve në Ukrainë, njoftoi kancelari gjerman Friedrich Merz më 26 maj.

Kjo i hap rrugën BE-së për të dërguar raketat e saj më të fuqishme me rreze të gjatë veprimi në Kiev, të cilat mund të godasin objektiva thellë brenda territorit rus. Deri më tani, aleatët kishin hezituar ta bënin këtë, nga frika e një përshkallëzimi të tensioneve me Kremlinin dhe ndoshta një përplasjeje të drejtpërdrejtë midis Rusisë dhe vendeve të NATO-s në Evropë.

“Nuk ka më kufizime në distancën e veprimit për armët e dërguara në Ukrainë, as nga britanikët, as nga francezët, as nga ne dhe as nga amerikanët. Kjo do të thotë që Ukraina tani mund të mbrohet edhe vetë, për shembull, duke sulmuar pozicionet ushtarake në Rusi”, tha Merz në një intervistë në televizionin gjerman. “Nuk mundi ta bënte këtë deri vonë, dhe me shumë pak përjashtime, nuk e bëri këtë deri vonë. Tani mundet. Në zhargonin teknik, ne e quajmë këtë zjarr me rreze të gjatë veprimi, që do të thotë pajisja e Ukrainës me armë që sulmojnë objektiva ushtarake në prapavijë.”

Vendimi vjen një ditë pasi Rusia nisi një breshëri shkatërruese me raketa dhe dronë në Ukrainë gjatë fundjavës së 23-25 majit, duke goditur kryesisht objektiva civile në Kiev dhe shumë qendra të tjera urbane në të gjithë Ukrainën – një nga sulmet më të mëdha që nga fillimi i luftës më shumë se tre vjet më parë.

Gjermania është një nga katër udhëheqësit e Koalicionit të të Vullnetshmëve (CoW4) – kryeministri polak Donald Tusk, presidenti francez Emmanuel Macron, kryeministri britanik Sir Keir Starmer dhe Merz – të cilët po koordinojnë ndihmën evropiane për Ukrainën, ndërsa mbështetja e SHBA-së zvogëlohet nën udhëheqjen e Presidentit të SHBA-së Donald Trump.

Vendimi hap gjithashtu rrugën për dorëzimin e raketave të fuqishme lundruese Taurus, të cilat Kievi i kishte kërkuar, por që Berlini deri më tani ka ngurruar t’i dorëzojë. Merz nuk i përmendi raketat Taurus me emër në intervistën e tij, por tregoi se, ndryshe nga ish-kancelari Olaf Scholz, ai nuk është kundër furnizimit të Kievit me këto raketa, të cilat mund të godasin objektivat ruse thellë në brendësi të vendit ose të shkatërrojnë Urën e Kerçit që lidh Rusinë me gadishullin e Krimesë.

Mbretëria e Bashkuar dhe Franca gjithashtu kanë dërguar tashmë sasi të kufizuara të raketave Storm Shadow në Ukrainë, dhe njoftimi i Merz ka të ngjarë të hapë rrugën për dërgimin e më shumë prej këtyre armëve në Ukrainë.

Ndërsa COW4 e ka koordinuar ngushtë mbështetjen e tyre për Ukrainën, duke u takuar në Kiev në fillim të këtij muaji për të shprehur solidaritet dhe për të njoftuar sanksione “shkatërruese”, nuk është e qartë nëse vendimi për të rritur fuqinë dhe gamën e dërgesave të armëve është mbështetur edhe nga SHBA-ja. Merz tha se vendimi ishte “miratuar edhe nga SHBA-të”, por deri më tani administrata Trump nuk ka marrë ndonjë angazhim të madh për të furnizuar më shumë armë Ukrainën.

Përfshirja e SHBA-së është e rëndësishme edhe nëse nuk furnizon armë të reja, pasi raketat evropiane mbështeten në sistemet satelitore amerikane për të gjetur objektivat e tyre dhe përdorimi i tyre kërkon përfshirje aktive të SHBA-së. Kjo përfshirje e drejtpërdrejtë e trupave të NATO-s në lëshimin e këtyre raketave, të kontrolluara nominalisht nga Ukraina, është arsyeja e shqetësimeve perëndimore se dërgesa e armëve mund të provokojë një sulm hakmarrës rus kundër NATO-s.

Merz vuri në dukje sulmin brutal të fundjavës, të cilin disa politikanë e konsiderojnë shkelje të Konventës së Gjenevës, e cila ndalon sulmin ndaj njerëzve të pafajshëm në kohë lufte. “Ky është ndryshimi vendimtar cilësor në luftën e Ukrainës. Rusia sulmon objektivat civile me pakujdesi absolute, duke bombarduar qytete, kopshte, spitale dhe azile pleqsh. Ukraina nuk e bën këtë”, tha Merz. “Dhe ne i kushtojmë shumë rëndësi sigurimit që kjo të mbetet kështu. Por një vend që mund të mbrohet vetëm kundër një agresori në territorin e vet nuk po e mbron veten mjaftueshëm. Dhe kjo mbrojtje e Ukrainës tani po ndodh edhe kundër infrastrukturës ushtarake në territorin rus.”

Gjermania dëshiron të dërgojë raketa Patriot të vjetëruara në Ukrainë

Gjermania nuk planifikon ta furnizojë Ukrainën me raketat e saj më moderne PAC-3 (Patriot Advanced Capability-3) dhe në vend të kësaj do të dërgojë variante të vjetra PAC-2, raportoi Washington Post më 25 maj, duke cituar një diplomat evropian të njohur me çështjen.

Diplomati shpjegoi se Berlini do të furnizonte raketat PAC-2, të cilat “nuk janë aq efektive në kapjen e raketave balistike”. Raporti nuk specifikoi se kur do të kryheshin dërgesat ose sa raketa do të përfshiheshin në dërgesë.

Rezervat e Patat të Ukrainës thuhet se po pakësohen dhe Bankova u ka kërkuar aleatëve perëndimorë sisteme gjithnjë e më të përparuara të mbrojtjes ajrore për t’iu kundërvënë sulmeve ruse me raketa dhe dronë.

Ndërsa interceptori PAC-3 ofron aftësi të zgjeruara kundër kërcënimeve moderne, siç janë raketat balistike dhe avionët e përparuar, sistemi PAC-2 është projektuar kryesisht për të luftuar avionët dhe disa raketa lundrimi.

Më 10 maj, gazeta New York Times raportoi se Shtetet e Bashkuara kishin miratuar dërgesën e 125 raketave me rreze të gjatë veprimi dhe 100 raketave të mbrojtjes ajrore Patriot nga Gjermania në Ukrainë. Sipas ligjeve të kontrollit të eksportit të SHBA-së, armët e prodhuara në SHBA nuk mund të rieksportohen nga vendet e treta pa miratimin paraprak nga Uashingtoni.

Siç raporton Washington Post, SHBA-të dhanë dritën jeshile për dorëzimin menjëherë pas nënshkrimit të një marrëveshjeje për mineralet me Ukrainën. Gjermania i ka dërguar tashmë Ukrainës një sistem mbrojtës ajror Patriot dhe kancelari Olaf Scholz konfirmoi në prill se një sistem i dytë do të dërgohej së shpejti.

Më parë, Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, tha se Ukraina i kishte kërkuar administratës Trump më shumë sisteme lëshimi raketash dhe raketa Patriot, “të cilat, sinqerisht, nuk i kemi”, shtoi ai. SHBA-të i inkurajojnë aleatët e tyre në NATO të dhurojnë raketa dhe sisteme Patriot nga rezervat e tyre. Por “asnjë nga këto vende nuk dëshiron të heqë dorë nga sistemet e tyre Patriot”, shtoi Rubio.

Sipas gazetës Washington Post, Kievi beson se SHBA-të do t’i shesin Ukrainës municione për sistemet Patriot në vend që t’i japin falas, siç bëri administrata e mëparshme./IntelliNews/