Rusia dëshiron të na thajë gjakun

Agresioni i Kremlinit në zonën gri po shteron burimet tona, duke e bërë gjithnjë e më të kushtueshme të jesh një biznes i bazuar në një vend perëndimor.

Gjatë dy viteve të fundit, hakerat rusë të lidhur me shtetin kanë sulmuar vazhdimisht Këshillin e Qytetit të Liverpulit – dhe kjo nuk është sepse Kremlini ushqen një antipati të veçantë ndaj qytetit-port në Anglinë veriore.

Përkundrazi, këto sulme janë pjesë e një strategjie për të goditur qytetet, qeveritë dhe bizneset me humbje të mëdha financiare, dhe ato godasin shumë përtej hapësirës kibernetike. Në Gjirin e Finlandës, për shembull, dëmi i shkaktuar në kabllot nënujore nga anija hijesh Eagle S në dhjetor shkaktoi kosto që arrinin në dhjetëra miliona euro – dhe ky është vetëm një incident.

Rusia ka sulmuar qendrat tregtare, aeroportet, kompanitë e logjistikës dhe linjat ajrore, dhe këto ndërprerje kanë pasur të gjitha një gjë të përbashkët: Ato kanë një kosto të madhe për kompanitë e shënjestruara dhe siguruesit e tyre.

Nuk mund të mos ndjesh keqardhje për Këshillin e Qytetit të Liverpulit. Përveç kujdesit për rreth gjysmë milioni banorë të qytetit, ai duhet të vazhdojë të luftojë edhe bandat kibernetike të Rusisë të cilat, sipas një raporti të fundit, kanë sulmuar pandërprerë: “Kemi përjetuar shumë sulme nga ky grup dhe aleatët e tyre duke përdorur Botnetin e tyre të Shpërndarë gjatë dy viteve të fundit,” vuri në dukje raporti, duke iu referuar grupit hakaktivist NoName057(16), i cili është lidhur me shtetin rus.

“[Sulmet e Mohimit të Shërbimit (DoS)] për arsye monetare ose politike janë një rrezik i përhapur për çdo kompani me një prani në ueb ose që mbështetet në sisteme të bazuara në internet.”

Në të vërtetë. Gjatë dekadave të fundit, hakerat rusë të lidhur me shtetin kanë shënjestruar të gjitha llojet e bashkive, agjencive qeveritare dhe bizneseve evropiane. Kjo përfshin sulmin NotPetya të vitit 2017, i cili rrëzoi “katër spitale vetëm në Kiev, gjashtë kompani energjetike, dy aeroporte, më shumë se 22 banka ukrainase, ATM dhe sisteme pagesash me karta në shitës me pakicë dhe transport, dhe praktikisht çdo agjenci federale,” si dhe një sërë kompanish shumëkombëshe, duke shkaktuar humbje marramendëse prej rreth 10 miliardë dollarësh.

Kohët e fundit, Rusia ka marrë masa për të shënjestruar organizatat dhe bizneset edhe në mënyra të tjera. Ka pasur sulme zjarri, duke përfshirë një që përfshiu qendrën tregtare më të madhe të Polonisë, për të cilin Kryeministri Donald Tusk tha më pas se ishte “urdhëruar nga shërbimet speciale ruse.” Ka pasur bomba të paketuara të dorëzuara në DHL; aktiviteti në rritje të shpejtë të dronëve të raportuar rreth objekteve evropiane të prodhimit të mbrojtjes; dhe një sërë incidentesh të dyshimta që dëmtuan ose ndërprenë kabllot nënujore dhe madje edhe një tubacion.

Lista e kushtueshme vazhdon: Për shkak të inkursioneve të dronëve në hapësirën ajrore të kufizuar, aeroportet daneze dhe gjermane janë detyruar të mbyllen përkohësisht, duke devijuar ose anuluar dhjetëra fluturime. Bllokimi dhe mashtrimi i GPS-së nga Rusia po prek një përqindje të madhe të fluturimeve tregtare në të gjithë Detin Baltik. Në Detin e Kuq, sulmet e Houthi-ve po bëjnë që shumica e anijeve në pronësi ose me flamur të vendeve perëndimore të ridrejtohen përgjatë rrugës shumë më të gjatë të Kepit të Shpresës së Mirë, gjë që shton kostot. Houthi-t nuk janë Rusia, por Rusia (dhe Kina) lehtësisht mund t’i ndihmonin përpjekjet perëndimore për të ndaluar këto sulme — megjithatë ata nuk e bëjnë. Ata thjesht gëzojnë privilegjin e madh që anijet e tyre të lundrojnë pa u sulmuar.

Organizatat dhe kompanitë e goditura nga Rusia deri tani kanë arritur të shmangin dëme katastrofike. Por këto sulme janë aq të rrezikshme dhe të pamatura sa njerëzit, herët a vonë, do të humbasin jetën.

Për më tepër, shënjestrat e tyre do të vazhdojnë të humbasin shumë para. Riparimi i një kablloje nënujore të të dhënave vetëm zakonisht kushton deri në disa milionë euro. Pronarët e EstLink 2 — kablloja elektrike nënujore e goditur nga Eagle S— pësuan humbje prej gati 60 milionë euro. Mbyllja e një aeroporti për disa orë është gjithashtu tepër e shtrenjtë, ashtu si edhe anulimi ose devijimi i fluturimeve.

Sigurisht, shumica e kompanive kanë sigurime për t’i mbuluar ato kundër sulmeve kibernetike ose dëmeve të ngjashme, por sigurimi është i zbatueshëm vetëm nëse dëmi është i rastësishëm. Nëse bëhet sistematik, siguruesit nuk mund të përballojnë më të marrin përsipër rrezikun — ose duhet të rrisin ndjeshëm primet e tyre. Dhe këtu qëndron thelbi: Një aktor i interesuar mund ta bëjë ndërprerjen sistematike.

Ky është, në fakt, ajo që po bën Rusia. Po shteron burimet tona, duke e bërë gjithnjë e më të kushtueshme të jesh një biznes i bazuar në një vend perëndimor, apo edhe një këshill bashkiak apo autoritet qeveritar, për këtë çështje.

Kjo është e tmerrshme — dhe jo vetëm për kompanitë që mund të goditen. Por ndërsa Rusia duket shumë përtej mundësive të çdo përpjekjeje të mundshme për ta bindur të dëgjojë engjëjt e saj më të mirë, ne ende mund të ngremë një front të fortë. Forcat e armatosura ngrenë çelikun e mirëfilltë, sigurisht, por bizneset dhe organizatat civile mund të praktikojnë dhe përgatiten për çdo sulm që Rusia, ose vende të tjera armiqësore, mund të vendosin të ndërmarrin kundër tyre.

Një përgatitje e tillë do të kufizonte dëmin e mundshëm që mund të shkaktojnë sulme të tilla. Ajo shtron pyetjen, nëse një sulm shkakton ndërprerje minimale, atëherë cili është qëllimi i nxitjes së tij në radhë të parë?

Kjo është arsyeja pse ushtrimet e zonës gri të udhëhequra nga qeveria që përfshijnë sektorin privat janë kaq të rëndësishme. Unë i kam propozuar ato për disa vjet tani, dhe me çdo muaj që kalon, ato bëhen edhe më thelbësore.

Ashtu si ushtria, ne nuk duhet vetëm t’i kryejmë këto ushtrime — duhet t’i tregojmë gjithë botës se po e bëjmë këtë gjithashtu. Demonstrimi se jemi gati mund të ndihmojë në shkurajimin e aktorëve të këqij që besojnë se mund të na zbrazin arkat. Dhe ka edhe një përfitim anësor: I ndihmon kompanitë t’u tregojnë klientëve dhe investitorëve të tyre se ata, në të vërtetë, mund t’i përballojnë çdo gjë që Rusia mund të ëndërrojë./Politico/